گوهر ارزشمند و بومی ایران

درخت انجیلی با نام علمی Parrotia persica یکی از خاص‌ترین و منحصر‌به‌فردترین گونه‌های درختی موجود در جنگل های هیرکانی شمال ایران است.

این درخت که قدمتی میلیون‌ساله دارد، نه‌تنها یک گونه‌ی بومی و نادر است، بلکه از نظر زیست‌محیطی، فرهنگی و زیبایی‌شناختی نیز اهمیت فراوانی دارد. درخت انجیلی به‌واسطه رنگ‌های خیره‌کننده‌اش در فصل پاییز، مقاومت بالا در برابر شرایط نامساعد محیطی، و نقشش در حفظ اکوسیستم‌های جنگلی، یکی از گنجینه‌های طبیعی کشور محسوب می‌شود.

این درخت درختی پهن‌برگ، خزان‌پذیر و مقاوم است که بومی رشته‌کوه‌های البرز و جنگل‌های مرطوب شمال ایران است. این گونه‌ی درختی تنها عضو زنده از جنس Parrotia است که به‌طور طبیعی در جهان باقی مانده است و به همین دلیل از نظر علمی بسیار ارزشمند و قابل توجه می‌باشد. زیستگاه طبیعی آن در ارتفاعات بین ۴۰۰ تا ۱۶۰۰ متر از سطح دریاست و معمولاً در مناطقی با بارندگی بالا و خاک حاصل‌خیز رشد می‌کند.

زیستگاه طبیعی درخت انجیلی عمدتاً محدود به جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران است. این جنگل‌ها با قدمتی بیش از ۴۰ میلیون سال، یکی از کهن‌ترین جنگل‌های جهان به‌شمار می‌روند و نقش بسیار مهمی در تنوع زیستی ایران دارند.در بسیاری از منابع بین‌المللی، از آن با عنوان “Persian Ironwood” یا “درخت آهنی ایرانی” یاد می‌شود، چرا که چوب آن بسیار سخت و متراکم است.

در برخی مناطق، جنگل‌های خالص انجیلی نیز مشاهده شده که ارزش علمی و زیستی بسیار بالایی دارند. این درخت توانایی رشد در شیب‌های تند، خاک‌های نسبتاً فقیر و اقلیم‌های متغیر را داراست که نشان‌دهنده سازگاری بالای آن است. ✳️جلوگیری از فرسایش خاک: ریشه‌های قوی و گسترده انجیلی، خاک را تثبیت کرده و مانع از رانش زمین می‌شوند. ✳️حفظ رطوبت جنگل: برگ‌ریزی پاییزی و تجزیه‌ی مواد آلی حاصل از آن، خاک را حاصل‌خیزتر و مرطوب‌تر نگه می‌دارد. ✳️تأمین زیستگاه برای جانوران: درخت انجیلی مأمن مناسبی برای پرندگان، خزندگان، و حشرات مفید به‌شمار می‌رود.

یکی از مهم‌ترین مزایای درخت انجیلی توانایی بالای آن در مقابله با آثار منفی تغییرات اقلیمی است. این درخت می‌تواند در برابر کم‌آبی، گرما، و کاهش بارندگی مقاومت کند و در مناطقی که دیگر گونه‌ها قادر به ادامه زیست نیستند، رشد کند. این ویژگی سبب شده که در سال‌های اخیر، کارشناسان محیط زیست در احیای مناطق جنگلی از نهال انجیلی بهره ببرند. ✳️کاربرد های سنتی و امروزی درخت انجیلی: ✳️ساخت دسته ابزارهای دستی ✳️تولید دکورهای چوبی مقاوم ✳️استفاده در منبت‌کاری و نجاری سنتی