چرا Chat GPT نمیتواند ساعت دقیق را به ما بگوید؟

این پست برای اطلاعات عمومی و آموزش هست و قصد توهین به انواع هوش مصنوعی را ندارم

ChatGPT مانند بسیاری از چت‌بات‌ها به‌عنوان یک دستیار شخصی فوق کارآمد معرفی شده است. اما این چت‌بات بسیار هوشمند یک مشکل واقعی دارد و نمی‌تواند ساعت دقیق را به کاربران بگوید. 💢💢💢💢💢💢💢💢💢💢 وقتی از ChatGPT می‌پرسیم ساعت چند است؟ نمی‌توانیم مطمئن باشیم که چه پاسخی دریافت خواهیم کرد. این چت‌بات گاهی اوقات می‌گوید که نمی‌تواند این کار را انجام دهد یا پاسخ‌هایی مانند «من به ساعت واقعی دستگاه شما یا موقعیت مکانی شما دسترسی ندارم، بنابراین نمی‌توانم زمان محلی دقیق را به شما بگویم» را ارائه می‌دهد در این پست متوجه دلیل موضوع میشویم.

ChatGPT فقط درصورت دسترسی به ساعت سیستم شما می‌تواند ساعت را اعلام کند این مسئله در شبکه اجتماعی ردیت و فروم‌های ChatGPT نیز مطرح شده است و کاربران زیادی به‌دنبال پاسخی برای آن هستند. گفتن زمان برای کامپیوتر یا تلفن همراه به لطف تراشه‌هایی که درون آنها تعبیه شده مسئله بسیار ساده‌ای است. اما سیستم‌های هوش مصنوعی مولد مانند مدل‌های بزرگ زبانی و تصویری که جمینای، ChatGPT و Claude شرکت آنتروپیک را تغذیه می‌کنند برای هدفی کاملاً متفاوت ساخته شده‌اند. این مدل‌ها به طور پیش‌فرض ورودی‌های کاربر را دریافت کرده و پاسخ‌ها را صرفاً براساس داده‌های آموزشی خود پیش‌بینی می‌کنند. این داده‌ها شامل به‌روزرسانی‌های لحظه‌ای و مداوم درباره مسائلی مانند زمان نمی‌شوند، مگر اینکه به‌طور خاص برای یافتن آن اطلاعات اینترنت را جست‌وجو کنند. اما چرا OpenAI دسترسی ChatGPT به ساعت سیستم را ممکن نمی‌کند؟ پاسخ کوتاه این است که OpenAI می‌تواند چنین کاری انجام دهد. برای مثال یکی از محققان دانشگاه ادینبرو در اپ دسکتاپ ChatGPT می‌تواند به ساعت دقیق دسترسی پیدا کند چرا که به این چت‌بات دسترسی به ساعت سیستم را داده است. «تایا کریستینسون»، سخنگوی OpenAI می‌گوید: «مدل‌هایی که ChatGPT را تغذیه می‌کنند به ساعت فعلی دسترسی داخلی ندارند، بنابراین برای دریافت اطلاعات به‌روز گاهی اوقات ChatGPT نیاز دارد از قابلیت جست‌وجو استفاده کند تا آخرین اطلاعات را دریافت کند.»

به گفته «یروانت کولباشیان»، متخصص هوش مصنوعی و رباتیک، نگه‌داشتن مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) در جریان زمان معایبی دارد. ChatGPT فضای محدودی در چیزی به نام پنجره زمینه‌ای یا بخشی از اطلاعاتی که در هر لحظه به یاد می‌ماند دارد. هر بار که ChatGPT به ساعت سیستم مراجعه می‌کند، یک قطعه اطلاعات به این پنجره زمینه‌ای اضافه می‌شود.

اگر ساعت به‌طور مرتب به‌روزرسانی شود، این حجم از داده می‌تواند برای سیستم هوش مصنوعی صرفاً نویز تلقی شود. کولباشیان گفت: «شما ممکن است درنهایت ربات را کمی سردرگم کنید. فرض کنید درحال گفت‌وگو هستیم و بعد هرازگاهی کسی می‌آمد و می‌گفت الان ساعت ۵:۴۵ است. الان ساعت ۵:۴۶ است.» در مقابل، چیزی مثل تاریخ نسبتاً آسان است که در ابتدای چت در دستورالعمل سیستم وارد شود

نتیجه گیری 💢💢💢💢💢💢💢💢 یکی از محدودیت های ChatGPT، ناتوانی آن در تشخیص دقیق زمان و تاریخ کنونی است که کاربران بسیاری را سردرگم کرده است. این دستیار هوشمند، که قرار بود همچون یک دستیار شخصی کارآمد عمل کند، در تشخیص زمان کنونی ضعف‌هایی نشان می‌دهد. این مسئله که سال‌ها پس از عرضه مدل بزرگ زبانی (LLM) همچنان پابرجاست، نشان‌دهنده چالش‌های مهم در آپدیت اطلاعاتی ChatGPT و دسترسی آن به داده‌های لحظه‌ای است.

