تکواندو( 태권도)

تکواندو (زبان کره‌ای: خط هانگول: 태권도 خط هانجا:跆拳道) یک ورزش رزمی کره‌ای و یکی از ورزشهای المپیکی است. تکواندوورزش ملی کره جنوبی و دارای بیشترین تعداد ورزشکار در میان ورزش رزمی در سراسر دنیا است. فنون تکواندو از ورزش‌های سنتی تاریخ کره استخراج و پس ازجنگ جهانی دوم با کوشش استادان هنرهای رزمی کره جنوبی در قالب یک ورزش رزمی مدرن به دنیای هنرهای رزمی عرضه شده‌است. اگرچه این ورزش تأثیراتی ازکاراته پذیرفته و شباهت‌هایی نیز با برخی سبک‌های جنوبی کونگ فو در آن به چشم می‌خورد، اما استیل خاص این رشته دفاعی که متکی بر ضربات پا با حداکثر قدرت است و بر حفظ فاصله فیزیکی با دشمن و طراحی فنون برای دور کردن مهاجم تاکید دارد، آن را از تمام سبک‌های رزمی موجود متمایز می‌کند.

نام کلمه تکواندو از سه بخش تشکیل می‌شود: · 태 «تِ» = مبارزه یا شکستن با پا · 권 «کوان»= مبارزه یا شکستن با مشت · 도 «دُ» = راه و روش

تاریخچه قدمت این رشته به گواهی دیوارنگاره‌ها و نقاشی‌های به جا مانده در مقبره‌های و در کره شمالی (منچوری غربی) به ۲۰ قرن پیش می‌رسد.- دریکی از این تصاویر مردی در حال اجرای یک فن دفاع با دست ترسیم شده که کاملاً مشابه ضربه اول گول ماگی (دفاع بالا) در تکواندو است. همین موجب شده تا تکواندو تاریخی کهن تر از سایر ورزشهای مرسوم در شرق آسیا مانند کاراته و کونگ فو داشته باشد. شواهد قابل اعتمادی وجود دارد که شکل امروزین تکواندو از رشته‌های رزمیوکه در دوران حکومت سلسله گوجوریو(حکومت)(۳۷ ق.م تا ۶۶۸ م) در شمال کره تمرین می‌شده، اقتباس شده‌است. در این دوران اهمیت زیادی به توانائیهای جنگی داده می‌شد و مسابقات منظمی برگزار می‌شد، شامل؛رقص با شمشیر،تیراندازی نبرد تن به تن، مبارزه‌ای که در آن دو نفر با شکستن یخ روی دریاچه وارد آب سرد شده و به مبارزه می‌پرداختند.

در دوران پادشاهی شیلا(۵۷ م تا ۹۳۵ م) که بر بخش‌های جنوبی شبه جزیره کره حکم می‌راند نیز توجه خاصی معطوف هنرهای رزمی بود. در این حکومت سازمانی نظامی، آموزشی، اجتماعی به نام وجود داشت، آموزش انواع هنرهای رزمی به ویژه سوباک نیز از جمله فعالیت‌های این سازمان بود. اگرچه در این دوران هوارانگ دو فنون گلاویزی و ضربات دست فراوانی را وارد سوباک کرد، اما پس از آن میل چندانی به تمرین این نوع فنون در کره وجود نداشت و این رشته به شکل اولیه آن که بر مبنای ضربه زدن و جلوگیری از نزدیک شدن دشمن استوار بود، ادامه یافت. تکنیک‌های گلاویزی سوباک که «یوسول» نامیده می‌شد، بعدها با ورود به ژاپن پایه گذار ورزششد. تمرین هنرهای رزمی در زمان امپراتوری قدرتمند کوریو (۹۳۵ تا ۱۳۹۲) نیز رواج زیادی داشت، در جشن‌های سالانه گوناگونی که در این سلسله بر گزار می‌شد، علاوه بر ورزشهای رزمی به مسابقات کشتی و چوگان نیز بهای زیادی داده می‌شد. روی کار آمدن سلسله ی (۱۳۹۲ تا۱۹۱۰) که مبتنی بر تفکرات ایدالئسی رواج بودیسم و زدودن افکارکونفوسیوس از این کشور بود، کاهش نقش نظامیان در حکومت را نیز در پی داشت. این وضعیت اگرچه از رونق هنرهای رزمی کاست، اما تکامل این فنون تا هنگام اشغال کره توسط ژاپندر ۱۹۱۰ ادامه داشت. در دوران حکومت استعماری ژاپن هنرهای رزمی بومی کره نیز مانند دیگر مظاهر فرهنگی این کشور با ممنوعیت مواجه شد، ژاپنی‌ها مدارس کاراته را در این کشور تأسیس و آموزش آن را جایگزین تکواندو کردند. آموزش هنرهای رزمی کره‌ای در این دوران به طور مخفیانه در مناطق کوهستانی صعب العبور توسط گروه‌های کوچک ادامه داشت.

