
بهجرئت میتوان سیاه چالهها را یکی از اسرارآمیزترین و عجیبترین اجرام شناختهشده دانست؛ بهخصوص با ثبت اولین تصویر سیاهچاله در سال ۲۰۱۹ و اثبات فرضیههای متعدد مربوط به آن علاقه مردم و دانشمندان به این اجرام افزایش یافت؛ اما چه ویژگیهایی سیاه چالهها را تا این اندازه جذاب و هیجانانگیز ساخته است؟

سیاه چاله چیست؟ براساس تعریفی ساده سیاهچاله به نقطهای از فضا با جاذبه و چگالی بسیار بالا گفته میشود که حتی نور هم نمیتواند از آن فرار کند. این جاذبه بهقدری قوی است که تمام مواد را در فضایی کوچک فشرده میکند. آلبرت اینشتین برای اولین با در سال ۱۹۱۶ با نظریه نسبیت عام احتمال وجود سیاهچالهها را مطرح کرد. عبارت «سیاه چاله» هم چند سال بعد در سال ۱۹۶۷ توسط ستارهشناسی آمریکایی به نام جان ویلر ابداع شد. براساس نظریه نسبیت عام، جرمی که بهاندازه کافی فشرده شود میتواند فضا زمان را خم کرده و سیاه چاله را تشکیل دهد. به مرز بیبازگشت سیاهچاله افق رویداد گفته میشد. سیاهچالهها هیچ نوری را منعکس نمیکنند؛ اما براساس آثاری که بر مواد و اجرام اطراف خود میگذارند قابل شناسایی هستند

نحوه به وجود آمدن سیاهچاله هنگامی که یک “ستاره ابر غول پیکر” تمام سوخت خود را مصرف می کند، زیر وزن خود “فروپاشی می کند” و تبدیل به سیاهچاله می شود. تنها ستاره هایی با جرم ۲۵ برابر خورشید پس از مرگ تبدیل به سیاهچاله می شوند. از هر 1000 ستاره کهکشان ما یک ستاره آنقدر جرم دارد که به سیاهچاله تبدیل شود. در کهکشان راه شیری که ما در آن هستیم، حدود 100 میلیارد ستاره وجود دارد. این بدان معناست که ممکن است در آینده تا 100 میلیون سیاهچاله وجود داشته باشد. اما به خاطر داشته باشید که این منطقه بسیار بزرگ است. حتی در یک سفینه فضایی که با سرعت نور حرکت می کند، هزاران سال نوری طول می کشد تا به نزدیک ترین سیاهچاله سفر کند. اما تصور کنید که ما بر فناوری سفر فضایی تسلط داریم. ما میتوانیم از طریق یک کرمچاله سفر کنیم و یک سفینه فضایی بسازیم که با سرعت نور حرکت میکند. وقتی به سیاهچاله نزدیک می شویم در این سفر چه می بینیم؟

درون سیاهچاله شبیه به یک گرداب است؟ خب، حقیقت این است که ما نمیتوانیم چیزی را از یک سیاهچاله ببینیم. سیاهچاله واقعا سیاه است. با چرخش به دور سیاهچاله، متوجه میشویم که نمی توان به درون سیاهچاله نفوذ کرد. علاوه بر این، اگر سیاهچاله مانند سایر اجرام در جهان بچرخد، ممکن است به شکل یک پوسته کروی باشد. یعنی ناحیه ای که در خط استوا محیط بیشتری دارد. برای دید بهتر باید به مرکز کهکشان راه شیری برویم. مکانی که خانه یک سیاهچاله بسیار پرجرم است. سیاهچاله ای که جرم آن حدود 4 میلیون برابر خورشید است. گرانش این سیاهچاله گاز و غبار زیادی را جمع کرده و همه را به یک دیسک تبدیل کرده است. این مواد وارد سیاهچاله می شوند و کل تصویر گرداب تشکیل می شود. با مصرف همه این مواد، دمای آنها در اثر تلاطم افزایش می یابد و در نتیجه دیسک تابش می کند، انرژی را تخلیه می کند و ذرات باردار زیادی را منتشر می کند. یک سیاهچاله مواد را از یک ستاره مجاور به درون خود می کشد و آن را به صورت مارپیچی به یک دیسک می برد

