
اهورا مزدا، خدای یکتای آیین زرتشتی،کیست که همه جا اسم و نامش بر زبان همه است؟
مقدمهای بر اهورا مزدا اهورا مزدا، خدای یکتای آیین زرتشتی، بنیانگذار نظم و خرد جهانی است. نام او از دو واژهٔ «اهورا» به معنای سرور یا خداوند و «مزدا» به معنای دانا و خردمند تشکیل شده و در مجموع به «سرور خردمند» ترجمه میشود. زرتشت، پیامبر ایرانی، نخستین کسی بود که او را به عنوان یگانه خالق جهان معرفی کرد؛ خدایی که نه به واسطهی ترس، بلکه به واسطهی عشق و آگاهی پرستیده میشود. اهورا مزدا فراتر از خدایان چندگانهی مذاهب دیگر زمان خود قرار گرفت و مفهوم یکتاپرستی را در ایران باستان تثبیت کرد.
جایگاه اهورا مزدا در دین زرتشتی در گاتها، سرودههای مقدس زرتشت، اهورا مزدا به عنوان نیرویی یگانه و مطلق در برابر نیروهای شر معرفی شده است. او سرچشمهی هر آن چیزی است که نیکو، منظم، و هماهنگ با قانون اشا (نظم الهی) باشد. انسانها در آموزههای زرتشت آزاد هستند، اما مسئولند که با خرد خود راه درست را برگزینند؛ راهی که اهورا مزدا با راهنمایی از طریق اشا و وجدان انسانی (دائِنا) نشان میدهد. پرستش اهورا مزدا بر پایهی شعور، درک، و انتخاب آگاهانه است، نه ترس یا تقلید کورکورانه.
تقابل اهورا مزدا و اهریمن بر اساس دوگانهگرایی زرتشتی، اهورا مزدا نمایندهی نیکی، روشنایی، و حقیقت است، در حالیکه انگرهمینو (اهریمن) نمایندهی بدی، تاریکی و دروغ. این دو نیرو از آغاز آفرینش در تضاد بودهاند، اما در نهایت، با تلاش انسانها و پایداری در راه راستی، نیکی بر بدی پیروز خواهد شد. این تقابل نمادی از نبرد همیشگی خیر و شر درون هر انسان و در جهان بیرونی است، و یکی از مفاهیم محوری آیین زرتشت به شمار میرود.
نمادها و ویژگیهای اهورا مزدا اهورا مزدا فاقد تصویر فیزیکی یا مجسمه است، زیرا به عنوان مفهومی فراتر از ماده درک میشود. اما نمادهایی چون فروهر و آتش، به عنوان نشانههایی از حضور او و مفاهیم مرتبط با او بهکار میروند. فروهر نمایندهی روح جاویدان، انتخاب آزاد، و مسیر رشد معنوی است، در حالی که آتش، نماد نور، پاکی و آگاهی، جایگاهی ویژه در نیایشهای زرتشتی دارد و جلوهای از فروغ اهورایی به شمار میرود. در اوستا، اهورا مزدا با صفاتی چون خرد لایتناهی، دانایی مطلق، راستی بیپایان و مهربانی شناخته میشود.
اهورا مزدا در تاریخ ایران باستان با رسمی شدن آیین زرتشتی در دوران هخامنشیان، اهورا مزدا جایگاهی محوری در سیاست و فرهنگ یافت. داریوش بزرگ در کتیبه بیستون میگوید: «به خواست اهورا مزدا منم شاه»، و از او به عنوان پشتیبان عدالت، نظم و پادشاهی مشروع یاد میکند. در معماری، هنر و زبان پارسی باستان نیز ردپای اهورا مزدا و آموزههایش دیده میشود. این باورها بر روابط اجتماعی، قوانینی چون حقوق بشر (نخستین منشور کوروش)، و حتی جنگ و صلح تأثیر مستقیم گذاشت.
اهورا مزدا در جهان امروز با وجود کاهش تعداد پیروان دین زرتشتی، آموزههای اهورا مزدا هنوز الهامبخش اخلاق انسانیاند. اصول «پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک» به عنوان سه ستون اخلاقی، در فرهنگ ایرانی و حتی فراتر از آن ریشه دواندهاند. در دنیای امروز، بسیاری از مفاهیم دینی و فلسفی زرتشت و اهورا مزدا همچنان در بحثهای معنوی، فلسفه اخلاق، و محیط زیست مطرحاند. زرتشتیان در سراسر جهان با برگزاری آیینهای سنتی، آتشکدهها و فرهنگ شفاهی، این آموزهها را زنده نگه داشتهاند.
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!
مطالعات هفتم:)