۱۰ دانستنی جالب که واقعیت دارن

تو این پست قراره راجع به ده دانستنی جالب و علمی بخونیم

🧬 ژن‌هایی از نئاندرتال‌ها هنوز توی بدن ما هستن! شاید فکر کنی نئاندرتال‌ها منقرض شدن و دیگه هیچ ردی ازشون باقی نمونده، ولی واقعیت اینه که هنوز هم حدود ۱ تا ۲ درصد از DNA بیشتر آدم‌ها (به‌ویژه اروپایی‌ها و آسیایی‌ها) از نئاندرتال‌ها اومده! اونا هزاران سال پیش با اجداد ما آمیزش داشتن، و بخشی از ژن‌هاشون هنوز توی بدن ما هست. بعضی از این ژن‌ها روی سیستم ایمنی، خواب، حتی واکنش به درد اثر می‌ذارن!

🌍 هواپیماها باعث گرم‌تر شدن قطب شمال می‌شن! شاید فکر کنی دود ماشین‌ها بیشتر به گرمایش زمین کمک می‌کنن، اما جالبه بدونی خطوط سفیدی که پشت هواپیماها تو آسمون می‌مونه (بهش می‌گن contrail) مثل پتوی نازک عمل می‌کنن و باعث می‌شن گرمای زمین تو جو گیر بیفته. این اتفاق بیشتر تو نواحی قطبی خطرناکه، چون یخ‌ها دارن سریع‌تر از بین می‌رن!

🧠 مغز انسان می‌تونه درد رو بسازه حتی اگه مشکلی وجود نداشته باشه! گاهی مغز فقط به‌خاطر ترس یا عادت، حس درد ایجاد می‌کنه بدون اینکه دلیل فیزیکی واقعی وجود داشته باشه. اینو بهش می‌گن درد مزمن بدون علت پزشکی مشخص و خیلی از آدم‌ها توی دنیا به این مشکل دچار می‌شن. روان و جسم ما به طرز عجیبی به هم وصله

🌊 اکثر اکسیژنی که نفس می‌کشیم، از دریاها میاد، نه درختا! همه فکر می‌کنن جنگل‌ها "ریه‌های زمین" هستن، اما واقعیت اینه که بیش از ۵۰٪ از اکسیژن مورد نیازمون رو جلبک‌های ریز داخل دریاها تولید می‌کنن! پس اقیانوس‌ها خیلی بیشتر از چیزی که فکر می‌کنی مهم‌ن.

🕳 سیاه‌چاله‌ها واقعاً می‌تونن زمان رو کُند کنن! طبق نظریه نسبیت انیشتین، هر چقدر بیشتر به یک سیاه‌چاله نزدیک بشی، زمان برای تو کندتر می‌گذره نسبت به آدم‌هایی که ازت دورن. یعنی اگه یه نفر کنار سیاه‌چاله باشه و یکی روی زمین، وقتی برگرده انگار زمان برای اون یکی سریع‌تر گذشته

🌋 آتشفشان‌ها می‌تونن باعث سرد شدن زمین بشن! برخلاف چیزی که فکر می‌کنی، فوران آتشفشان همیشه باعث گرم‌تر شدن زمین نمی‌شه! بعضی آتشفشان‌ها، وقتی خاکستر و گوگرد زیادی به جو می‌فرستن، جلوی رسیدن نور خورشید رو می‌گیرن و دمای زمین موقتاً پایین میاد. مثلاً فوران آتشفشان پیناتوبو در سال ۱۹۹۱ باعث شد دمای جهانی حدود ۰٫۵ درجه سانتی‌گراد کم بشه!

🪐 زحل روی آب شناور می‌مونه! اگه یه وان آبی اندازه‌ی زحل داشتیم (که خب... نداریم 😅)، سیاره‌ی زحل روی آب شناور می‌موند! چون چگالی زحل کمتر از آبه. این یعنی زحل در واقع یک توپ غول‌پیکر از گازهای سبک مثل هیدروژن و هلیومه، نه یه جرم سنگین و فشرده مثل زمین.

🕷 عنکبوت‌ها می‌تونن برای چند هفته بدون غذا زنده بمونن! عنکبوت‌ها متابولیسم خیلی کندی دارن و بدنشون با کمترین انرژی کار می‌کنه. خیلی از گونه‌ها می‌تونن تا ۴۰ روز (و حتی بیشتر) بدون غذا دوام بیارن! برای همین شکار رو ذخیره می‌کنن و خیلی هم صرفه‌جو هستن

⚡ صاعقه داغ‌تر از سطح خورشیده! دمای یک صاعقه می‌تونه به حدود ۳۰٬۰۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد برسه! این حدود ۵ برابر داغ‌تر از سطح خورشیده. برای همینه که صاعقه می‌تونه درخت رو از وسط نصف کنه یا آسفالت رو ذوب کنه.

🌱 گیاهان هم با هم حرف می‌زنن! بله واقعاً! گیاه‌ها با استفاده از سیگنال‌های شیمیایی و الکتریکی از طریق ریشه‌ها یا حتی از طریق گازهایی که تو هوا پخش می‌کنن، با هم ارتباط برقرار می‌کنن. مثلاً وقتی یه گیاه مورد حمله‌ی آفت قرار می‌گیره، به گیاه‌های اطراف هشدار می‌ده تا خودشون رو آماده کنن!