داخل سیاه چاله چه خبر است؟ جالب است بدانید تنها ستارگانی که جرمی حدود 25 برابر جرم خورشید را دارند، میتوانند پس از فروپاشی به سیاه چاله تبدیل شوند؛ بنابراین، میزان قدرت داخل سیاه چالهها چندان دور از تصور نیست. درواقع این قدرت به حدی است که مسیر ورود را برای کشف بیشتر بشریت مسدود کرده است؛ اما آنچه که تاکنون توسط سفینههای مختلف ثبت شده است، حجمی بسیار سیاه و تاریک است که بهواسطه جذب تودههای غلیط گردوغبار اینگونه دیده میشود. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد راهی برای فرار از گرانش سیاه چاله وجود ندارد و هر چیزی که به محدوده گرانشی این پدیده جهان نزدیک شود، گرفتار شده و به سمت آن جذب میشود؛ به همین دلیل از همان ابتدای پیدایش، گردوغبار قابلتوجهی اطراف سیاه چاله را پوشش میدهد و لقب تاریکترین نقطه کهکشان را ازآن این جرم فضایی میکنند. حال که تا حدی با ماهیت سیاه چالهها آشنا شدید، بهتر است سفر خود را به سمت سیاه چاله غولپیکر کهکشان راه شیری ادامه دهیم

سیاه چاله کهکشان راه شیری در مرکز کهکشان راه شیری سیاه چالهای عظیم و قدرتمند وجود دارد که جرمی حدود ۴ میلیون برابر خورشید را دارا است. این سیاه چاله نیز از گرانش بالایی برخوردار است و حجم زیادی از گردوغبار اطراف خود را به یک دیسک تبدیل کرده است. از دیگر شگفتیهای این سیاه چاله تابش همین دیسک است. در حقیقت موادی که در اطراف سیاه چاله وجود دارند به درون آن کشیده شده و پس از مصرف این مواد، دما بسیار بالا میرود؛ به همین دلیل تلاطمی در سیاه چاله اتفاق میافتد که سبب تابش دیسک و درنتیجه، تخلیه انرژی و انتشار ذرات باردار میشود؛ به عبارتی دیگر میتوان گفت قدرت گرانش سیاه چاله آنقدر زیاد است که میتواند مواد را از ستارههای مجاور خود جذب کند و درنهایت، به دیسکی مارپیچ منتقل کند

داخل سیاه چاله چه چیزی وجود دارد؟ از همان ابتدای مسیرهای اکتشافی بشریت به کهکشان، یکی از ناشناختهترین اجرام، سیاه چالهها بودند که تا به امروز اسرار فاش نشدهای دارند. برای اولینبار اخترشناسان مختلفی گرد هم آمدند تا با ترکیب قدرت ۱۱ تلسکوپ عظیم و پیشرفته، بتوانند حلقه و سایه سیاه چاله را مشاهده کنند؛ طی این پروژه در سال ۲۰۱۹ این تلسکوپ که به تلسکوپ “افق رویداد” معروف است، توانست اولین تصویر واقعی از سیاه چاله را ثبت کند. «شپ دولمن» که رهبری این پروژه مهم را بر عهده داشت، سختی و دستاورد آن را اینگونه روایت میکند: دیدن سیاه چاله از سطح زمین همانند تلاشی است که شما برای دیدن گوشهای به اندازه یک گریپفروت از ماه صرف میکنید؛ بنابراین، میتوان دریافت هنوز اطلاعات زیادی برای کشف سیاه چالهها وجود دارد که تاکنون انسان و تجهیزات او قادر به انجام این کار نبودهاند
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!
فرست