خواب کامل+فواید آن بر قد و سلامتی

خواب یکنواخت نیست و تغییر در چرخه های خواب چیزی کاملا طبیعی است. خواب می‌تواند بر اثر عواملی چون: سن، بهداشت خواب، الگوی خواب اخیر و مقدار مصرف الکل متفاوت باشد. یک چرخه کامل خواب معمولا حدود ۹۰ الی ۱۱۰ دقیقه ممکن است طول بکشد و تا زمانی که بیدار نشده ایم این چرخه ادامه می‌یابد. البته بدیهی است که مشکلاتی مانند: آپنه خواب، سندرم پاهای بی قرار (RLS) و سایر شرایطی که باعث بیداری های متعدد می شوند ممکن است چرخه خواب سالم را مختل کنند.

همونطور که اشاره کردم سن در مقدار نیاز بدن نسبت به هر مرحله از خواب نقش خیلی مهمی دارد. مثلا نوزادان نیاز بیشتری به خواب REM دارند و ممکن است همان اول مرحله N (مرحله اول) را دور بزنند و وارد خواب REM بشوند اما افراد مسن خواب REM کمتری دارند و بیشتر خوابشان در مراحل N میگذرد که مرحله خواب عمیق است. در ادامه با مراحل خواب آشنا میشیم:>

مرحله اول خواب NREM که مرحله N هستش شامل ۳ بخش است. مرحله اول آن که N1 نامیده میشود زمانی است که فرد تازه به خواب رفته و به طور کامل آرام نشده؛ اگرچه فعالیت‌های بدن و مغز با دوره‌هایی از حرکات کوتاه شروع به کند شدن می‌کنند. بیدار کردن فردی که در این مرحله از خواب است بسیار آسان است و این مرحله ممکن است ۱ الی ۷ دقیقه طول بکشد. اگر فرد در این مرحله بیدار نشود، به مرحله دوم یعنی N2 می‌رود که ۱۰ الی ۲۵ دقیقه طول می‌کشد. در این مرحله بدن فرد آرام تر می‌شود و در نتیجه کاهش دما، شل شدن عضلات و کند شدن تنفس و ضربان قلب و متوقف شدن حرکت چشم را تجربه می‌کند. همچنین امواج مغز الگوی جدیدی را نشان می‌دهد که درواقع به مقاومت فرد نسبت به بیدار شدن توسط محرک های خارجی کمک می‌کند.

مرحله بعدی N3 است که به خواب عمیق یا خواب دلتا و یا خواب موج آهسته هم معروف است. به این دلیل که امواج مغز در این مرحله در حالتی به نام دلتا است و تون عضلاتی، نبض و سرعت تنفس حتی بیشتر کاهش می‌یابد و بیدار کردن فرد بسیار سخت می‌شود. این مرحله ممکن است بین ۲۰ الی ۴۰ دقیقه طول بکشد. با ادامه خواب، این مراحل کوتاه تر می‌شن و در عوض زمان بیشتری در خواب REM سپری می‌شود. کارشناسان بر این باورند که این مرحله برای خواب ترمیمی حیاتی است و به بهبود و رشد بدن اجازه می‌دهد. همچنین ممکن است سیستم ایمنی و سایر فرآیندهای کلیدی بدن را تقویت بکند. حتی اگر فعالیت مغز کاهش می بیابد، شواهدی وجود دارد که خواب عمیق به تفکر بصیرت کمک می‌کند.

در مرحله خواب REM، فعالیت مغز افزایش می‌یابد و بدن کم کم برای بیدار شدن آماده می‌شود. در این مرحله بدن آتونیا رو تجربه می‌کند. حالا آتونیا چی هست؟ فلج شدن موقت ماهیچه های بدن با ۲ استثنا: ماهیچه های مربوط به دستگاه تنفسی به کارشان ادامه می‌دن و ماهیچه های چشم به سرعت تکان می‌خورند. حتی اگر چشم ها بسته باشند می‌توان این را به وضوح دید. در حالت عادی، اگر ۹۰ دقیقه نخوابیده باشید به مرحله REM نمی‌رسید. در مجموع، خواب REM، بیست و پنج درصد خواب بزرگسالان را تشکیل می‌دهد. اگر خواب REM کافی نداشته باشیم چی میشه ؟ باید بگم که در مرور زمان با مشکلاتی در عملکرد های شناختی مثل حافظه، یادگیری و تمرکز، قدرت تصمیم گیری منطقی و خلاقیت و کنترل مسائل و احساساتتان مواجه می‌شوید.

همچنین داشتن خواب درست و کامل نقش مهمی بر روی ترشح هورمون های رشد دارد. مقدار ترشح این هورمون ها نسبت به سن و جنسیت متفاوت است ولی به هر حال خوابیدن درست در همه سنین مهم است. (بهترین ساعت برای خوابیدن نوجوانان و بزرگسالان ساعت ۹ الی ۱۱ شب و بهترین زمان برای بیدار شدن آنها ۵ الی ۷ صبح است.) داشتن ۸ ساعت خواب عمیق تاثیر زیادی بر روی سلامتی و انرژی شما در طول روز دارد.