13 نماد مهم تخت جمشید و معنای آنها

تخت جمشید خود نماد تمدن پارسی و ایران باستان است و بدون هیچ اغراقی می‌توان گفت در کنار جاهای دیدنی دیگری مانند ارگ کریم خان زند، تخت جمشید هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. معماری کاخ تخت جمشید نماد قدرت پادشاهان هخامنشی است .اهمیت تاریخی تخت جمشید به این جهت است که قدمتی دیرینه دارد و چیزی حدود بیست و پنج قرن پیش این بنا ساخته شده و معماری آن بسیار هنرمندانه و ماهرانه‌تر از آن چیزی است که می‌توانید تصور کنید.

1. نماد گاو یک از نمادهای رایج تخت جمشید، نماد گاو است که در دوره باستان، گاو به معنای ماه و در صورت فلکی به نام ثور هم نامیده می‌شود که البته گاو نماد دیگری می‌تواند باشد و به عنوان بهار، باروری و حاصل‌خیزی شناخته می‌شود، گاو به معنای پایداری یکی از نمادهای بسیار مهمی است که در ساخت کاخ‌های تخت جمشید و ستون‌های آن به صورت مکرر به کار رفته است. بهتر است بدانید از نظر هندوها گاو حیوانی مقدس است که به خاطر باروری قادر است برآورنده آرزوها هم باشد و از نظر یهودیان گاو نماد قدرت بوده است.

2. نماد شیر شیر جزء نمادهای سنگی تخت جمشید است و می‌توان گفت به معنای خورشید و برآمدن از این نماد یاد می‌کنند. شیر گاو شکن برجسته‌ترین نمادی است که شما می‌توانید در تخت جمشید مشاهده کنید؛ چرا که در صورت‌های فلکی هم با نام اسد به معنای بارور کردن از آن یاد می‌کند؛ البته شیر به عنوان نماد تابستانی گرم هم می‌تواند بسیار معنای قابل قبولی را ارائه دهد.

3. نماد گل نیلوفر آبی گل نیلوفر آبی نمادی است که شما در کتیبه‌های گوناگون کشورهایی مانند یونان و مصر می‌توانید بشناسید که نماد گل به شکوفایی غنچه‌های آن مربوط می‌شود و به عنوان نماد شادی از آن یاد می‌کنند. در بین نمادهای تخت جمشید هم در پله‎های ورودی کاخ شما با نماد گل نیلوفر آبی رو‌برو می‌شوید که نماد شادی و صلح است؛ البته می‌توان لقب رشد در آب را به گل نیلوفر آبی اختصاص داد و این خود یکی از نمادهای بسیار مهم در معماری تخت جمشید به شمار می‌آید.

4. نماد عقاب از جمله نمادهای هخامنشی که به عنوان نماد پیروزی از آن یاد می‌شود، عقاب است؛ البته عقاب هم خود نشان پرچم ایران باستان در قدیم بوده است و از آن به عنوان نمادی از اهورامزدا هم یاد می‌کنند که در تخت جمشید نماد عقاب یک نوع نماد برجسته به شمار می‌آید و نمی‌توان آن را دست کم گرفت.

5. نماد فروهر یکی دیگر از نمادهای تخت جمشید نماد فروهر است که می‌توان گفت به معنای خورشید هم از آن یاد می‌کنند و حتی فروهر به عنوان نام اهورامزدا هم در ایران باستان شناخته می‌شود و اقتباسی از آشور و مصر به شمار می‌آید

6. نماد سر و مهر یکی از نماد مهم دیگر کاخ تخت جمشید، سر و مهر است که می‌توان گفت به عنوان صفات خوب خداوند و الهام گرفته از طبیعت هم شناخته می‌شود و به هر حال آیین مهر در ایران باستان جزء آیین‌های بسیار پرطرفدار بوده و در معماری تخت جمشید هم از این نماد استفاده شده است.

