در این مطلب قراره سرگذشت زندگی شاعر مهدی اخوان ثالث رو مرور کنیم.
مهدی اخوان ثالث (۱۰ اسفند ۱۳۰۶ – ۴ شهریور ۱۳۶۹) متخلص به م. امید، شاعر، نویسنده و موسیقی‌پژوه ایرانی بود. اشعار او زمینهٔ اجتماعی دارند و گاه حوادث زندگی مردم را به تصویر کشیده‌است؛ همچنین دارای لحن حماسی آمیخته با صلابت و سنگینی شعر خراسانی و نیز در بردارنده ی ترکیبات نو و تازه است. اخوان ثالث در شعر کلاسیک فارسی توانا بود و در ادامه به شعر نو گرایید. از وی اشعاری در هر دو سبک به جای مانده‌است. نیز او آشنا به نوازندگی تار و مقام‌های موسیقایی بود. زاده ۱۰ اسفند ۱۳۰۶ ۱ مارس ۱۹۲۸ مشهد، ایران درگذشته ۴ شهریور ۱۳۶۹ ۲۶ اوت ۱۹۹۰ (۶۲ سال) تهران، ایران آرامگاه آرامگاه فردوسی، توس، مشهد لقب م. امید پیشه شاعرنویسندهموسیقی‌دان همسر خدیجه (ا. ۱۳۲۹) فرزند ۶
(از واپسین گفتگوها با اخوان ثالث، در دنیای سخن (۳۳). شمارهٔ بعدیِ این مجلّه ویژه‌نامهٔ مرگِ اخوان ثالث و پرویز ناتل خانلری بود) زندگی:مهدی اخوان ثالث در ۱۰ اسفند ۱۳۰۶ در مشهد به دنیا آمد. نام پدرش علی بود که به‌عنوان عطار کار می‌کرد. علی یکی از سه برادری بود که از روستای فهرج در استان یزد به مشهد کوچ کرده بود و از این رو آنان نام خانوادگی شان را اخوان ثالث به معنی برادران سه‌گانه گذاشتند. مادرش، مریم، اهل خراسان بود. اخوان ثالث تحصیلات ابتدایی را در مشهد گذراند و در سال ۱۹۴۱ میلادی برابر با ۱۳۲۰ خورشیدی برای تحصیل در رشته جوشکاری وارد دانشکده فنی شهر (هنرستان) شد که در سال ۱۹۴۷ میلادی برابر با ۱۳۳۶ خورشیدی فارغ التحصیل شد. او در جوانی به موسیقی علاقه نشان داد و با ملاحظه نسبت به ناخشنودی پدرش، مخفیانه نواختن تار را فرا گرفت. اخوان تا بیست سالگی در مشهد بود و مدرسه فنی (دبیرستان) را که تمام کرد به تهران آمد و چند سالی در حومهٔ تهران به کار آموزگاری پرداخت. سپس از دهه چهل از طرف وزارت فرهنگ مامور به خدمت در کتابخانه ملی شد. اخوان ثالث در ۱۳۲۹ خورشیدی با دختر عمویش خدیجه (ایران) ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه دختر به نام‌های لاله، لولی، تنسگل و سه پسر به نام‌های توس، زردشت و مزدک‌علی بود. تنسگل دختر سومش در روز چهارم زندگی در سال ۱۳۴۲ درگذشت. دختر نخست اش لاله نیز در سال ۱۳۵۳، در ۲۰ سالگی، در رودخانه کرج غرق شد.]در سال ۱۹۹۰، برابر با سال ۱۳۶۹ خورشیدی اخوان ثالث به‌دعوت خانه فرهنگ‌های جهان در برلین، از آلمان و همچنین از انگلستان، دانمارک، سوئد، نروژ و فرانسه دیدن کرد. «این نخستین و واپسین سفر او به خارج از ایران بود. هر جا می‌رفت با استقبالی در خور شمایل روبرو می‌شد». اخوان در همان سال، ۴ شهریور ۱۳۶۹، بر اثر سکته قلبی در تهران درگذشت. پیکر وی در آرامگاه فردوسی در توس دفن شد. مجموعه‌ای از اشعار نیمایی او پس از مرگ به‌وسیله مرتضی کاخی با عنوان منظومه بلند سواحلی و خوزیات منتشر شد.
نشسته از چپ (ردیف اول): سیمین بهبهانی، مهدی اخوان ثالث، ابوالحسن نجفی، محمدعلی سپانلو و شهرزاد سپانلو؛ ایستاده: اسماعیل نوری علاء؛ نشسته از چپ (ردیف دوم): نعمت آزرم، حسن پستا، محمود مشرف آزاد تهرانی، ۱۳۵۹
سبک شناسی:چیره‌دستی اخوان در شعر حماسی است. او درون‌مایه‌های حماسی را در شعرش به کار می‌گیرد و جنبه‌هایی از این درون‌مایه‌ها را به استعاره و نماد آراسته می‌کند. به گفته برخی از منتقدین، تصویری که از م. امید در ذهن بسیاری به جا مانده این است که او از نظر شعری به نوعی نبوت و پیام‌آوری روی آورده و از نظر عقیدتی آمیزه‌ای از تاریخ ایران باستان و آراء عدالت‌خواهانه پدیدآورده و در این راه، گاه ایران‌دوستی او جنبه نژادپرستانه پیدا کرده‌است. در واقع اخوان ثالث شعر را چنین تعریف می‌کند: شعر محصول بی‌تابی انسان در لحظاتی است که در پرتو شعور نبوت قرار می‌گیرد. اما اخوان این موضوع را نمی‌پذیرفت و در این باره گفته‌است: «من به گذشته و تاریخ ایران نظر دارم. من عقده عدالت دارم. هرکس قافیه را می‌شناسد، عقده عدالت دارد. قافیه دو کفه ترازو است که خواستار عدل است… گهگاه فریادی و خشمی نیز داشته‌ام.» شعرهای اخوان در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ شمسی روزنه هنری تحولات فکری و اجتماعی زمان بود و بسیاری از جوانان روشنفکر و هنرمند آن روزگار با شعرهای او به نگرش تازه‌ای از زندگی رسیدند. مهدی اخوان ثالث بر شاعران معاصر ایرانی تاثیری ژرف داشته‌است. هنر اخوان در آمیزش شعر کهن و سبک نیمایی و سوگ او بر گذشته، مجموعه‌ای به وجود آورد که خاص او بود و اثری عمیق در هم‌نسلان او و نسل‌های بعد گذاشت
(دفترهای شعر مهدی اخوان ثالث)
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!
نظرات بازدیدکنندگان (0)