تکواندو نوین پس از پایان جنگ و آزادی کره ورزشهای رزمی سنتی این کشور تا حد زیادی با رشته‌های ژاپنی همانند کاراته-کندو-جودو آمیخته شده بود، در عین حال بسیاری از رزمی کاران کره هم با آموختن هنرهای رزمی چینی آن‌ها را وارد کره کرده بودند. در آن زمان بیشتر اصطلاح‌های و «کونگ سو دو» برای نام گذاری ورزشی که بعدها به تکواندو معروف شد، به کار می‌رفت. تلاش برای بازسازی تکواندو و بازگرداندن آن به حالت اصلی خود در نهایت منجر به تبدیل این رشته به ورزش ملی کره و محبوبترین سبک رزمی در سراسر دنیا شد

کیوروگی لفظ کره ای کیوروگی به مبارزات جذاب و دیدنی تکواندو اطلاق می‌شود. مبارزات تکواندو نسبت به سایر رشته‌های رزمی از سطح حفاظتی ویژه‌ای برخوردار است و کارشناسان این رشته با بهره گیری از لوازم محافظ، امنیت و سلامتی را برای ورزشکاران به همراه آورده‌اند. بهره گیری از ساق بند، کاپ، لثه،هوگو و کلاه توسط تکواندو کاران در مبارزات باعث شده تا آسیب‌های ورزشی این رشته در حد صفر باشد و کمترین مصدومیتی متوجه ورزشکاران فعال در تکواندو باشد. حفظ سلامتی در کنار کسب موفقیت در میادین قهرمانی جزء تاکیدات این رشته در بخش کیوروگی که پر متقابل ترین بخش تکواندو است، تلقی می‌شود. در واقع مبارزات تکواندو به نحوی طراحی شده‌است که ضریب آسیب دیدگی به حداقل ممکن تقلیل یابد و این امر استقبال کودکان و نوجوانان را در جهت انجام مبارزات تکواندو و رشد در بخش المپیکی تکواندو است افزایش داده‌است. مبارزات تکواندو در۳راند۲دقیقه‌ای برگزار می‌شود و ورزشکاران در این زمان روی تشک مسابقه تکواندو که شیاپ چانگ خوانده می‌شود به قضاوت یک داور وسط و ۴ داور کنار برای کسب امتیاز و پیروزی به مبارزه می‌پردازند. مسابقات تکواندو در مسابقات تکواندو در سطح جهان از حساسیت بالایی برخوردار است و به همین دلیل همواره با حواشی خاصی همراه بوده‌است.

پومسه پومسه یا فرم بخش دیگری از تکواندو می‌باشد که در آن تکواندو کاران به اجرای تکنیک‌های این رشته می‌پردازند. در پومسه تکنیک‌ها بر اساس روندی که ترکیب شده‌است به ترتیب مورد اجرا در می‌آید که و ورزشکاران در یک مسیر مشخص تلاش می‌نمایند یک رشته تکنیک‌های استاندارد را به بهترین نحو ممکن به اجرا در می‌آورند. این تکنیک‌ها به طریقی به اجرا در می‌آید که به صورت طبیعی نیز کاربرد آن حفظ شود و اثر گذاری آن در برابر یک فرد قابل مشاهده باشد. پومسه خود به دو روش استاندارد و ابداعی تقسیم می‌شود که در جای خود نیاز به بررسی دارد در پومسه استاندارد، ورزشکاران یک سری تکنیک‌های مشخص را به صورت متوالی و با نظم مشخص به اجرا در می‌آورند اما در پومسه ابداعی تکواندو کاران مجاز هستند که روال تکنیکی جدیدی را شکل دهند و از این حیث آزادی عمل و تنوع فرم‌های اجرایی در پومسه ابداعی بر طرفداران آن می‌افزاید. تکواندو کار شرکت کننده در پومسه که پومسه رو نیز خوانده می‌شود فارغ از مبارزه طلبی زیبایی‌های تکواندو را در قالب اجرای فرم‌های منظم و اصولی به نمایش می‌گذارند و اصالت این هنر شرقی را در ترکیب نمایان می‌کند. پومسه نیز با توجه به جذابیت‌های خاص خود مشتاقان فراوانی را به سمت و سوی خود جلب نموده‌است که با این وجود کره‌ای‌ها همچنان در این بخش حرف اول را می‌زنند.