چرا ChatGPT نمی‌داند ساعت چند است؟ مدل‌های هوش مصنوعی مولد مانند ChatGPT، Gemini و Claude، برای هدفی کاملاً متفاوت ساخته شده‌اند. این سیستم‌ها بر اساس داده‌های آموزشی ثابت خود، به پرسش‌های کاربران پاسخ می‌دهند و پاسخی را پیش‌بینی می‌کنند. این داده‌ها شامل به‌روزرسانی‌های مداوم و لحظه‌ای در مورد زمان نمی‌شود، مگر اینکه مدل به‌طور خاص برای این اطلاعات به اینترنت متصل شده یا جست‌وجو کند. ایروانت کولباشیان، کارشناس رباتیک هوش مصنوعی، که در سال ۲۰۲۴ درباره مفهوم زمان از دیدگاه هوش مصنوعی نوشت، به ورج می‌گوید: «یک مدل زبانی در فضای خود از زبان و کلمات کار می‌کند. این مدل تنها به چیزهایی اشاره دارد که وارد این فضا شده‌اند.» این مانند فردی است که در جزیره‌ای دورافتاده با مجموعه‌ای عظیم از کتاب‌ها زندگی می‌کند، اما ساعتی برای تشخیص زمان ندارد. گاهی اوقات، چت‌جی‌پی‌تی به صراحت اعلام می‌کند که به ساعت دستگاه یا مکان شما دسترسی ندارد و تنها تاریخ سیستم خود را بیان می‌کند؛ برای مثال، در یک مورد تاریخ ۲۰۲۵-۱۱-۲۰ را ذکر کرده بود. این ناتوانی، موضوعی رایج در انجمن‌های کاربری ChatGPT و پلتفرم‌هایی مانند ردیت است

راهکارها و محدودیت‌های دسترسی به زمان در هوش مصنوعی آیا OpenAI نمی‌تواند صرفاً دسترسی ChatGPT را به یک ساعت سیستمی فراهم کند؟ پاسخ کوتاه این است که بله، می‌تواند. پاسکواله مینروینی، محقق پردازش زبان طبیعی در دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند، می‌گوید: «اگر به آن دسترسی به یک ساعت بدهید، می‌تواند زمان را تشخیص دهد.» برای مثال، در نسخه دسکتاپ چت‌جی‌پی‌تی او که قابلیت «Search» فعال بود، زمان دقیق میلان، ایتالیا را به درستی نمایش داد. سخنگوی OpenAI، تایا کریستیانسون، نیز تأیید کرد: «مدل‌های قدرت‌بخش ChatGPT به زمان فعلی دسترسی داخلی ندارند، بنابراین برای حقایق به‌روز، ChatGPT گاهی نیاز به فراخوانی قابلیت جست‌وجو برای دستیابی به جدیدترین اطلاعات دارد.» با این حال، دسترسی مدل‌های بزرگ زبانی به زمان نیز دارای محدودیت‌هایی است. فضای پنجره زمینه (context window) در این چت‌بات هوش مصنوعی، یا همان بخشی از اطلاعاتی که در هر لحظه «به‌خاطر سپرده می‌شود»، محدود است. هر بار که ChatGPT به یک ساعت سیستمی مراجعه می‌کند، یک قطعه اطلاعات به این پنجره اضافه می‌کند. کولباشیان توضیح می‌دهد که این مانند افزودن یک ساعت متوقف‌شده به میز کار در هر ثانیه است؛ در نهایت، اطلاعات قدیمی‌تر کنار گذاشته می‌شوند. به‌روزرسانی مداوم زمان می‌تواند به یک «شلوغی» اطلاعاتی تبدیل شود و باعث سردرگمی سیستم هوش مصنوعی شود. در مقابل، افزودن اطلاعاتی مانند تاریخ به «درخواست سیستمی» در ابتدای چت نسبتاً آسان‌تر است. کاربران ChatGPT می‌توانند با درخواست مستقیم از چت‌بات برای جست‌وجوی زمان، این مشکل را حل کنند؛ برخی چت‌بات‌ها مانند گوگل جمنای (Google Gemini) نیز به‌طور خودکار زمان را جست‌وجو می‌کنند. اما باید توجه داشت که فرستادن مدل‌های هوش مصنوعی برای جست‌وجو در وب یا دسترسی به داده‌های شخصی، خطراتی مانند تزریق دستورات مخرب را در پی دارد. مینروینی همچنین به سایر نقاط کور زمانی ChatGPT اشاره می‌کند؛ برای مثال، مدل‌ها در خواندن موقعیت عقربه‌های ساعت‌های آنالوگ و کار با تقویم‌ها مشکل دارند. کریستیانسون از OpenAI اعلام کرد که این شرکت «در حال بهبود مداوم نحوه تشخیص زمان و انجام این کار به‌طور یکپارچه است.»