تاریخ زیر زباله

بیب بیب🚨 چطورید دوستان؟ از وقت بدون درس لذت می‌برید؟ کدوم یکی از شماها هنوز درس داره؟ کیا با کلاسای تابستونی سرشون گرمه؟خب خب امروز با یه تور دیگه امدیم، چیزی که ما ایرانیا وظیفه داریم برای کشور و احترام مون، رعایتش کنیم! اماده‌اید؟ سوار اتوبوس بشید کمربندا رو ببندید دکمه لایک زده بشه، اماده؟ حرکت🚌

مقدمه شاید برای خیلی از ما زباله ریختن یک کار کوچک باشد. یک پوست شکلات، یک بطری آب، یک کیسه پلاستیکی که توی پارک، جنگل یا کنار جاده می‌افتد و بعد «ولش کن! باد می‌بره!» اما همین «باد می‌بره» یعنی زباله‌های ما راه می‌افتند و می‌روند جاهایی که هیچ‌وقت فکرش را هم نمی‌کنیم. متأسفانه ما ایرانی‌ها هنوز یاد نگرفته‌ایم زباله را همان‌جایی که تولید می‌کنیم، جمع کنیم و با خودمان برگردانیم. هنوز وقتی سفر می‌رویم، کوه و جنگل را مثل سطل زباله می‌بینیم. هنوز وقتی جایی تفریح می‌کنیم، ته مانده خوراکی‌ها و پلاستیک‌هایمان را همان‌جا رها می‌کنیم و می‌رویم. این یعنی ما خودمان داریم زیبایی‌های کشورمان را خفه می‌کنیم.

تاریخ زیر زباله نمی‌میرد… اما زخمی می‌شود ما کشوری هستیم با چند هزار سال تاریخ. تخت‌جمشید فقط یک اسم نیست، یادگار تمدنی است که دنیا هنوز از دیدنش نفسش بند می‌آید. اما کافی‌ست یک بار در تعطیلات سری به تخت‌جمشید یا حتی میدان نقش‌جهان بزنیم: بطری‌های پلاستیکی، پاکت‌های خوراکی و لیوان‌های یک‌بارمصرف بین سنگ‌های تاریخی، مثل لکه‌های ننگ می‌چسبند به تاریخ ما. هیچ‌کس انتظار ندارد ما مردم ایران مراقب این میراث باشیم؟ چرا! چون این تاریخ مال ماست، برای بچه‌های ماست. اگر ما مراقب نباشیم، چه کسی باشد؟ باور کنید هیچ گردشگری از آن‌سوی دنیا نمی‌آید تا زباله‌های ما را جمع کند. آیا انصاف است میان کاشی‌های هزارساله نقش‌جهان پوست خوراکی پیدا شود؟ یا پای ستون‌های تخت‌جمشید که هزاران سال دوام آورده‌اند، ته‌سیگار و بطری خالی ببینیم؟ اینکه ما سر قبر پادشاهان باستانی‌مان چیپس می‌خوریم و آشغالش را همان‌جا جا می‌گذاریم، یعنی با دست خودمان داریم تاریخ‌مان را کوچک می‌کنیم. باور کنید هیچ کشوری که مردم با فرهنگی دارند، میراثشان را این‌طوری زخمی نمی‌کند.

اشغال ریختن یک عادت نیست؛ یک درد مزمن است خیلی وقت‌ها می‌گویند «فرهنگ زباله نریختن باید از مدرسه شروع شود». درست است. ولی راستش را بخواهید، همه چیز از خانه‌ها شروع می‌شود. از همان‌جایی که پدر جلوی چشم بچه بطری آب را از ماشین بیرون پرت می‌کند. از همان‌جایی که مادر پلاستیک اضافی خرید را بی‌خیال رها می‌کند کنار خیابان. بچه‌ها یاد می‌گیرند کاری که بزرگ‌ترها انجام می‌دهند، حتماً درست است. همین می‌شود که وقتی می‌رویم کوه، جنگل، دریا یا حتی توی شهر قدم می‌زنیم، زمین پر است از زباله‌هایی که به دست خودمان تولید شده‌اند. جالب اینجاست که همان کسی که زباله را روی زمین می‌اندازد، وقتی پای سفر به خارج از کشور می‌رسد، حتی یک کاغذ آدامس را هم جرئت نمی‌کند زمین بیندازد! یعنی ما بلدیم تمیز باشیم، فقط وقتی به نفع‌مان باشد!

همه ما شنیدیم که مردم شمال و جنوب ایران به مهمان‌نوازی معروفند. دریا و جنگل و کوه‌های سرسبزشان را با دل و جان در اختیار مسافرها می‌گذارند. اما خودشان بهتر از هر کسی می‌دانند که این مهمان‌نوازی چه بهایی دارد. هر تعطیلات، هزاران نفر راهی شمال و جنوب می‌شوند تا هوای تازه بخورند، دریا را ببینند و در دل جنگل چادر بزنند. اما وقتی برمی‌گردند، چه چیزی به‌جا می‌گذارند؟ کوهی از زباله! بطری‌های آب، سفره‌های یک‌بارمصرف، کیسه‌های پلاستیکی و ته‌مانده غذاها… خیلی از مردم محلی شمال و جنوب بارها گفته‌اند که خسته شده‌اند از جمع کردن زباله‌هایی که مال خودشان نیست. در حالی که این طبیعت مال همه ماست. این جنگل، این ساحل، این کوه نه فقط سهم مردم محلی، بلکه سهم همه ایران است. اگر مسافری باشیم که زباله‌اش را جمع نمی‌کند، یعنی مهمان خوبی نیستیم. طبیعت هم دیر یا زود مهمان‌نوازی‌اش را پس می‌گیرد.

بازیافت یعنی احترام به زمین وقتی زباله را در خانه جدا می‌کنی، وقتی کاغذ، پلاستیک و شیشه را از هم تفکیک می‌کنی، یعنی برای زمین ارزش قائل هستی. یعنی می‌فهمی منابعی که داریم، محدودند و اگر دوباره استفاده نشوند، باید برای ساخت دوباره‌شان جنگل‌ها بریده شوند، رودخانه‌ها خشک شوند و زمین نفسش بند بیاید. بازیافت یعنی بفهمیم هیچ چیزی دورریختنی مطلق نیست. خیلی از چیزهایی که ما به راحتی دور می‌اندازیم، می‌توانند دوباره به زندگی برگردند.

به والدینت بگو! شاید فکر کنیم ما بچه‌ایم/نوجوانیم و کاری از دست‌مان برنمی‌آید. اما اشتباه نکن. اتفاقاً همین ما بچه‌ها می‌توانیم خیلی چیزها را تغییر بدهیم. اگر دیدی پدرت می‌خواهد آشغال ماشین را از شیشه پرت کند بیرون، جلویش را بگیر! به مادرت بگو کیسه خرید اضافه نگیرد. وقتی با خانواده‌ات می‌روی پیک‌نیک، از آن‌ها بخواه همه زباله‌ها را جمع کنند و همراه خودشان بیاورند. باور کن هیچ‌کس با جمع کردن زباله‌های خودش کوچک نمی‌شود، اما اگر همه همین کار کوچک را نکنند، زمین دارد زیر زباله‌ها خفه می‌شود.

حرف آخر قرار نیست قهرمان زمین باشیم. فقط کافی‌ست زباله‌ریزی را متوقف کنیم و زباله‌های‌مان را دوباره زنده کنیم. همین کار کوچک یعنی آینده‌ای بهتر برای خودمان، بچه‌هایمان و حتی تخت‌جمشید و جنگل و دریای‌مان.