"انواع فوبیا ها"این قسمت:تراپیوفوبیا

آشنایی با فوبیای سوراخ و دانستن اینکه شما هم فوبیای سوراخ دارید یا نه

فوبیای سوراخ چیست؟ فوبیای سوراخ یا به طور دقیق‌تر، "ترایپوفوبیا" (Trypophobia) نوعی اختلال اضطرابی است که با ترس یا انزجار شدید از الگوهای سوراخ‌سوراخ یا برجستگی‌های کوچک و نزدیک به هم، مانند سوراخ‌های موجود در لانه زنبور، اسفنج، یا حتی برخی از میوه‌ها، مشخص می‌شود.

علائم فوبیا چیست؟ فرد مبتلا به فوبیای سوراخ، وقتی به شی یا سطحی با سوراخ‌های زیاد و ریز حفره‌مانند نگاه می‌کند، دچار حس ناراحتی و انزجار می‌شود. هرچند که اصطلاح فوبیا بیشتر در رابطه با اختلال و بیماری‌های ناشی از ترس به کار می‌رود؛ نشانه اصلی ترایپوفوبیا، حس نفرت و انزجار است نه ترس. حتی ممکن است با فکر کردن به چیزی با این ظاهر هم دچار حس ناراحتی، تنفر یا اضطراب شوند. برای مثال حتی با فکر کردن به توت فرنگی هم حالشان بد می‌شود. از علائم ترایپوفوبیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مورمور شدن، لرز یا حس خزش روی پوست حالت تهوع تعریق ضربان قلب شدید سرگیجه یا سبکی سر احساس ناراحتی در چشم‌ها ازجمله فشار چشمی، اعوجاج یا توهم احساس ناراحتی عمومی میل شدید به فرار از آن تصویر یا شی حسی شبیه حملات پانیک

علت این فوبیا؟ علت ترایپوفوبیا علت اصلی ابتلا به ترایپوفوبیا مشخص نیست و مطالعات زیادی هم در این زمینه انجام نشده است. عواملی مانند کندو زنبور، نایلون‌های حباب‌دار یا تخم میوه‌ها باعث تحریک ترس از سوراخ می‌شوند. برخی الگوهای خاص، برجستگی‌ها، حیواناتی که پوست طرح‌دار دارند یا تصاویر طرح‌دار هم می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های ترایپوفوبیایی شوند. نظریه‌ای وجود دارد که مغز انسان به‌شکل خطرناکی، این خوشه‌های حفره‌ای را پردازش می‌کند. برای مثال، از نظر مغز، شکل حفره‌های ریز می‌تواند شبیه پوست مار سمی یا چشم رتیل باشد. یا اینکه حفره‌ها، فرد را یاد بیماری پوستی یا جوش پوستی بیندازند. تئوری دیگری که دانشمندان برای علت ترایپوفوبیا مطرح می‌کنند، این است که مغز، انرژی و اکسیژن بیشتری برای پردازش الگوهای حفره‌دار مصرف می‌کند، به‌همین دلیل باعث تحریک حس اضطراب و پریشانی در فرد خواهد شد. به‌علاوه اینکه، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) هم می‌تواند علت ایجاد فوبیای سوراخ باشد.

راهکار درمان این فوبیا؟ درمان ترایپوفوبیا همانند سایر فوبیاها، بهترین راه برای درمان ترایپوفوبیا، مواجهه درمانی (شکلی از درمان رفتار شناختی) است که فرد به‌طور تدریجی در معرض محرک‌های ترس از سوراخ قرار می‌گیرد تا بتواند احساساتش را کنترل و مدیریت کند. درحال حاضر هیچ درمانی برای فوبیای سوراخ وجود ندارد و صرفا باید راهی برای کنترل و مدیریت علائم پیدا کرد. در صورتی که اضطراب ناشی از فوبیای حفره باعث اختلال در زندگی روزمره شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.