خودخواهی یا خود دوستی؟

گاهی برخی از مردم وقتی خودت را دوست داری به تو لقب خودخواه میدهند در این پست تفاوت های خودخواهی و خود دوستی را بررسی میکنیم

در نگاه غلط بسیاری از مردم، آدم خود خواه و مغرور همان فرد دارای اعتماد و عزت نفس قوی است. در صورتی که فردی که از اعتماد به نفس و عزت نفس کافی برخوردار است، خودش را به خوبی شناخته و در زندگی خود تعادل ایجاد می‌کند. اما فرد خودخواه تنها برای خودش احترام و ارزش قانل است. از بقیه چشم پوشی می‌کند و خودش را یک سر و گردن از بقیه بالاتر می‌بیند. پس در تفاوت خودخواهی و خود دوستی دقت کافی به خرج دهید تا این دو مقوله را به درستی از هم تشخیص دهید. فکر نکنید کسی که خودش را دوست دارد، پس حتماً زیادی مغرور است و آدم خود خواهی محسوب می‌شود. جالب است بدانید فرد خودخواه فکر می‌کند از قبل همه چیز را می‌داند. این در حالی است که در تصور او اگر چیزی از سایرین یاد بگیرد، از ارزش و اعتبار او کم می‌شود. چون خودش را با استعدادترین، تواناترین و آگاه‌ترین فرد در هر جمعی می‌بیند. به نحوی که استعداد‌ها و توانایی‌های دیگران را زیر سؤال می‌برد. آن‌ها فکر می‌کنند در صورت کمک از دیگران فردی ضعیف و کوچک هستند که از عهده چالش‌های خود بر نمی‌آیند. به همین خاطر وقتی با آن‌ها معاشرت می‌کنید، بیشتر حرف های آنها حول محور خودشان می‌گردد و دوست دارند دائماً درباره خودشان حرف بزنند، تا حس برتری و بالا بودن نسبت به بقیه را در وجودشان بالا نگه دارند.

افراد خودخواه به زیبایی‌های خود می‌بالند و دوست دارند مدام مورد تحسین و تعریف بقیه قرار بگیرند. چون احساس ارزشمندی آن‌ها در گرو تائید دیگران است. پس در صورتی که با صدای بلند، فردی از جمع را به سخره گرفتند، تعجب نکنید. زیرا آن‌ها دوست دارند از همه نظر نسبت به بقیه سرتر باشند. به همین خاطر دوستان کمی دارند و در ارتباط‌های خود دچار مشکل می‌شوند. پس در صورتی که با فردی معاشرت می‌کنید که از شما تحت هیچ شرایطی قدردانی نمی‌کند و کار‌های شما را کوچک و بی‌ارزش جلوه می‌ دهد، احتمالا با فرد خواهی طرف هستید که خودش را همه چیز‌دان و بسیار برتر می‌داند.

خود دوستی به معنای این است که برای خودتان ارزش قائل شوید. یعنی خودتان بی‌قید و شرط دوست داشته باشید. محبت (توجه مثبت) بی‌قید و شرط مفهومی است که اولین بار توسط روانشناس و محقق، کارل راجرز مطرح شد؛ منظور از این عبارت، نوعی از عشق و دوست داشتن است که به معیار‌های دیگر گره نخورده باشد و شرطی نباشد. وقتی به خودتان عشق می‌دهید یعنی اشتباهات خودتان را می‌دانید، از آن‌ها درس گرفته و بیهوده نشخوار فکری توی سرتان راه نمی اندازید. خود دوستی رابطه مستقیمی با سلامت روان دارد. کسی که خودش را دوست دارد، از خودش مراقبت می‌کند. فعالیت بدنی منظم مثل پیاده روی، یوگا، دوچرخه سواری و بدن‌سازی را در روتین زندگی خود قرار می‌دهد. در تفاوت خودخواهی و خود دوستی یکی از نکات مهم میزان رضایت فرد از خودش است. یعنی کسی که خودش را دوست دارد به شناخت درستی از خودش رسیده است. عیب و نقص‌های وجودی خودش را شناخته و سعی می‌کند نقاط قوت خود را تقویت کرده و نقاط ضعف را بازساری کند. اما فرد خودخواه فکر می‌کند هیچ عیب و نقضی ندارد و هیچ نیازی به تغییر و اصلاح رفتار خودش ندارد.

آدم خود دوست از خودش قدرانی می‌کند و توانایی خود را دست کم نمی‌گیرد. او به جای تمرکز روی جنبه‌های منفی زندگی، حسرت و آه کشیدن، روی جنبه‌های مثبت تمرکز کرده و انرژی خودش را بالا می‌برد. او حتماً برنامه‌های خود مراقبتی را در برنامه‌های روزانه خود قرار می‌دهد و زندگی پر از مفهومی برای خود و دیگران می‌سازد. در حالی که سعی می‌کند، هرگز خودش را با بقیه مقایسه نکند. او پیروزی‌های دیگران را به معنای شکست خود نمی‌داند و خوب می‌داند در زندگی همه فرصت دارند پیشرفت کنند. فقط مسیر رسیدن هر آدمی با بقیه فرق می‌کند و به قولی هیچ الگوی یکسانی برای همه وجود ندارد. پس همه سفر قهرمانی خودشان را دارند.

