پیمان شکنان آسمان؛ ۳٫۹۲۲ پله آهنی به سوی بهشتی ممنوعه

در جزیره‌ای سبز در میان اقیانوس آرام، جایی هست که زمین از یاد می‌بره باید تمام شود. از جنگل بارانی، راهی باریک و پیچ‌در‌پیچ بالا می‌ه، جایی که ابرها را می‌توان لمس کرد. اسمش هست : پله‌های بهشت – The Stairway to Heaven. هر کسی که از دوربینی بالای دره‌ی «هایکو» نگاهش کند، می‌گوید آن پله‌ها از خیال ساخته شده‌اند. اما برخلاف اسمش، این راه تا بهشت همیشه “باز” نیست… پله‌ها حالا با نوار زرد هشدار پوشیده شده‌اند، و هر کسی که وسوسه شود از آن بالا برود، باید بداند بهشت در این جزیره، قانونی ندارد.

اگر امروز پله‌های بهشت را جستجو کنید، با دیوارهایی از سیم و تابلوهای “ورود ممنوع” روبرو خواهید شد. اما این سازه‌ی افسانه‌ای، در واقع میراثی از روزهایی است که هیچ کس به زیبایی فکر نمی‌کرد. این پله‌ها که بیش از ۳,۹۲۲ پله‌ی فلزی روی دامنه‌ی کوه «اواهو» در هاوایی نصب شده‌اند، در دهه ۱۹۴۰ میلادی (دوران جنگ جهانی دوم) ساخته شدند. هدفشان اصلاً روحانی نبود؛ بلکه کاملاً نظامی بود. در آن زمان، ارتش آمریکا نیاز داشت تا یک آنتن رادیویی عظیم را به بالاترین نقطه ممکن برساند تا بتواند ارتباطات مخفی خود را با کشتی‌های مستقر در اقیانوس حفظ کند. برای رساندن تجهیزات و پرسنل به آن ارتفاع، این شاهراه آهنی ساخته شد. مسیر نظامی برای ایستگاه رادیویی، در نهایت به مسیری برای انتقال تدارکات و کارکنان تبدیل شد. پس از پایان جنگ، این مسیر همچنان برای نگهداری از تأسیسات رادیویی استفاده می‌شد، تا اینکه بالاخره در دهه ۱۹۸۰ متروکه و بسته شد. اما طبیعت و کنجکاوی انسان، هیچ مرزی را برنمی‌تابد…

با بسته شدن تأسیسات نظامی در دهه ۱۹۸۰، راه بهشتیان روی زمین به روی عموم بسته شد. اما این سکوت چشمه‌ای برای طغیان خاموش شد. این مسیر، به دلیل موقعیت استراتژیک و طبیعت بکرش، به سرعت تبدیل به یک مکان مقدس مخفی برای ماجراجویان، عکاسان و کسانی شد که از دنیای روزمره خسته بودند. صعود غیرقانونی به این پله‌ها، به یک آیین عبور (Rite of Passage) تبدیل شد؛ هرچند که این آیین، کاملاً زیر سایه قانون بود. دلیل اصلی ممنوعیت: ممانعت اولیه بیشتر به دلیل مسائل ایمنی بود. پله‌ها که برای استفاده نظامی طراحی شده بودند، هرگز استانداردهای ایمنی عمومی را نداشتند. فرسودگی، زنگ‌زدگی و نبود نرده‌های ایمن در بخش‌هایی از مسیر، مرگ و میرهای احتمالی را بالا برد. ماجرای دزدی و خرابکاری: اما این ممنوعیت، صرفاً به ترس از آسیب ختم نشد. طولی نکشید که این مسیر به هدفی برای خرابکاران تبدیل شد. در سال‌های اخیر، افراد ناشناس اقدام به بریدن و دزدیدن بخش‌هایی از پله‌ها کردند که این امر مسیر را حتی خطرناک‌تر و غیرقابل عبورتر ساخت. مقامات محلی (مخصوصاً پس از افزایش شدید صعودهای غیرقانونی) مجبور شدند تدابیر امنیتی شدیدی از جمله نصب دوربین‌های مداربسته و نگهبانان در اطراف مسیر اعمال کنند تا از ادامه این «پیمان‌شکنی» جلوگیری کنند. با این حال، داستان‌ها حاکی از آن است که هر شب، افرادی با تجهیزات کوهنوردی، از حصارها عبور کرده و خود را به پای این پله‌های آهنی می‌رسانند…

آنهایی که به سلامت از این صعود بازگشته‌اند، اغلب یک چیز مشترک دارند: تجربه‌ای فراتر از خستگی فیزیکی. در ارتفاعی که هوا رقیق‌تر و مه غلیظ‌تر می‌شود، مرز بین واقعیت و اسطوره محو می‌گردد. یکی از قوی‌ترین افسانه‌هایی که از پله‌ها شنیده می‌شود، مربوط به صدای کوبش چکمه‌های نظامی در شب‌های ساکت است. گفته می‌شود که این صدا متعلق به سربازانی است که در دوران جنگ، در مأموریت‌های پنهانی درگیر شده‌اند و روحشان هنوز در مسیر خود گیر افتاده است. کوهنوردان گزارش داده‌اند که در اوج سکوت، صدای “تاکت-تاکت” منظم و فلزی را شنیده‌اند، اما با نگاه کردن به عقب، هیچ کس پشت سرشان نبوده است.

برخی ادعا می‌کنند که در طول مسیر، لحظاتی را تجربه کرده‌اند که تشخیص رنگ‌ها دشوار شده است. گویی مه، تمام طیف رنگی دنیا را به خاکستری و سفید تبدیل می‌کند و تنها سایه‌های متحرک دیده می‌شوند. یکی از گزارش‌های رایج، دیدن «شخصیتی سایه‌وار» است که در فاصله‌ای دور، در حال حرکت به سوی قله یا پایین آمدن است، اما هرگز به آنها نمی‌رسد و با نزدیک شدن، ناپدید می‌شود. این تجربیات، بیش از آنکه شایعه باشند، به عنوان “تأثیر ارتفاع و انزوا” تفسیر می‌شوند؛ جایی که ذهن انسان، برای پر کردن خلأ، شروع به ساختن روایت‌های خود می‌کند. هر چه بالاتر می‌روی، حس می‌کنی که داری از دنیای فانی فاصله می‌گیری و به قلمرویی پا می‌گذاری که متعلق به تو نیست.

پله‌های «ها-آی» (Ha’ikea Stairs) چیزی فراتر از یک مسیر پیاده‌روی هستند؛ آن‌ها یک نشانگر تاریخی، یک چالش فیزیکی و یک میدان مین متافیزیکی هستند. این ۳,۹۲۲ پله آهنی، داستان‌های متناقضی را در خود جای داده‌اند: داستان‌های خدمت نظامی در روز، داستان‌های نافرمانی مدنی در شب، و زمزمه‌های ابدی در مه غلیظ. پیمان‌شکنانی که این مسیر را فتح می‌کنند، در واقع با محدودیت‌های فیزیکی خودشان پیمان می‌شکنند، اما همزمان، با قوانینی که برای حفظ نظم وضع شده‌اند، درگیر می‌شوند.