هان مادانگ (شکستن اجسام سخت – دفاع شخصی – پومسه ایروبیک) هان مادانگ که به آن تکواندو همگانی نیز می‌گویند، رویکرد متفاوتی با کیوروگی و پومسه را پی می‌گیرد و بدین لحاظ بخشی مجزا را شامل می‌شود. در هان مادانگ که فلسفه آن همگانی نمودن ورزش از طریق توسعه آن در کوچکترین جوامع یا خانواده‌است تلاش می‌شود تا سایر جذابیت‌های فنی تکواندو در قالبی خاص به مخاطبین ارائه شود. در رقابت‌های هان مادانگ بر خلاف مبارزه و فرم به جای اینکه بیشتر به کسب نتیجه توجه شود، بر افزایش تعاملات فرهنگی نژادی و قومی تأکید می‌شود تا باعث تقویت اتحاد و دوستی میان اقشار مختلف مردم گردد. هان مادانگ به بخش‌های مختلف همچون هوشین سول یا دفاع شخصی و کیوک پا یا شکستن اجسام سخت تقسیم می‌گردد که البته پومسه ابداعی و پومسه ایروبیک نیز جزء این بخش‌ها می‌باشند. دفاع شخصی کاربردی که در هان مادانگ آموزش داده می‌شود امنیت هر ورزشکار را تأمین می‌کند و این امکان را فراهم می‌کند تا آخرین دستاوردهای دفاع شخصی رادر قالبی ساده ارائه نمود. در کیوک پا یا شکستن اجسام سخت نیز روش‌های تسلط قدرت هر فرد بر اجسام سخت همچون چوب و سنگ آموزش داده می‌شود معیار کسب برتری در کیوک پا حجم شکستن اجسام است که شرکت کنندگان مسابقات در شرایط برابر به اجرای آن می‌پردازند. این بخش سایر علاقمندان را به تکواندو جذب خود می‌کند و از این لحاظ اهمیت فوق العاده بالایی برای اهالی این رشته دارد. در هان مادانگ پومسه به صورت استاندارد، ابداعی و ایروبیک به نمایش گذاشته می‌شود. در پومسه ایروبیک تکنیک‌های زیبای تکواندو همراه با موزیک و حرکات ایروبیک صحنه‌های زیبا و جذابی را خلق می‌کند که در همگانی و فراگیر نمودن تکواندو می‌تواند نقش مهم و بسزایی ایفا نماید.

اصطلاحات: سوگی: نشست‌ها ، چاریوت سوگی: پاها کاملاً جفت و چسبیده به هم می‌باشد و وزن بدن بطور مساوی روی هردو پا تقسیم می‌شود. آپسوگی: پاها به اندازه یک پا (طول یک کف پا) باز وزن بدن۷۰٪ پای جلو و۳۰٪پای عقب می‌باشد. آپکوبی سوگی: پاها به اندازه دو برابر طول کف پا از جلو ویا عقب باز و تقسیم وزن بدن در حدود۷۰٪ پای جلو و۳۰٪پای عقب می‌باشد. دیت کوبی سوگی: پاها از طرف پاشنه بر هم عمود هستند و تقسیم وزن بدن۷۵٪پای عقب و۲۵٪پای جلو می‌باشد (اندازهٔ طول کف پا باز می‌شود). چوچوم سوگی: پاها به اندازه دو طول کف پا از طرفین باز و وزن بدن بطور مساوی تقسیم می‌شود. پیون هی سوگی: پاها به اندازه یک کف پا و پنجه هر پا در یک زاویه۵/۲۲٪درجه به طرف بیرون می‌باشد و وزن بدن بطور مساوی تقسیم می‌شود.

موم: بدن · پال: ساعد · پالموک: مچ ساعد · جوموک: مشت · مه جوموک: زیر مشت · دونگ جوموک: پشت مشت · آپ جوموک: جلوی مشت · پالکوب: آرنج · سون نال: تیغه خارجی کف دست · موروپ: زانو · دارای: ساق پا*نریو: از بالا به پایین · اُلیو: از پایین به بالا · یوپ: پهلو · دولیو: چرخش · آن: از خارج به داخل · پاکات: از داخل به خارج · اَره: پایین · مومتنگ: وسط · الگول: بالا · چاریوت: خبردار ایستادن · چونبی: آماده باش · 'دوجانگ: محل تمرین · شیابجانگ: محل مسابقه · توبوک: لباس تکواندو

