هوشنگ ابتهاج

امیر هوشنگ ابتهاج معروف به سایه، یکی از بزرگترین و محبوب‌ترین شاعران ایرانی است که آوازه او به گوش جهانیان رسیده است؛ ما نیز به عنوان یک ایرانی با از دست دادن استاد، سرمایه گرانقدری را از دست دادیم؛ این شاعر بزرگ زندگی پُر پیچ و خمی داشته و از همین رو ما امروز قصد داریم به زندگی استاد امیر هوشنگ ابتهاج بپردازیم پس تا آخرهمراه تستچی باشید.

امیر هوشنگ ابتهاج 6 اسفند 1306 در رشت به دنیا آمد. مادرش «فاطمه رفعت» و پدرش «آقاخان ابتهاج» رئیس بیمارستان بوده و همچنین او سه خواهر کوچکتر از خود داشت. پدربزرگ او «ابراهیم ابتهاج الملک» گرکانی و مادربزرگش اهل رشت بود. پدربزرگش را در زمان تسلط جنگلی‌ها به تحریک ملایان قشری حامی روس، یکی از اسلامگرایان تندرو با داس کشت.

تا سال آخر متوسطه در مدارس لقمان و شاهپور رشت درس خواند و برای سال پنجم متوسطه به تهران آمده و در دبیرستان تمدن فارغ التحصیل شد. او در همین دوران اولین دفتر شعر خود را با نام نخستین نغمه‌ها منتشر کرد. مضامین شعر او سیاسی و عاشقانه بودند؛ خود او درباره این کتاب گفته است: در نوزده سالگی آن را چاپ کردم و اکنون آن را از خودم قایم می‌کنم، خیلی کتاب بدی است.

در زمان شاه، فعالیت سیاسی چپگرایان به شدت محدود بود و چپ‌ها معمولا اعدام یا زندانی می‌شدند، همان‌طور که در بالا دیدید، مرتضی کیوان چپ و عضو حزب توده ایران بود؛ امیر هوشنگ ابتهاج نیز یک سوسالیست است و در زمان بعد از انقلاب نیز دستگیر شده است؛ او درباره ارتباط‌اش با حزب توده گفته است: من توده‌ای نیستم اما به آن‌ها احترام می‌گذارم، من سوسالیست هستم و همچنان معتقدم تنها راه بشر سوسیالیسم است.

امیر هوشنگ ابتهاج بعد از پیروزی انقلاب، به جرم داشتن افکار چپ دستگیر و زندانی شد؛ در این دوره از تاریخ استاد شهریار پیش رئیس جمهور وقت می‌رود و از ایشان می‌خواهد تا هوشنگ را آزاد کند، ایشان موافقت کرده و ابتهاج آزاد می‌شود؛ خود او در این باره گفته است: در زندان جا نبود، جلوی دستشویی خوابیده بودم، سربازی آمد و به من گفت: پا شو آزادی! من پرسیدم چگونه؟ سرباز گفت: دستور از بالا آمده. وقتی بیرون امدم فهمیدم استاد شهریار باعث این آزادی شده است.

استاد هوشنگ ابتهاج؛ بامداد روز چهارشنبه 19 مرداد 1401 در سن 94 سالگی به علت کهولت سن در آلمان، دار فانی را وداع گفت. استاد ابتهاج وصیت کرده بود تا بعد از مرگ پیکرشان زیر درخت ارغوان به خاک سپرده شود اما چون خانه در آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود و امکان دستکاری خانه امکان نداشت، وی را در زادگاه خویش دفن کردند.