
میخوام با ریه های زمین ، جنگل مورد علاقم ، جنگل آمازون ، و سیاهرگ زمین ، رود آمازون و بزرگترین رود آمریکای جنوبی و رودخانه جوشان آمازون که به رودخانه مرگ معروفه ، آشناتون کنم 💖

جنگل آمازون، بزرگترین جنگل بارانی و گرمسیری جهان، در شمال آمریکای جنوبی قرار گرفته و بیشتر مساحت آن در خاک برزیل و پرو جای دارد. گستردگی این جنگل به قدری است که فضای چندین کشور را دربرگرفته است و بیشتر از نصف جنگلهای بارانی دنیا در جنگل های آمازون قرار دارد و کافی است تنها مساحت این جنگل را که ۵.۵ میلیون کیلومتر مربع است را تصور کنیم که میان ۹ کشور تقسیم شده است! همچنین جالب است بدانید جنگل آمازون در لیست عجایب هفتگانه جهان قرار دارد

درست است که جنگل آمازون در خطر نابودی قرار دارد، اما این جنگل شگفتانگیز حارهای تنوع زیستی و جانوری فوقالعاده بالایی نیز دارد، بهطوریکه مهمترین اکوسیستم کرۀ زمین محسوب میشود

درختان جنگل آمازون درختان پهنبرگ هستند که رودخانۀ آمازون، یعنی بزرگترین رودخانۀ جهان، از میان آنها میگذرد. با این حساب، جنگل های آمازون ۶۰ درصد از کشور برزیل، ۱۳ درصد از کشور پرو، ۹ درصد از کشور کلمبیا، ۵ درصد از کشور ونزوئلا، ۵ درصد از کشور بولیوی، ۳ درصد از کشور گویان، ۲ درصد از کشور سورینام، ۱.۵ درصد از کشور اکوادور و ۱.۵ درصد از کشور گویان فرانسه را دربرمیگیرد.

چرا آمازون؟ نام جنگل های آمازون از رودخانۀ آمازون گرفته شده است که در زبان اسپانیایی و پرتغالی به «ریو آمازوناس» معروف است . وقتی کاشف اسپانیایی، فرانسیسکو ده اوریانا، با جنگجویان زن از قبیلۀ تاپویاس در این جنگل برخورد کرد، به یاد اسطورۀ یونان باستان، گروهی از زنان رزمنده به نام آمازون افتاد و نام آمازون را بر رودخانۀ جنگل های آمازون گذاشت

اگرچه آمازون تنها ۴ درصد از سطح زمین را پوشش میدهد، اما شامل یکسوم همۀ گونههای گیاهی، جانوری و حشرات زمینی شناخته شده است. یکپنجم از همۀ گونۀ پرندگان جهان و یکپنجم از تمامی گونههای ماهیان جهان در جنگلهای آمازون زیست میکنند. همچنین آمازون بالاترین تنوع زیستی را در جهان دارد. شمار درختان این جنگل ۳۹۰ میلیارد اصله برآورد میشود که شامل ۱۶ هزار گونه درخت میشود

چرا به جنگل های آمازون ریههای زمین گفته میشود؟ جنگل های آمازون اغلب به دلیل نقش مهمشان در جذب دیاکسیدکربن که گاز گلخانهای است و انتشار رطوبت و اکسیژن در جو زمین از طریق فرآیند تعرق، «ریههای کره زمین» نامیده میشوند. جنگل های آمازون در طول روز اکسیژن را از طریق فتوسنتز تولید میکنند و اکسیژن را در شب از طریق تنفس جذب میکنند؛ بنابراین آنها منبع اصلی خالص اکسیژن در جو کرۀ زمین هستند.

رود اصلی آمازون، سیاهرگ زمین رود آمازون بزرگترین رودخانۀ آمریکای جنوبی ( رودخانه اصلی این جنگل ها ) و بزرگترین سیستم زهکشی در جهان از نظر حجم جریان آب و مساحت حوضۀ رود نامیده میشود. و با صدها شاخه و نهری که از آن جدا میشود بیشترین تعداد ماهیان آب شیرین را در خود جای داده است. در کنار همۀ این جذابیتهای طبیعی بهتر است به این نکته نیز اشاره کنیم که طی نیم قرن گذشته، جنگل آمازون ۱۷ درصد از پوشش جنگلی خود را از دست داده است و هرروز سرعت تخریب آن به دست انسان بیشتر و بیشتر میشود . طول کل رودخانه آمازون که از جنوب پرو اندازهگیری شده است حداقل ۶۶۰۰ کیلومتر است که تنها کمی کوتاهتر از رود نیل است؛ اما همچنان معادل فاصلۀ شهر نیویورک تا رم است.

غربیترین منبع رود آمازون در کوههای آند، در فاصلۀ ۱۶۰ کیلومتری اقیانوس آرام قرار دارد و دهانۀ آن در اقیانوس اطلس، در ساحل شمال شرقی برزیل به دریا میریزد. حالا چرا این آمار و ارقام را مطرح کردیم؟ چراکه همیشه طول رود آمازون و منبع اصلی آن از اواسط قرن بیستم مورد بحث بوده و برخی هنوز این ادعا را دارند که رود آمازون از رود نیل درواقع طولانیتر است

رودخانه جوشان آمازون در جنگل آمازون، در خاک کشور پرو، قسمت مایانتویاکو (Mayantuyacu)، رودخانهای جریان دارد که از شدت حرارت به نقطۀ جوش رسیده است. اهالی منطقه به این رودخانه Shanay-timpishka، یعنی «جوشیده از گرمای خورشید» میگویند. آنها معتقدند که این رودخانه جوشان آمازون، به دست مار غولآسایی به نام Yacumama، یعنی «مادر آبها» به وجود امده است که با تختسنگ بزرگی به شکل مار در ابتدای رودخانه مجسم شده است.

رودخانه جوشان آمازون، ۲۵ متر عرض، ۶ متر عمق و تنها ۶.۴ کیلومتر طول دارد. دمای آب رودخانه بین ۵۰ تا ۹۰ درجۀ سانتیگراد است. البته در بعضی نقاط رودخانه، دمای آب به ۱۰۰ درجه نیز میرسد که میتواند حتی در چند ثانیه سوختگی درجۀ سوم ایجاد کند. برخی به این رودخانه، رودخانه مرگ هم میگویند و معتقدند هیچ جانداری در آنجا نمیتواند زنده بماند. بسیاری از حیوانات بدشانس در این رودخانه افتاده و مردهاند. در جنگل های آمازون چشمههای آب گرم وجود دارد اما هیچکدام به بزرگی و داغی رودخانه جوشان آمازون نیستند.
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!