قدیمی‌ ترین دینها و مقدسات آنها

1. هندوئیسم (حدود 1500 قبل از میلاد یا قدیمی‌تر) مقدسات: وداها (متون مقدس و کهن‌ترین متون دینی جهان)، بهاگاواد گیتا (بخشی از مهابهاراتا و یکی از مهم‌ترین متون فلسفی هندو)، رود گنگ (مقدس‌ترین رود که هندوها معتقدند خاصیت پاک‌کنندگی گناهان را دارد). عبادت‌گاه‌ها: معابد هندو به نام مندیر شناخته می‌شوند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها معبد بریهادیشوارا در تامیل نادو، معبد کدارنات در کوه‌های هیمالیا و معبد جگانات در پوری هستند. کشورها: هند زادگاه اصلی این دین است و بیش از 80 درصد جمعیت آن هندو هستند. نپال تنها کشور دیگر با اکثریت هندو است. هندوها در کشورهای بنگلادش، اندونزی (به‌ویژه در جزیره بالی) و سریلانکا نیز حضور دارند. همچنین، مهاجران هندو در آمریکا، انگلستان، کانادا و فیجی نیز جوامع بزرگی تشکیل داده‌اند.

2. زرتشتی‌گری (حدود 1200 تا 1000 قبل از میلاد) مقدسات: اوستا (کتاب مقدس زرتشتیان که شامل یسنا، یشت‌ها و وندیداد است)، آتش مقدس (نماد پاکی و نور، که در آتشکده‌ها همیشه روشن نگه داشته می‌شود). عبادت‌گاه‌ها: مهم‌ترین عبادت‌گاه‌های زرتشتیان آتشکده‌ها هستند، از جمله آتشکده یزد که دارای آتشی 1500 ساله است، و آتشکده آذرگُشنَسب در آذربایجان که در دوران ساسانیان بسیار مقدس بود. کشورها: ایران مهد زرتشتی‌گری است، اما پس از حمله اعراب جمعیت زرتشتیان کاهش یافت. بسیاری از زرتشتیان به هند مهاجرت کردند و جامعه پارسیان را تشکیل دادند. امروز زرتشتیان در ایران، هند، آمریکا، کانادا و استرالیا حضور دارند.

3. یهودیت (حدود 1000 قبل از میلاد) مقدسات: تورات (کتاب مقدس یهودیان که شامل پنج کتاب موسی است)، دیوار ندبه (تنها بقایای معبد دوم اورشلیم که برای یهودیان بسیار مقدس است)، کوه سینا (جایی که موسی ده فرمان را دریافت کرد). عبادت‌گاه‌ها: کنیسه‌ها محل عبادت یهودیان هستند. معبد سلیمان (اولین معبد یهودیان) در اورشلیم قرار داشت که توسط بابلیان تخریب شد. کشورها: اسرائیل تنها کشور با اکثریت یهودی است. جوامع یهودی بزرگی در آمریکا، فرانسه، کانادا، بریتانیا و روسیه زندگی می‌کنند.

4. جینیسم (حدود 900 تا 600 قبل از میلاد) مقدسات: آگام‌ها (متون مقدس جین)، کوه شاتروجایا (یکی از مقدس‌ترین مکان‌های جین)، آچاریان‌ها (اساتید معنوی که سنت‌های جین را حفظ می‌کنند). عبادت‌گاه‌ها: معابد جین به سبک خاصی ساخته می‌شوند، مانند معبد راناکپور و معبد دیلواڑا که به دلیل حکاکی‌های ظریف خود مشهورند. کشورها: بیشتر پیروان جینیسم در هند زندگی می‌کنند، به‌ویژه در ایالت‌های راجستان، گجرات و کارناتاکا. جوامع کوچکی از جین‌ها در آمریکا، بریتانیا و کنیا نیز حضور دارند.

5. بودیسم (حدود 500 قبل از میلاد) مقدسات: سه سبد (تری‌پیتاکا، متون بودایی)، درخت بُدی (درختی که بودا زیر آن به روشن‌بینی رسید)، استوپاها (ساختمان‌های مقدس بودایی که بقایای مقدس را در خود نگه می‌دارند). عبادت‌گاه‌ها: معابد بودایی مانند معبد ماهابودی در هند و پاگوداها در چین و ژاپن، مکان‌های مهم زیارتی بوداییان هستند. کشورها: بودیسم در تبت، سریلانکا، تایلند، چین، ژاپن، ویتنام و هند رواج دارد. در غرب، کشورهای آمریکا، آلمان و فرانسه نیز پذیرای بوداییان هستند.

6. کنفوسیوس‌گرایی (حدود 500 قبل از میلاد) مقدسات: کتاب آنالکتس (مجموعه‌ای از سخنان کنفوسیوس)، معابد کنفوسیوس در سراسر چین. عبادت‌گاه‌ها: معابد کنفوسیوسی مانند معبد کنفوسیوس در چینگ‌دائو محل برگزاری آیین‌های سنتی هستند. کشورها: چین، کره جنوبی، ژاپن و ویتنام از جمله کشورهایی هستند که فلسفه کنفوسیوس در آن‌ها تأثیر زیادی داشته است.

7. تائوئیسم (حدود 400 قبل از میلاد) مقدسات: کتاب دائو د جینگ (نوشته لائوتسه)، کوه‌های مقدس چین. عبادت‌گاه‌ها: معابد تائوئیستی مانند معبد وودانگ که به تمرین‌های انرژی معروف است. کشورها: چین، تایوان، هنگ‌کنگ، ماکائو و بخش‌هایی از جنوب شرقی آسیا.

8. مسیحیت (قرن 1 میلادی) مقدسات: انجیل (کتاب مقدس مسیحیان)، کلیسای قیامت (محل دفن حضرت عیسی در اورشلیم)، صلیب مقدس. عبادت‌گاه‌ها: کلیساها مانند کلیسای سنت پیتر در واتیکان، کلیسای نوتردام در پاریس. کشورها: اروپا، آمریکا، آمریکای لاتین، آفریقا، فیلیپین و استرالیا از مراکز بزرگ مسیحیت هستند.

9. اسلام (قرن 7 میلادی) مقدسات: قرآن (کتاب مقدس مسلمانان)، کعبه (خانه خدا در مکه)، مسجدالنبی (مدفن پیامبر اسلام). عبادت‌گاه‌ها: مساجد مانند مسجدالحرام در مکه، مسجدالاقصی در قدس، مسجد سلطان احمد در ترکیه. کشورها: خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای جنوبی، جنوب شرق آسیا، اندونزی (پر جمعیت‌ترین کشور مسلمان). جوامع بزرگی از مسلمانان در اروپا و آمریکا نیز زندگی می‌کنند.