ایلان ماسک

ایلان ریوْ ماسک (به انگلیسی: Elon Reeve Musk؛ زادهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱) یک سرمایه‌گذار و صاحبِ کسب و کار است که بابت نقش کلیدی‌اش در شرکت هوافضای اسپیس‌اکس و شرکت اتومبیل‌سازی تسلا شناخته شده است. دیگر مشاغل او شامل مالکیت اکس کورپ — شرکت سرپرست بستر رسانه‌های اجتماعی ایکس (پیش‌تر توییتر) — و نقشش در پایه‌گذاری شرکت بورینگ، xAI، نیورالینک و اوپن‌ای‌آی می‌شود. ماسک یکی از ثروتمندترین افراد جهان است؛ فوربز دارایی خالص او تا اوت ۲۰۲۴ را ۲۴۱ میلیارد دلار آمریکا برآورد کرد.

نام هنگام تولد ایلان ریو ماسک زادهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱ ‏(۵۳ سال) پرتوریا، ترانسفال، آفریقای جنوبی شهروندی آفریقای جنوبی کانادا آمریکا محل تحصیل دانشگاه پنسیلوانیا (بی‌ای، بی‌اس) عنوان بنیان‌گذار، مدیرعامل اجرایی و رئیس مهندسی اسپیس‌اکس مدیرعامل اجرایی و معمار محصولات تسلا مالک و مدیر ارشد فناوری ایکس (توییتر سابق) رئیس بنیاد ماسک بنیان‌گذار شرکت بورینگ، اکس کورپ و ایکس‌ای‌آی بنیان‌گذار مشترک نیورالینک، اوپن ای‌آی، زیپ۲ و X.com (بخشی از پی‌پل) همسر(ها) جاستین ماسک (ا. ۲۰۰۰–۲۰۰۸) تلولا رایلی (ا. ۲۰۱۰–۲۰۱۲) (ا. ۲۰۱۳–۲۰۱۶) شریک(های) زندگی امبر هرد (۲۰۱۵–۲۰۱۷)[۱] گرایمز (۲۰۱۸–۲۰۲۱)[۲][۳] فرزندان ۱۲[۴] والدین ارول ماسک (پدر) می ماسک (مادر) خویشاوندان توسکا ماسک (خواهر) کیمبال ماسک (برادر) لیندون رایو (پسرخاله)

ماسک از ارول ماسک و می ماسک در پرتوریا به دنیا آمد. او مدت کوتاهی در دانشگاه پرتوریا به تحصیل پرداخت و در ۱۸ سالگی به کانادا رفت که از طریق مادر کانادایی‌تبارش تابعیت این کشور را به دست آورد.[۸] دو سال بعد به دانشگاه پنسیلوانیا رفت و در آن جا کارشناسی اقتصاد و کارشناسی فیزیک خود را گرفت. او در سال ۱۹۹۵ برای تحصیل در دانشگاه استنفورد به کالیفرنیا نقل مکان کرد اما بعد از دو روز ترک تحصیل کرد و به‌همراه برادرش کیمبال، شرکت نرم‌افزاری راهنمای سفر آنلاین زیپ۲ را تأسیس کرد. این شرکت نوپا در سال ۱۹۹۹ به‌مبلغ ۳۰۷ میلیون دلار توسط کامپک خریداری شد و با ۱۲ میلیون دلاری که به دست آورد، ماسک همان سال مشترکاً بانکداری مستقیم X.com را تأسیس کرد که در سال ۲۰۰۰ با کنفینیتی ادغام شد و باعث تشکیل پی‌پل شد. ای‌بی در سال ۲۰۰۲ پی‌پل را به‌مبلغ ۱٫۵ میلیارد دلار خریداری کرد و همان سال، ماسک با ۱۰۰ میلیون دلار مبلغ به‌دست‌آمده، شرکت خدمات پرواز فضایی اسپیس‌اکس را تأسیس نمود.

ماسک در سال ۲۰۰۴ سرمایه‌گذار شرکت تولیدکنندهٔ وسایل نقلیه الکتریکی تسلا موتورز (اکنون شرکت تسلا) شد. سپس رئیس هیئت مدیره و طراح محصولات تسلا شد و در سال ۲۰۰۸ سمت مدیرعاملی را بر عهده گرفت. در سال ۲۰۰۶، او در بنیان شرکت خدمات انرژی خورشیدی سولارسیتی نقش داشت که بعداً توسط تسلا خریداری شد و به تسلا انرژی تبدیل شد. او در سال ۲۰۱۵ مؤسسهٔ تحقیقاتی ترویج هوش مصنوعی به‌نام اوپن‌ای‌آی را مشترکاً تأسیس کرد. ماسک سال بعد مشترکاً شرکت فناوری عصبی نیورالینکرا با هدف توسعهٔ واسط مغز و رایانه و همچنین شرکت احداث تونل بورینگ را بنیان نهاد. ماسک سامانه ترابری ریلی تندرو یعنی هایپرلوپ را مطرح کرده است. او در سال ۲۰۲۲، توییتر را به‌مبلغ ۴۴ میلیارد دلار خریداری کرد. توییتر در شرکت به‌تازگی تاسیس‌شدهٔ اکس کورپ ادغام و سال بعد این سرویس تحت نام اکس بازسازی برند شد. در ژانویهٔ ۲۰۲۳ نام او به دلیل تجربه «بزرگ‌ترین زیان و کاهش ثروت شخصی در تاریخ» به دلیل افت ارزش سهام تسلا درپی خرید توییتر در فهرست رکوردهای جهانی گینس ثبت شد.[۹] در مارس ۲۰۲۳ نیز شرکتی در زمینهٔ هوش مصنوعی به‌نام xAI تأسیس کرد.

مبحث‌های بحث‌برانگیز ماسک او را به شخصیتی تفرقه‌افکن تبدیل کرده است. او به‌دلیل اظهارات غیرعلمی و گمراه‌کننده، از جمله انتشار اطلاعات نادرست راجع به همه‌گیری کووید-۱۹ و ترویج تئوری توطئه مورد انتقاد قرار گرفته است. مالکیت وی در توییتر نیز به همین ترتیب بحث‌برانگیز بوده است؛ کنار گذاشتن تعداد زیادی از کارمندان این شرکت و افزایش سخنان نفرت آفرین و تغییرات در اعتبارسنجی کاربران در این پلتفرم مورد انتقاد قرار گرفت. در سال ۲۰۱۸، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) از او به‌دلیل انتشار توییت دروغین مبنی بر تأمین بودجه برای تصاحب خصوصی تسلا شکایت کرد. برای حل این پرونده، ماسک از ریاست تسلا کنار رفت و ۲۰ میلیون دلار جریمه پرداخت کرد.