تابلو مونالیزا و داوینچی؟

تنوع بشه

مونا لیزا که به لبخند ژوکوند (هم معروف است، نام یکی از پرآوازه‌ترین تابلوهای نقاشی لئوناردو داوینچی هنرمند مشهور ایتالیایی است که با رنگ روغن بر روی صفحه چوب سپیدار نقاشی شده‌است. این نقاشی دارای عناوینی همچون شناخته‌شده‌ترین، پُربازدیدترین و مورد تقلید واقع‌شده‌ترین اثر جهان است که بیشترین مطالب نوشته شده مرتبط را نیز شامل می‌شود.

این اثر در طول تاریخ چندین‌بار ربوده شده و با این‌که بیش از ۵۰۰ سال از زمان خلق آن می‌گذرد، آسیب چندانی ندیده است. مونا لیزا هم‌اکنون در تملک دولت فرانسه است و در موزه لوور در پاریس نگهداری می‌شود.

تابلوی مونا لیزا به دلیل لبخند بسیار مرموز مونا لیزا و همچنین سبک نوین نقاشی داوینچی در آن زمان، به شهرت جهانی رسید. گفته شده که داوینچی سفارش نقاشی این اثر را بین سال‌های ۱۵۰۳ تا ۱۵۰۶ دریافت کرد اما آن را به موقع تحویل نداد و چند بار آن را عوض کرد. در سال ۲۰۰۵ میلادی به‌طور قطع ثابت شد که لیزا دل ژوکوندو همان مدل شناخته شده برای پرترهٔ مونا لیزا است

تصور می‌شود که داوینچی همچنان به کار بر روی مونا لیزا در مدت سه سال پس از اینکه به فرانسه کوچ کرد که مدت کوتاهی پیش از مرگش در سال ۱۵۱۹ ادامه داد. این اثر یکی از پر آوازه‌ترین تک‌چهره‌های جهان است. ابهام این چهره نتیجه علاقه داوینچی به سایه‌روشن‌کاری است. داوینچی این چهره را درون یک هرم قرار داده و سه لکه بزرگ روشنایی در اثر به‌وجود آورده‌است. ترکیب‌بندی درست، رنگ‌پردازی مناسب، تأکید بر عنصر انسانی، تصویر سه‌بعدی، و نمایی علمی از سایه‌روشن‌کاری از ویژگی‌های این اثر است که باعث زیبایی آن شده‌است. منظره کمی از بالا و چهره کمی از پایین دیده شده‌است.

لئوناردو داوینچی نقاشی مونا لیزا را در ۱۵۰۳ یا ۱۵۰۴ در فلورانس آغاز کرد. به گفته جورجو وازاری (یکی از هم‌دوره‌ای‌های داوینچی) او پس از چهار سال تأخیر نقاشی را ناتمام رها کرد که چنین رفتاری در بسیاری از نقاشی‌های لئوناردو شایع است اما داوینچی بعدها در زندگی‌اش ابراز پشیمانی می‌کند و می‌گوید: «… هرگز یک کار را به پایان نرساندم…»

از تاریخ این چنین بر می‌آید که فردی بنام فرانسیسکو بارتولومئو از اشراف شهر فلورانس از داوینچی خواسته بود که پرتره همسر سوم خود یعنی لیزا آنتونیو ماریا را در بیست و پنج سالگی او و به مناسبت تولد دومین فرزندشان برای او نقاشی کند. داوینچی نزدیک به چهار سال روی این اثر هنری کار کرد و پس از پایان نقاشی در سال ۱۵۰۷ این تابلو را به فرانسیسکو نفروخت و فلورانس را ترک کرد و آن را نزد خود نگاه داشت.

برخی معتقدند از آنجایی که لئوناردو تابلو را تمام نکرده بود آن را به فرانسیسکو نفروخت و بسیاری دیگر معتقد هستند که لئوناردو عاشق این تابلو بود. داوینچی در سال ۱۵۱۶ هنگامی که تابلو مونا لیزا را در چمدان‌های خود داشت وارد فرانسه می‌شد و آن را به پادشاه وقت فرانسه فرانسوای یکم فروخت. پس از آن به مرور زمان این اثر به شهرهای مختلف فرانسه برده شد تا اینکه از هنگام انقلاب فرانسه، مونا لیزا در موزه لوور نگهداری می‌شود. ناپلئون بناپارت آن را از موزه برداشت و به اتاق خواب خصوصی خود در کاخ تویلری برد. اما پس از تبعید ناپلئون این اثر دوباره به لوور بازگردانده شد.