اولین رمان تاریخ

نگاهی به اولین رمان جهان «سرگذشت گنجی» نام شاخص‌ترین اثر ادبی کلاسیک ژاپنی است که احتمالا حدود هزار سال قبل توسط یک زن اشرافی به نام «موراساکی شیکیبو» نوشته شده است و عنوان اولین رمان جهان را یدک می‌کشد.

این متن به طرز قابل توجهی شاعرانه، استعاری و ملهم از ادبیات درباری است. از همین رو فهم آن نیاز به سواد ادبی دارد. این اثرِ بیش از هزار صفحه‌ای به سرگذشت شاهزاده گنجی پسر امپراتور کیتسوبو می‌پردازد که توسط پدر از ارث تاج و تخت محروم شده تا قربانی نزاع سیاسی نشود.

ارتباط بین روابط عاشقانه گنجی، تبار اشرافی‌اش و نزدیکی او به قدرت سیاسی، محرک اصلی داستان است. همچنین در مقاطعی امور ماوراءالطبیعه در قالب تسخیر روح ظاهر شده و قصه را به ژانر وحشت نزدیک می‌کند.

حضور یک شخصیت محوری و حدود چهارصد شخصیت اصلی و فرعی، شخصیت‌پردازی قابل قبول شخصیت‌های اصلی، توصیف زندگی و زمانه شخصیت محوری و روانشناسی او، همگی باعث شده که «سرگذشت گنجی» به مفهوم مدرن «رمان» نزدیک شده و اولین رمان جهان لقب گرفته است.

از سایر نکات برجسته «سرگذشت گنجی» می‌توان به تاثیرگذاری زنان در مسیر داستان اشاره کرد که به واسطه حضورشان در زندگی خصوصی گنجی و تولید شخصیت‌های جدید روی قصه اثر می‌گذارند.

نکته قابل توجه دیگر درباره این اثر، پیروی نویسنده از ادبیات رایج درباری آن دوران در معرفی شخصیت‌ها با استفاده از القاب و نسب به جای نام است. تا به حال «سرگذشت گنجی» بارها در قالب فیلم، انیمیشن و تئاتر در داخل و خارج ژاپن به تصویر کشیده شده است.