شکلات چیست؟

شکلات یا کاکائو خوشمزه های جهان

قدیمی‌ترین کارخانه شکلات سازی در ایران را شاید بتوان به کاظم کوزه‌کنانی منتسب کرد. کارخانهٔ شکلات‌سازی «گلزار» را وی در سال ۱۳۱۱ خورشیدی در مشهد تأسیس کرد. کارخانه در سال ۱۳۱۳ خورشیدی حدود ۵۰ مَن شکلات تولید می‌کرد.[۱۳] نخستین کارخانه شکلات‌سازی در تبریز در سال ۱۳۲۴ به‌دست دو برادر راه‌اندازی شد. فراورده این کارخانه تا دورانی تنها آب‌نبات و تافی برای بچه‌ها بود؛ که پستر به نام «داداش برادر» شناخته شد. نزدیک به هزار واحد صنعتی با ظرفیت تولید سالانه نزدیک به ده میلیون تن شیرینی و شکلات در ایران فعالیت دارند؛ ولی حجم تولید آن‌ها نزدیک ۵۰ درصد ظرفیت آن‌هاست و نزدیک ۲۰ درصد از آنچه تولید می‌کنند به خارج صادر می‌شود. صادرات شکلات ایرانی در دهه ۱۳۸۰ (خورشیدی) افزایش چشم‌گیری داشته‌است.[۱۴]

شکلات (به فرانسوی: Chocolat) به خوراکی‌های ساخته شده از کاکائو گفته می‌شود.[۱] این ماده غذایی پرطرفدار و انرژی‌زا،[۲] به‌گونه ساده از ترکیب شیر، شکر، کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبت‌های گوناگون ساخته می‌شود.[۳]

پایه درصد ویرایش شکلات‌ها بیشتر با شیر ترکیب می‌شوند. هراندازه که اندازه شکلات بکارگرفته شده بیشتر باشد شکلات سیاه‌تر و تلخ‌تر می‌شود. شکلات‌ها از ۱۰٪ (شکلات سپید) تا ۹۹٪ (شکلات تلخ) درجه‌بندی می‌شوند. گاهی اسانس نعنا، پرتقال، موز، توت‌فرنگی و مانند آن‌ها را برای مزه‌دادن به شکلات افزوده می‌شوند

شکلات‌های تخته‌ای از مغز میوه‌هایی چون مغز گردو، فندق، بادام زمینی و مانند آن‌ها به کار گرفته می‌شود. گاهی عسل، کارامل، مربا، کشمش یا شراب هم در ساخته شکلات به کار می‌رود. یکی از افزودنی‌های نامطلوب که مایه کاهش ارزش شکلات می‌شود، موم پارافین است. شکلات‌های دارای این افزودنی در دمای بدن انسان به تندی آب نمی‌شوند و از این روش قابل شناسایی هستند.

شرکت سازنده ویرایش شکلات مارس: این شکلات دردهه ۱۹۲۰ در مینه‌سوتا به‌دست فرانکلین کلارنس مارس ساخته شد. نام پیشین آن «شکلات میلکی وی» بود. بسته‌بندی امروزی آن به ۱۹۳۲ شعبه انگلستان بازمی‌گردد، بود و به‌دست فارست مارس پسر فرانک هدایت می‌شد.[۳] اسمارتیز: گوناگونی رنگ و شکل بسته‌بندی قرص مانند اسمارتیز آن مایه جهانی شدن آن شد.[۳] کیت کت: کیت کت را شرکت نستله در ۱۹۱۱ تولید کرد. اما بادام زمینی در ۱۹۲۳ افزوده شد.[۳] اسنیکرز و توئیکس: اسنیکرز یکی از تولیدهای جانبی مارس اینکورپوریتد است که در سال ۱۹۳۰ (میلادی) به بازار آمد. این شکلات به دلیل انرژی بسیار، بسیار زود جهانی شد. امروزه فروش سالیانه این شکلات نزدیک به ۲ میلیارد دلار آمریکا است. توئیکس فراورده دیگری از مارس اینکورپوریتد است که در ۱۹۷۹ عرضه شد.[۳] توبلرون: تئودور توبلرون (۱۸۷۶–۱۹۴۱) شکلات توبلرون را در ۱۹۰۸ در سوئیس ساخت. گفته می‌شود شکل کوه‌های آلپ الهام‌بخش مثلث مانند ساختن توبلرون شده‌اند؛ هرچند، خوردن شکلات مثلث‌مانند آسان نیست.[۳]

شکلات تلخ برای تندرستی مفید است. خوردن روزانه کمی شکلات تلخ در تندرست نگاه داشتن قلب و کاهش کلسترول بدن یاری می‌رساند.[۱۱] شکلات تلخ نیز منبع خوبی از انرژی است و به دلیل آن به آرامی گسترش می‌یابد و خون و اندازه انسولین را افزایش نمی‌دهد. (در واقع، شاخص قند خون شکلات تلخ در تنها ۲۲ تخمین زده شده‌است) پس شکلات انرژی پایدار را فراهم می‌کند که برای کنش‌های پایداری و پدافند و نیز دوره‌های آموزشی با وزنه، خوب است. پیدایش لکه‌های سپید یا چربی «شکوفه شکلات» به دلیل جدایی بخشی از چربی موجود در شکلات است و خوردن آن اشکالی ندارد. کوشیده شود تا جای شدنی شکلات شیری خورده نشود. چون شکلات شیری ویژگی‌های مفیدی برای بدن انسان ندارد و مایه افزایش وزن، فشار خون، و مانند آن‌ها می‌شود.[۱۲