۵ تفاوت خود خواهی و خود دوستی : ۱ـ تعریف خودخواهی: فرد خود خواه روی خواسته‌ها و نیاز‌های خودش بیش از اندازه تمرکز می‌کند. تا جایی که افراط گونه، تنها خودش را در نظر می‌گیرد و به بقیه آسیب می‌رساند. این در حالی است که تحت هر شرایطی، تنها به منفعت خودش فکر می‌کند و همه را نادیده می‌گیرد. فرد خودشیفته از حس نو دوستی، همیاری و همدلی با دیگران برخوردار نیست. خوددوستی: فردی که خودش را دوست دارد، به خودش احترام می‌گذارد. نسبت به خودش منفی بافی نمی‌کند و در سرش نشخوار‌های فکری، برای خطا‌هایی که کرده، راه نمی‌اندازد. او نیاز‌های خودش را در نظر می‌گیرد. خواسته‌هایش را بازگو می‌کند، این در حالی است که به دیگران آسیب نمی‌رساند.

۲ـ نگرش به دیگران خودخواهی: یکی از نکته‌های مهم در تفاوت خودخواهی و خود دوستی در نگرش به دیگران خلاصه می‌شود. زیرا فرد خود خواه از دیگران پلی برای موفقیت‌های و دستاورد‌های خود، می‌سازد. گویی بقیه وسیله‌ای هستند که باید او را در رسیدن به خواسته‌اش کمک کنند. به همین خاطر هنگامی که دوستانش به او کمک نمی‌کنند یا سرویس نمی‌دهند، به سرعت به آن‌ها خورده گرفته و تحقیرشان می‌کند. این در حالی است که در نگرش آن‌ها، احساسات و نیاز‌های بقیه مهم نیست و تنها خودشان اهمیت دارند. خود دوستی: فردی که خودش را دوست دارد؛ به همان اندازه به دیگران هم عشق و انرژی می‌دهد. روحیه کار تیمی دارد و از نقطه ضعف‌های بقیه، پله‌های موفقیت برای خودش نمی‌سازد. بلکه سعی می‌کند به همت رفاقت و دوستی که دارد، به بقیه کمک کند و خودش هم رشد کند. در نگرش این افراد، مردم هم احساسات و نیاز‌های خودشان را دارند و باید به آن‌ها احترام گذاشت. پس سعی می‌کنند، تعادلی بین نیاز‌های خود و دیگران برقرار کنند.

۳ـ تأثیر بر روابط خودخواهی: خود خواهی روی روابط بین فردی تأثیر منفی می‌گذارد. زیرا دیگران چون حس می‌کنند نادیده گرفته شده‌اند و از آن‌ها چشم پوشی شده است، به احتمال قوی درگیر تنش و درگیری با فرد خودخواه می‌شوند. خوددوستی: خود دوستی روی روابط بین فردی تأثیر مثبت می‌گذارد. خود دوستی به تقویت روابط سالم و مثبت، کمک شایانی می‌کند. زیرا به نیاز‌های دیگران توجه می‌کنند و آن‌ها را نادیده نمی‌گیرند.

۴ـ احساسات و عواطف خودخواهی: خشم، حسادت و ناامیدی زیادی که فرد خودخواه تجربه می‌کند، بخش بزرگی از آن به علت تمرکز بیش از حد بر روی خودش است. این احساسات منفی در فرد خودشیفته یا خودخواه هربار شعله ور‌تر می‌شوند. خوددوستی: فرد خود دوست معمولاً احساسات مثبت‌تری نسبت به بقیه دارد. به راحتی با دیگران ارتباط برقرار می‌کند و احساسات و عواطف او با خودش و دیگران معمولاً سالم و مثبت است.

۵ـ مراقبت از خود خودخواهی: فرد خودخواه چون فقط به خودش توجه می‌کند، احتمالاً به دلیل عدم توجه به دیگران، سلامتی و رفاه دیگران را به خطر می اندازد. خود دوستی: فرد خود دوست از خودش به نحوی مراقبت می‌کند که روی بهبود زندگی دیگران نیز تأثیر می‌گذارد.

خود خواهی و خود دوستی با هم دیگر فرق دارند در واقع خودخواهی یک ویژگی بد و خود دوستی یک ویژگی لازم برای هر فردی است پس هر کس که خودش را دوست دارد الزاما خودخواه نیست و نباید با آن بد رفتار کرد