خودت باش،نه همه.

تا حالا تجربه کردین که توی یه جمعی هستین و همه با یه موضوعی موافقن و باعث میشه شما به داناییتون شک کنین و شما هم با اونا همسو بشین یا اینکه بترسین که از اون جمع طرد بشین و با اونا توی یه ردیف قرار بگیرین؟ توی این مطلب میخوایم درباره پدیده " conformity" یا تبعیت جمعی صحبت کنیم.

1- تعریف علمی و ماهیت conformity یا همون تبعیت جمعی یه پدیده روانشناختیه که توی اون فرد رفتار، عقاید،قضاوت های خودش رو یه صورت آگاهانه یا ناخوداگاه تغیر میده تا با اون گروه خاص یا اکثریت همسو بشه. این پدیده توی روانشناسی اجتماعی مطالعه میشه و برخلاف تصور خیلی از افراد " این یک اختلال روانی نیست " بلکه یه مکانیزم طبیعی اجتماعیه که انسان ها قادر میشن که توی محیط های گروهی زندگی کنن و از حمایت بقیه بهره مند بشن. این پدیده به دو شکل اصلی دیده میشه. 1-( تبعیت هنجاری/normative conformity): اینجا فرد عقاید و رفتارشو تغیر میده برای جلب رضایت اون جمع که نکنه از اون جمع طرد بشه و اگه اون کارو انجام نده یا موافقت نکنه دیگه اونو جزو خودشون ندونن. 2-(تبعیت اطلاعاتی/informational conformity): اینجا وقتی یه جمع یه عقیده یا اعتقادیو دارن فرد هم عقاید و اعتقاشو تغیر میده بخاطر اینکه اطمینان داره که اون گروه یا جمع نظرشون/اعتقادشون درست تره و بهتره از خودش،به خصوص توی شرایط مبهم و نآشنا.

2-مکانیسم های روانشناختی الف)(فشار هنجاری) 📍انسانا موجودات اجتماعی ای هستند و طرد شدن و انزوا براشون یه تهدیده. 📍این فشار باعث میشه که افراد باور گروه رو تقلید کنن حتی اگه با باور های خودشون سازگار نباشه. ( برای مثال وقتی به جمع سکوت کردن من هم سکوت میکنم مثل بقیه تا نکنه که اگه حرف بزنم مورد تمسخر واقع بشم) ب)( فشار اطلاعاتی) 📍وقتی فرد اطمینان نداره که تصمیم درست چیه از اون گروه به عنوان منبع اطلاعات استفاده میکنه. 📍توی محیط های پیچیده و نا آشنا انسان تمایل داره که تصمیمات اون گروهو به عنوان تصمیم درست بپذیره. ( برای مثال من توی یه موقعیت علمی یا فنی ام که راجبش اطلاعات زیادی ندارم،نظر اکثریت رو صددرصد جای نظر خام خودم انتخاب میکنم🤷‍♂️). ج) سوگیری ها و عوامل شناختی 📍انسان به طور طبیعی تمایل داره فکر کنه که نظر اکثریت درست تره. 📍تقلید اجتماعی و اثر هاله ای(مثلا یکی که از ما توی یه زمینه ای بهتره ناخوداگاه ممکنه فکر کنیم توی فلان زمینه هم باید بهتر باشه) باعث میشه که حتی اطلاعات غلط گروه هم پذیرفته بشه متاسفانه. "این پدیده ها توی groupthink و تصمیم گیری های جمعی تاثیر زیادی دارن"

3-عوامل اجتماعی و فرهنگی 📍اندازه گروه! هر چی اون گروه بزرگتر باشه فشار روانیش بیشتره.( من توی یه کلاس 20 نفرم،3 نفر میگن جواب 2+2=4 من راحت میتونم اونارو رد کنم اما وقتی کل کلاس هم همینو میگن ناخودآگاه دلم میخواد که فعلا سکوت کنم) 📍انسجام گروه! گروه های منسجم فشار بیشتری برای هماهنگی ایجاد میکنن.( قراره توی یه مهمونی همه دوستام لباس آبی بپوشن اما من قرمز میپوشم،این موقع میتونم حس کنم که بیگانم توی جمع شون.) 📍فرهنگ! توی فرهنگ های جمع گرا، conformity شدید تر و شایع تره؛ توی فرهنگ های فردگرا مردم بیشتر استقلال فکری دارن.( توی مدرسه من همه دانش آموزا میرن کلاس تقویتی،من ناخودآگاه دلم میخواد برم کلاس حتی اگه نیاز خاصی هم نداشته باشم.) 📍وضعیت قدرت و موقعیت اجتماعی! افراد با موقعیت پایین تر توی گروه تمایل بیشتری با همسو شدن با بقیه دارن.( من میرم باشگاه ثبت نام میکنم و جلسه اول همه دارن حرکتی رو میرن که حس میکنم اشتباهه اما نظرمو برای خودم نگه میدارم چون نسبت به اونا تجربه کمتری دارم)

و میرسیم به بخش مهم این مطلب!! / 4-آثار و پیامد های conformity یا تبعیت جمعی. الف🕯) مثبت 📍حفظ هماهنگی اجتماعی و نظم: اجازه میده که گروه ها بصورت کارآمد عمل کنن. 📍حمایت اجتماعی: فرد از حمایت و تایید گروه بهره مند میشه. 📍تسهیل یادگیری اجتماعی: از تجربه جمعی برای تصمیم گیری استفاده میشه. و اما منفی ها.. ب🕯) منفی 📍سرکوب خلاقیت و نوآوری: افراد دیگه تمایل ندارن ایده های متفاوت خودشونو ارائه بدن. 📍 پذیرش اشتباهات جمعی: حتی ایده های غلط هم پذیرفته میشن. 📍فشارروانی و اضطراب: وقتی فرد عقیده و نظریه متفاوتی داره و توی دودلی میمونه که بگه یا نه استرس و نارضایتی ایجاد میشه. 📍تاخیر توی شناسایی ارزش واقعی آثار نوآورانه: به دلیل تمایل جامعه به حفظ هنجار های موجود،آثار ها ابتدا رد میشون و یا اصلا گفته نمیشن! اما بعدا ارزشمند میشن و یا به خاک سپرده میشن.

5-جمع بندی روانشناختی و در آخر، conformity یا همسو شدن با جمع یعنی وقتی آدم ها نظریه ها و رفتار های خودشونو برای هماهنگ شدن با بقیه تغیر میدن؛ بعضی وقتا برای اینکه میترسن طرد بشن،بیگانه نباشن و.. و بعضی وقتا هم چون فکر میکنن نظر جمع درست تره.. این پدیده میتونه باعث همکاری و نظم بشه و گاهی هم میتونه خلاقیت رو بکشه و تصمیم های غلطی به وجود بیاره.