دو کاوشگری که فراتر از منظومه شمسی رفتند

وویجر های یک و دو: وویجر نام دو کاوشگر فضایی است که در سال ۱۹۷۷ میلادی توسط ناسا برای مطالعهٔ سیاره‌های منظومهٔ خورشیدی به فضا پرتاب شد. این دو کاوشگر در اصل برای مطالعهٔ سیارات زحل و مشتری طراحی شده بودند اما بعد از انجام مأموریت به سوی فضای بیرونی منظومهٔ خورشیدی حرکت کردند. در سال ۲۰۱۰ دانشمندان اعلام کردند که وویجر-۱ در مرز منظومهٔ خورشیدی قرار گرفته و در آستانهٔ خروج از این منظومه قرار دارد.

این دو کاوشگر اکنون دورترین اجرام آسمانی هستند که از زمین به فضا پرتاب شده‌اند. وویجر-۱ حدود ۱۷ میلیارد کیلومتر و وویجر ۲ حدود ۱۵ میلیارد کیلومتر با خورشید فاصله دارند. این دو فضاپیما با سوخت هسته‌ای کار می‌کنند، به اندازهٔ یک اتومبیل کوچک هستند و برای ادامهٔ حرکت و فعالیت تا سال ۲۰۲۰ سوخت داشتند.

کاوشگر «وویجر ۱» با جرم ۷۲۲ کیلوگرم در ۵ سپتامبر سال ۱۹۷۷ میلادی توسط آژانس فضایی آمریکا ناسا برای مطالعهٔ سیاره‌های مشتری، کیوان، اورانوس و نپتون، و فضای ژرفتر مأموریتی که در سال ۱۹۸۹ کامل شد. این کاوشگر حاوی صفحه‌ای طلایی با اطلاعاتی از تمدن زمینی است. این کاوشگر در تاریخ ۵ مارس ۱۹۷۹ به نزدیک‌ترین فاصلهٔ خود نسبت به سیاره مشتری رسید و پس از بررسی و ارسال داده‌هایی بسیار ارزشمند و بنیادین از این سیاره به زمین، به سوی سیارهٔ زحل پیش رفت و پس از گذر از این سیاره در ۱۲ نوامبر ۱۹۸۰ به ورای منظومهٔ خورشیدی و فضای بیکران میان‌ستاره‌ای پیش رفت تا سفر بی‌پایان خود را ادامه دهد. ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۳ ناسا رسماً خروج وویجر ۱ از منظومهٔ خورشیدی را تأیید کرد.

کاوشگر وویجر ۲ کاوشگر «وویجر ۲» در تاریخ ۲۰ اوت ۱۹۷۷ میلادی برای کاوش و بررسی دقیق‌تر تمامی سیارات گازی منظومهٔ خورشیدی از جمله مشتری، زحل، اورانوس و نپتون، به فضا پرتاب شد. پس از گذر از مشتری و زحل به ترتیب در تاریخ ۹ ژوئیهٔ ۱۹۷۹ و ۲۵ اوت ۱۹۸۱، در روز ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۸۶ خود را به اورانوس رساند و پس از عبور از نپتون در ۱۵ اوت سال ۱۹۸۹ همانند وویجر ۱ سفر خود را به سوی ژرفای فضا در پیش گرفت.

منبع انرژی: کاوشگرهای وویجر از نوعی پیل هسته‌ای تحت عنوان ترمو الکتریک با بهره‌گیری از پلوتونیم ۲۳۸ (متمایز از ایزوتوپ پلوتونیم ۲۳۹ مورد استفاده در سلاح‌های هسته‌ای) انرژی مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند. توان تولید شده اولیه برای کاوشگرها در هنگام پرتاب توسط این ژنراتور برابر با ۴۷۰ وات در۳۰ ولت برق دی سی بود در ۷ اکتبر ۲۰۱۱ توان تولید شده توسط پیل‌های هسته‌ای وویجر۱ و وویجر۲ به ترتیب با کاهش تدریجی طی ۳۴ سال به مقدار ۲۶۷٫۹ و ۲۶۹٫۲ وات رسید.

دیسک طلایی بر روی وویجر ها: اندیشه قرار دادن پیام‌هایی برای موجودات هوشمند فرازمینی نخستین بار توسط «اریک بورگس» مطرح شد. سپس کارل ساگان، ستاره‌شناس و اختر شیمی‌دان مشهور آمریکایی و از پیشگامان روش‌های برقراری ارتباط با موجودات هوشمند فرازمینی، از این ایده به شدت استقبال کرد. سرانجام ناسا با این طرح موافقت کرد و سه هفته به وی فرصت داد تا پلاکی را طراحی کند. ساگان با همکاری فرانک دریک پلاک را طراحی کردند؛ البته طراحی هنری این پلاک را همسر کارل سیگان - لیندا سالزمن- انجام داد! علاوه بر ابزارهای پژوهشی و اندازه‌گیری، هر دو کاوشگر با خود لوحی از جنس طلا حمل می‌کنند. در این صفحات مدور فلزی دیجیتالی، مطالب زیر ثبت شده‌است: فرازهایی از تمدن انسان به زبان ریاضی تصویری از دو انسان (زن و مرد) با دستان افراشته به نشانه دوستی نشانی جایگاه زمین در منظومه شمسی و کهکشان راه شیری

پیام فارسی ضبط شده در این دیسک شعری از سعدی میباشد: «بنی آدم اعضای یک‌ پیکرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند – چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار»:)