روانشناسی کودک کلید گنج رشد

روانشناسی کودک،شاخه ای از روانشناسی است که به رشد و تکامل درست کودکان و نوجوانان سنین ۰ تا ۱۸ سال است که شاخه اصلی و کلیدی آن مربوط به دوران ۰ تا ۱۲ سالگی است.

دوران کودکی، دورانی حساس و مهم در زندگی هر فرد است که معمولا به هزارتوی بزرگ شخصیتی و روانشناختی تشبیه می شود. در این دوران، پایه‌های شخصیت و رفتارهای فرد شکل می‌گیرند. بنابراین، شناخت و درک رشد کودکان، اهمیت زیادی دارد. روانشناسی کودکان، می‌تواند به والدین، معلمان، مربیان و سایر افرادی که با کودکان سروکار دارند، کمک کند تا رفتارهای کودکان را بهتر درک کنند و در پرورش و رشد آن‌ها نقش موثری ایفا کنند.

رشد و تکامل کودکان یک فرآیند پیچیده است که از تولد تا بزرگسالی ادامه دارد. این فرآیند شامل تغییرات در اندازه، شکل، عملکرد بدن، ذهن و رفتار است. تکامل شخصیتی و جسمی یک کودک به سه دسته،رشد جسمی،رشد عاطفی و رشد شناختی تقسیم می شود!

اما رشد اجتماعی که در دوران نونهالی تا نوجوانی همزمان با بلوغ اتفاق می افتد نیز شاخه ای از رشد روانشناسی است: رشد اجتماعی: رشد اجتماعی شامل تغییرات در روابط با دیگران، مهارت‌های اجتماعی، و خودآگاهی است. رشد اجتماعی کودکان از تولد تا بزرگسالی به طور مداوم در حال تغییر است اما تکامل بیشتر آن،در دوران نونهالی تا نوجوانی اتفاق می افتد.

مراحل رشد و تکامل کودکان : نوزادی سنین (۰ تا ۱ سالگی): در این مرحله، کودکان رشد جسمی بسیار سریعی نسبت به دیگر سنین دارند و مهارت‌های حرکتی پایه را یاد می‌گیرند از جمله :خندیدن،واکنش به صدا و تصویر،احساسات و... است.آن‌ها همچنین شروع به برقراری ارتباط با دیگران می‌کنند. اوایل کودکی سنین ( ۲ تا ۳ سالگی): در این مرحله، کودکان مهارت‌های حرکتی ظریف را یاد می‌گیرند و شروع به یادگیری زبان و صحبت کردن،راه رفتن،پریدن،بازی کردن و... می کنند. آن‌ها همچنین شروع به درک مفهوم خود می‌کنند.

کودکی میانی سنین( ۴ تا ۷ سالگی): در این مرحله، کودکان مهارت‌های شناختی خود را بهبود می‌بخشند و شروع به یادگیری مفاهیم پایه و همچنین شروع به بازی با همسالان خود می‌کنند.گاهی بچه های این سنین به مهد کودک و پیش دبستانی می روند! کودکی آخر سنین ( ۸ تا ۱۲ سالگی): در این مرحله، کودکان رشد جسمی و شناختی سریعی دارند و شروع به شکل‌گیری هویت خود می‌کنند،همچنین در این سن به مدرسه می روند و روابط اجتماعی بهتری خواهند داشت و در این سن والدین باید نکاتی راجب دوستیابی را نیز بیاموزند!

نوجوانی و نونهالی سنین( ۱۳ تا ۱۸ سالگی): در این مرحله، کودکان تغییرات جسمی و هورمونی زیادی را تجربه می‌کنند و شروع به استقلال از والدین خود می‌کنند،این دوران حساس ترین دوران رشد یک فرد است و باید در دوستیابی و روابط اجتماعی دقت زیادی کرد. بلوغ ( ۱۹ تا ۲۵ سالگی): در این مرحله، کودکان به بلوغ جسمی و جنسی می‌رسند و شروع به تشکیل روابط صمیمی در زمان دانشگاه و دوره دوم متوسطه می‌کنند.این دوران نسبت به حساس بودن به دلیل فشار های درسی مانند کنکور و دانشگاه از اهمیت بالایی برخوردار است.