جشن بهاربد: بازگشت به ریشه‌های فرهنگی ایرانی

در این مقاله، سفری هیجان‌انگیز به دنیای رنگارنگ و پرشور جشن بهاربد خواهیم داشت! آماده شوید تا با ما به ریشه‌های این جشن باستانی و سنت‌های زیبا و منحصر به فرد آن سفر کنید.

جشن بهاربد، یکی از جشن‌های باستانی ایرانیان، در پانزدهم اردیبهشت ماه هر سال برگزار می‌شود. این جشن به نوعی سمبلی از احیای باستانی و گرامیداشت فرهنگ ایرانی محسوب می‌شود و ریشه‌های آن به زمان زرتشت پیامبر برمی‌گردد. بهاربد، به عنوان جشن میانه بهار یا جشن باربد، شامل آیین‌ها و رسومی است که در فراموشی رو به زوال قرار گرفته‌اند. در واقع این جشن جزئی از نظام تقویم کهن گاهنباری ایران باستان است که به نظم و ترتیب خاصی متداوم و پایدار بوده است و اطلاعاتی غنی پیرامون نگرش و فلسفه زندگی ایرانیان باستان را در خود نهفته دارد.

نمایشگاه بهاربد، که نمایانگر میانه فصل بهار است، بخشی از تقویم کهن ایرانیان است که به جای دوازده ماه، به هشت بخش تقسیم می‌شد. این هشت بخش شامل چهار فصل و چهار نیم فصل است و با گذشت زمان، به دلیل تغییرات اجتماعی و فرهنگی، فراموش شده است. با این حال، هنوز هم در برخی مناطق می‌توان نشانه‌هایی از این جشن را مشاهده کرد. در گفتار پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها می‌توانیم به جای نام بردن از ماه‌های خاص، شنید که می‌گویند “امروز بیستم بهار” یا “پنج روز به تابستان مانده است.” در واقع، این بیانات نشان‌دهنده ارتباط عمیق فرهنگی و بازتابگران روزمره زندگی ایرانیان بوده و می‌تواند ابزاری برای تداوم فرهنگ در جامعه مدرن باشد.

جشن بهاربد به رغم زوالش در حال حاضر، آداب و رسوم خاصی را در بر می‌گیرد. نمایی دیده می‌شود که روز شانزدهم اردیبهشت به عنوان میانه بهار به حساب می‌آید. اما به علت این که ماه‌های فصل بهار ۳۱ روزه هستند، روز پانزدهم به عنوان روز جشن معرفی می‌شود. در واقع این روز در نقطه‌ای ویژه قرار دارد که به تعامل زرتشت با خدا (اهورا مزدا) مرتبط است. این تعامل و ابلاغ رسالت در تاریخ فرهنگی ایرانیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره جنبه‌ای معنوی و روحانی را به جشن بهاربد اضافه می‌کند.

متأسفانه، با گذشت زمان، این جشن در بسیاری از مناطق دچار فراموشی شده و تنها در برخی از نقاط، مانند حوض سعدیه شیراز و چشمه کناری آن، هنوز هم مراسمی برگزار می‌شود. اما به یادآوری این جشن، می‌تواند چشم‌انداز جدیدی برای جوانان به ارمغان آورد. ایده‌های نوین می‌توانند با آداب و رسوم سنتی ترکیب شوند تا جذابیت بیشتری به جشن‌ها و مهمانی‌ها ببخشند. استفاده از لوازم و تم‌های جشن، می‌تواند حتی انقلابی در نحوه برگزاری این مراسم ایجاد کند و باعث جذب نسل جوان به ریشه‌های فرهنگی خود شود.