قلنج چیست و چرا قلنج نشکونیم؟

شکستن قولنج (Cracking Joints)کاری است که در جهت رفع این گرفتگی انجام می‌شود. اما برای بسیاری از مردم، شکستن قولنج کاری تفننی است که صرفاً برای لذت انجام می‌دهند. اما بسیاری از مردم نمی‌دانند که این کار ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری را برایشان به همراه داشته باشد.

قولنج چیست؟ قولنج پیش از این برای بیان دلیل درد در بعضی از نواحی بدن استفاده می‌شد. برای مثال وقتی زن بارداری از درد در پهلوی خود شکایت داشت، این عبارت را زیاد می‌شنید: ” حتماً قولنج کردی”. در علم امروز، به اسپاسم یا گرفتگی‌های ناگهانی در عضلات مختلف بدن، قولنج می‌گویند. قولنج بیشتر در قسمت کمر، ستون فقرات و گردن اتفاق می‌افتد. در این مواقع معمولاً فرد با کج و راست کردن خود، یا با حرکت‌دادن سریع گردن، با شنیدن یک صدای شبیه به شکستگی، قولنج خود را رفع می‌کند. اما این قولنج دلایل مختلفی دارد. شاید بهتر است قبل از هر کاری، ابتدا دلایلی که باعث ایجاد قولنج می‌شود را بشناسیم

دلایل ایجاد قولنج چیست؟ پزشکان برای قولنج در عضلات، دلایل مختلفی را ذکر می‌کنند. کم‌آبی بدن: این موضوع بیشترین دلیل برای ایجاد قولنج در عضلات است. بدن به‌خصوص بعد از ورزش‌های سنگین یا قرارگرفتن در هوای گرم، دچار کم‌آبی می‌شود. استفاده زیاد و طولانی‌مدت از عضلات نواحی مختلف بدن مانند گردن آسیب‌های جسمی کمبود کلسیم یا منیزیوم نشانه‌ای از وجود یک بیماری مربوط به اعصاب

قولنج را با صدای شکستن آن می‌شناسیم. اما دلیل ایجاد این صدا چیست؟ مفصل‌های بدن انسان، با یک بافت احاطه شده که به آن کپسول مفصلی گفته می‌شود. این کپسول حاوی مایعی است که در آن مواد معدنی و گازهای مختلف وجود دارد. این مایع باعث لغزیدن و حرکت آسان استخوان‌ها در کنار هم خواهد شد. فعالیت‌های بدن باعث افزایش حجم مفصل‌ها و در نتیجه کم شدن فشار مایع بین مفصل‌هاست. کم شدن این فشار باعث می‌شود که حالتی شبیه به مکش در فضای مفصل‌ها به وجود بیاید و گاز موجود در مایع مفصلی به‌صورت حباب دربیاید. حباب‌های ایجاد شده، گیرنده‌های مفصلی داخل مفاصل را تحریک کرده و پیغامی به مغز می‌فرستند. در واقع، شکستن قولنج، برای شکستن این حباب‌هاست که مانع حرکت نرم استخوان‌ها می‌شود. با شکستن حباب، همان صدای شبیه شکستگی ایجاد می‌شود که از آن به شکستن قولنج نام می‌برند.

عوارض شکستن قولنج چیست؟ واقعیت این است که پزشکان شکستن قولنج را کاری صحیح نمی‌دانند. این شکستن اگر در حد کم و صرفاً برای رفع خستگی باشد، شاید مشکل خاصی ایجاد نکند. اما برای بسیاری از افراد این کار تبدیل به یک عادت شده و حتی بعد از شنیدن صدای قولنج، باز هم مفاصل خود را با فشار، وادار به صدا دادن می‌کنند. این کار همان بخش خطرناک شکستن قولنج است. تداوم این کار باعث ایجاد لرزش در دست و پا در سنین بالا خواهد شد. حتی در بسیاری موارد، ابتلا به آرتروز را نیز از عواقب شکستن زیاد از حد قولنج می‌دانند. به علت ایجاد مشکل در ارتباط میان عضلات بدن و گیرنده‌ها، تمرکز و کنترل بر عضلات کم شده و باعث لرزش در آن‌ها می‌شود. به‌علاوه، آسیب به بافت‌های اطراف مفاصل، و آسیب به رباط‌ها و تاندون‌ها نیز منجر به بروز آرتروز شده و فرد گاهی توانایی انجام حرکات خیلی خاص با مفاصلش را از دست می‌دهد. شکستن زیاد از حد قولنج باعث ضعیف شدن عضلات بدن می‌شود. در مواردی که فرد با تکان‌های ناگهانی سعی در شکستن قولنج گردن دارد، ممکن است در طی این کار، آسیب‌های جدی به مهره‌های گردن وارد شود که عوارض و عواقب وحشتناکی به همراه خواهد داشت.

آیا شکستن قولنج باعث م.ر.گ می‌شود؟ واقعیت این است که آنچه به‌عنوان قولنج در پزشکی قدیم معرفی می‌شد، با آنچه که امروز به‌عنوان قولنج می‌شناسیم متفاوت است. در قدیم، دردها یا کولیت‌های روده را نیز در زمره دردهای مربوط به قولنج می‌دانستند. تمامی این دردها را با عنوان “قولون” می‌شناختند. به همین دلیل در کتب قدیم پزشکی مربوط به ابن‌سینا یا دیگر پزشکان بزرگ آن زمان، این دردها با نام قولنج ثبت شده و بسیاری از این افراد از جمله خود بوعلی سینا بر اثر قولنج از دنیا رفته‌اند. دردهای شدید در روده‌های نوزادان که باعث گریه‌های ناتمام روزهای اول آن‌هاست، ناشی از همین قولنج روده است. بیماری که مانع پاسخ درست مغز برای انقباض عضلات دستگاه گوارش است. امروزه اما این موضوع حل شده و درمان‌های بسیاری برای آن وجود دارد و دیگر قولنج دستگاه گوارشی یک بیماری کشنده نیست. قولنج لگن، کمر یا گردن نمی‌تواند منجر به م.ر.گ شود. اما حرکات ناگهانی و شدید در کمر و گردن، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیر و دردناکی برای فرد به وجود آورد.