احترام به پرچم کوک کی نیم کیونگ ن Kok.ki.nim · تاریخچه تکواندو تکواندو یوکسا T.k. YOKS · بجای خود و. نه. چی NE WO CHI · جمع شدن به وسط جو. بون. کانگه JOO BOON KANGE · ایستادن پشت هم هچو. مویو HI.CHO.MOYO · ایستادن روبهم جاوو. یانگ وو JAWOYANGOW · بستن چشمها شی. زم. ونچوما SHIZEM.WENCHOOMA · انقباض بدن –نیرووانرژی هیم HIM · تمرکز حواس جبپ. جونگ JIP.JOONG · سرعت سوک. دو SOOK.DO · یروی عکس العمل باندک. ریوک BANDOOK.RIYEK · توازن و تعادل کیون. هیون KYON.HYONG · کنترل نفس هو. هوپ HOO.HOP · نرمش موم. پولوگی MOM.POOLOGI · نیرو و قدرت هیم. اویی. ولی HIM.OYI.WOLI · نقاط ضربه زننده کوان. کاک KWON.KAK · نقاط دفاع کننده ماکی. بویی MAKKI.BOYI · تعویض دست سون. پاکو SON.PAK · چپ ون WEN · راست اورن ORN OKEUN · دوتایی یانگ YANG · شرافت – راستی - دوستی یوم چی YOM- CHI · پی درپی – پشت سرهم یون – سوگ YON SOK · نفس – روح هاپ HAP · بازکننده هچیو HECHYO · سخت زدن هوریو HOORYO

درباره تکواندو · تقسیم بدن انسان ۱- سر و گردن: الگول ۲- شکم وسینه: راممتونگ ۳- باسن به پایین: آره · نشستهای تکواندو ۱- نشست بلند: آپ کوبی ۲- نشست کوتاه: آپ سوگی ۳- نشست روی پای عقب: دیت کوبی · · وزن‌های مسابقه‌های تکواندو ۱- مسابقه‌های تکواندو بازی‌های المپیک (۴ وزن مردان - ۴ وزن زنان)مردان زنانمنهای ۵۸ کیلوگرم (پایین تر از ۵۸ کیلوگرم) منهای ۴۹ کیلوگرم (پایین تر از ۴۹ کیلوگرم)منهای ۶۸ کیلوگرم (پایین تر از ۶۸ کیلوگرم)منهای ۵۷ کیلوگرم (پایین تر از ۵۷ کیلوگرم)منهای ۸۰ کیلوگرم (پایین تر از ۸۰ کیلوگرم)منهای ۶۷ کیلوگرم (پایین تر از۶۷ کیلوگرم)به اضافه ۸۰ کیلوگرم (بالاتر از ۸۰ کیلوگرم)به اضافه ۶۷ کیلوگرم (بالاتر از ۶۷ کیلوگرم) ۲- مسابقه‌های تکواندو قهرمانی جهان (سنین بالای ۱۵ سال مردان زنان وزن اول (Fin)منهای ۵۴ کیلوگرم منهای ۴۷ کیلوگرم وزن دوم (Fly)۵۸-۵۴ کیلوگرم۵۱-۴۷ کیلوگرم وزن سوم (Bantam)۶۲-۵۸ کیلوگرم ۵۵-۵۱کیلوگرم وزن چهارم (Feather) ۶۷-۶۲ کیلوگرم ۵۹-۵۵ کیلوگرم وزن پنجم (Light) ۷۲-۶۷ کیلوگرم ۶۳-۵۹ کیلوگرم وزن ششم (Welter)۷۸-۷۲ کیلوگرم۶۷-۶۳ کیلوگرم وزن هفتم (Middl) ۸۴-۷۸ کیلوگرم ۷۲-۶۷ کیلوگرم وزن هشتم (Heavy) به اضافه ۸۴ کیلوگرم به اضافه ۷۲ کیلوگرم ۳- مسابقه‌های تکواندو قهرمانی جوانان جهان (سنین ۱۴ تا ۱۷ سال) مردان زنان وزن اول (Fin) منهای ۴۵ کیلوگرم منهای ۴۲ کیلوگرم وزن دوم (Fly)۴۸-۴۵ کیلوگرم ۴۴-۴۲' کیلوگرم وزن سوم (Bantam) ۵۱-۴۸ کیلوگرم۴۶-۴۴ کیلوگرم وزن چهارم (Feather)۵۵-۵۱' کیلوگرم ۴۹-۴۶ کیلوگرم وزن پنجم (Light)۵۹-۵۵ کیلوگرم ۵۲-۴۹ کیلوگرم وزن ششم