حقایقی در مورد آسمان شب

آسمان شب، اصطلاحی مرتبط با اخترشناسی از زمین است که به ظاهرِ شب‌هنگامِ اجسام آسمانی مانند ستارگان، سیاره‌ها، و ماه که در یک آسمان پاک میان غروب و طلوع خورشید مشاهده می‌شوند، اشاره می‌کند.

آسمان شب و مطالعه آن در فرهنگ‌های باستانی و نوین جایگاهی تاریخی دارد. برای مثال در گذشته کشاورزان از وضعیت آسمان شب به عنوان یک تقویم برای تعیین زمان کاشت استفاده می‌کردند. بسیاری فرهنگ‌ها با کشیدن صورت‌های فلکی در میان ستاره‌های آسمان، آنان را از طریق افسانه‌ها و اسطوره‌ها به ایزدهای خود مرتبط کرده‌اند.

چشمه‌های نور طبیعی در آسمان شب بسته به زمان و مکان شامل مهتاب، اخترتاب، و هواتاب می‌شوند. شفق قطبی آسمان‌های بالای مدار قطبی را روشن می‌کند. تحت شرایط خاص ممکن است یک خروج جرم از تاج خورشیدی بزرگ، یا حتی بادهای خورشیدی شدید ممکن است شفق قطبی را به سمت استوا بکشد.

در واقعیت آسمان در شب کاملاً تاریک نیست، حتی در غیاب مهتاب و روشنایی‌های شهر، به راحتی قابل مشاهده است، زیرا اگر آسمان کاملاً تاریک بود، نمی‌توانست سایه یک جسم را در برابر آسمان دید.

آلودگی نوری بر امکان مشاهده اجسام آسمانی در آسمان شب تأثیر می‌گذارد. به‌طور تاریخی وجود ماه در آسمان به دلیل بالا بردن سطح نور زمینه، مشاهدات اخترشناسی را مختل می‌کرده. امروزه نیز نور مصنوعی شهرها مشکلی روزافزون در سر راه مشاهده آسمان شب است. استفاده از فیلتر اپتیکی و تغییر منابع نور شهری می‌تواند این مشکل را تا حدی کاهش دهد. اما برای مشاهدات بهتر اخترشناسان حرفه‌ای و آماتور تلاش می‌کنند در نقاطی به دور از آلودگی نوری مناطق شهری مستقر شوند.

ماه نزدیک به ۶۰ میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی ایجاد شد. چندین سازوکار برای چگونگی پدید آمدن ماه پیشنهاد شده‌است  مانند جدا شدن ماه از پوستهٔ زمین در اثر نیروی گریز از مرکز (که باید گردش اولیهٔ زمین بسیار قوی بوده باشد) نیروی جاذبهٔ ماه دیگری که پیشتر تشکیل شده‌است (که برای آن باید اتمسفر زمین به طرز غیرمنطقی گسترش یافته باشد که انرژی ماه عبوری را هدر دهد) تشکیل همزمان ماه و زمین از آغاز به صورت قرص برافزایشی (که نبود یا کمبود فلزها در ماه را نمی‌تواند توضیح دهد). هیچ‌کدام از این فرضیه‌ها نمی‌تواند تکانه زاویه‌ای بزرگ میان ماه و زمین را تأمین کند.

فرضیهٔ پذیرفته‌تر برای پدیداری ماه این است که سامانهٔ ماه-زمین پس از برخورد جِرمی به بزرگی مریخ (به نام تیا) با زمین نخستین به‌وجود آمده‌است (فرضیه برخورد بزرگ). برخورد باعث شد جرم‌هایی از زمین کَنده وارد مدار زمین شود سپس با گذشت سال‌ها این جرم‌ها یکپارچه شدند و ماه شکل می‌گیرد.