
اَبَررایانه (به انگلیسی: Supercomputer ) به رایانهای گفته میشود که در زمان معرفی آن در زمینه میزان ظرفیت محاسبه در واحد زمان در جهان پیشرو باشد. این واژه برای نخستینبار توسط مجله «نیویورک ورلد» برای اشاره به جدولسازهای آیبیام در دانشگاه کلمبیا بهکار رفت. اولین ابر رایانه در جهان در سال ۱۹۶۰ ساخته شد.
این ماشینهای غولپیکر که ممکن است فضای یک اتاق کامل را اشغال کنند، قادر به انجام تریلیونها محاسبه در ثانیه هستند و نقش حیاتی در پیشبرد مرزهای علم و فناوری ایفا میکنند ساخت ابررایانه در ایران از سال ۱۳۸۹ شروع شد و تا به امروز دو ابر رایانه شیخ بهایی و سیمرغ ساخته شدهاست.
ابررایانههایی را که در دههٔ ۱۹۶۰ ساخته و ارائه شدند سیمور کری از بنگاه کنترل اطلاعات (CDC) طراحی کرده بود و تا دههٔ ۱۹۹۰ هم بازار در دست این ابررایانهها بود. زمانی که سیمور کری جدا شد و رفت تا شرکت خودش به نام تحقیقات سیمور را راهاندازی و اداره کند با طرحهای جدیدش بازار ابررایانهها را در دست گرفت و تا پنج سال (۱۹۸۵–۱۹۹۰) یکهتاز بازار ابر محاسبه بود. خود کری هرگز واژهٔ ابررایانه را استفاده نکرد و کمتر کسی به خاطر دارد که او تنها کلمهٔ رایانه را استفاده میکرد.
امروزه ابررایانهها طراحیهای سفارشی کمنظیری هستند که شرکتهای صنعتی مثل آیبیام و اچپی تولید میکنند. همان شرکتهایی که بسیاری از شرکتهای دههٔ ۱۹۹۰ را خریدند تا از تجربهشان استفاده کنند.
البته بنگاه کری هنوز به صورت حرفهای به ساخت ابررایانه ادامه میدهد. اصطلاح ابررایانه چندان پایدار و ثابت نیست. ممکن است ابررایانه امروز فردا تبدیل به یک رایانه معمولی شود.
نخستین دستگاههای CDC پردازندههای نردهای (اسکالر) خیلی سریع بودند؛ ده برابر سریعتر از سریعترین ماشینهای دیگر شرکتها. در دههٔ ۱۹۷۰ اکثر ابررایانهها به انجام محاسبات برداری پرداختند و بسیاری رقبا و تولیدکنندگان جدید پردازندههای خودشان را با قیمت پایین با همان روش کار به بازار ارائه کردند تا در بازار حاضر شوند.
در ابتدا و میانهٔ دههٔ ۱۹۸۰ ماشینهایی با پردازندههای اندک برداری که به صورت موازی کار میکردند تبدیل به استاندارد شدند. هر ماشینی معمولاً چهارده تا شانزده پردازندهٔ برداری داشت. در اواخر دهٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دوباره توجهها از پردازندههای برداری به سامانههای پردازندهٔ موازی معمول معطوف شد که هزاران ریزپردازنده معمولی داشتند و برخی از آنها نمونههای آماده و برخی هم سفارشهای مشتریان بودند (در اصطلاح کاری، این را حملهٔ میکروهای کشنده مینامند).
امروزه طرحهای موازی بر اساس ریزپردازندههای آمادهٔ نوع سرور ساخته میشوند از جمله Power PC, Itanium, x۸۶–۶۴ و مدرنترین ابررایانهها بسته (کلاستر)های رایانهای با تنظیمات دقیق هستند که پردازندههای کم حجم و رابطهای داخلی سفارشی و بسته به مورد دارند.
ابررایانهها با رمها و کار آییهای بسیاری که دارند معمولاً برای عملیات حساس روی محاسبه از جمله مسائل فیزیک کوانتوم، هواشناسی، تحقیقات آب و هوا (از جمله تحقیق دربارهٔ گرم شدن کرهٔ زمین) مدلسازی مولکولی (مطالعهٔ ساختارها و محتویات ترکیبات شیمیایی، ماکرومولکولهای بیولوژیکی، پلیمرها و بلورها) شبیهسازیهای فیزیکی (مثل شبیهسازی هواپیماها در تونلهای هوا، شبیهسازی انفجار سلاحهای هستهای و تحقیق دربارهٔ پیوست هستهای) تحلیل مخفی و … استفاده میشوند.
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!
عاللییییی میشه از پستم حمایت شه
ممنون🛐
بله حتماا🎀
مرسییییی
عالی بودددد
ممنون💞