7. نماد گلنار نماد گلنار هم در خزانه تخت جمشید به عنوان یکی از نمادهای معروف شناخته می‌شود که این نماد را می‌توان با تصویری از شاه که گل درشتی در دست دارد، مشاهده کرد؛ البته تا مدت‌های زیادی از گلنار پارسی به عنوان نیلوفر آبی یاد می‌کردند اما با توجه به ساختاری که دارد، این نماد را به عنوان گلنار پارسی و صلح و دوستی امروزه می‌شناسند

8. نماد نقش 21 قوم یکی دیگر از نمادهای مهم نقش ۲۱ قوم است که شما در دیوارهای پلکان تخت جمشید می‌توانید مشاهده کنید. این نماد هدیه دادن به داریوش بزرگ را بیان می‌کند که معمولاً با لباس و فرهنگ متفاوتی می‌توانید اقوام مختلفی آن را مشاهده کنید. به قوم‌هایی مانند آشوری، ایلامی، بابلی، مصری، هندی، اعراب و لیبی‌ها 21 قوم اشاره دارد. حتی در کاخ صد ستون هم شما نمادهای متفاوتی می‌توانید روبرو شوید.

9. نماد دیوارهای کنگره دار دیوارهای کنگره‌دار هم یکی دیگر از نمادهای مهم تخت جمشید است که نماد استواری به شمار می‌آید و روی ستون‌های کاخ تخت جمشید شما می‌توانید این نماد را به صورت رایج مشاهده کنید.

10. نماد حیوانات به صورت ترکیبی حیوانات مختلفی مانند اسب، عقاب، شیر، بز و گاو جزء نمادهای تخت جمشید به شمار می‌آیند که هرکدام معنای متفاوتی دارند اما نماد شیر گاو شکن مهم‌ترین نمادی است که می‌توان در نظر گرفت که در برخی از اشیاء به دست آمده، حیوانات به صورت ترکیبی هم مشاهده می‌شوند و ترکیب چند حیوان نماد قدرت است، مانند ترکیب اسب و عقاب.

11. نماد صنوبر شادی و کاهگل متأسفانه نماد صنوبر شادی و کاهگل که قبلاً وجود داشته از بین رفته است. این‌چنین نمادهایی نشانه احترام به ادیان است و کوروش کبیر به عنوان یکی از پادشاهان بزرگ جهان، امپراطور چند ملیتی بوده است و به آزاد کردن برده‌ها که از جمله حقوق بشر به شمار می‌آمد توجه زیادی نشان می‌داد و این‌گونه بود که تمدن حکومت خود را نشان داده است. در ساخت سقف کاخ‌های تخت جمشید از صنوبر شادی و کاهگل استفاده کرده و همچنین کوروش به برابری حقوق زن و مرد همیشه توجه بسیار زیادی نشان می‌داد.

12. نماد تخت پارسه تخت پارسه هم یکی از نماد‌هایی است که به قدرت حکومت هخامنشیان اشاره داشته است و می‌توان گفت در معماری تخت جمشید به ارزش‌های اخلاقی، توجه به اقتصادی باور و روحیات معنوی بسیار مورد توجه بوده و به راحتی از نمادهایی مانند تخت پارسه می‌توان به این موارد کلیدی پی برد. اگر به کتیبه‌ها، کاخ‌های مرتفع و سیستم‌های زهکشی تخت جمشید توجه کنید، صد درصد اوج قدرت هخامنشیان را می‌توانید به راحتی متوجه شوید.

13. نماد پرسپولیس نماد پرسپولیس هم در بین نمادهای تخت جمشید از آن یاد می‌شود و یکی از معروف‌ترین نمادها به شمار می‌آید که به صورت شیر دوسر که به آن گرگفین گفته می‌شود، می‌تواند نماد این حیوان را به راحتی در کاخ‌های تخت جمشید مشاهده کنید. شیردال یک حالت ترکیبی دارد که ترکیب اسب، عقاب و شیر را ایجاد کرده است. شیردال در اسطوره افسانه‌های اساطیری مصر، نگهبان خزانه و سرزمین بوده که در ساخت تخت جمشید هم از این نماد استفاده شده است.