چرا آب اقیانوس ها یخ نمیزند؟

اگر شما هم در زمستان دريا را ديده ‌باشيد، شايد اين سوال برايتان پيش آمده‎ باشد که چطور زماني که آب‌ همه جوي‎ها و گودال‎ها يخ بسته و حتي شبنم روي گياهان منجمد شده هنوز آب دريا مثل هميشه خروشان و پر تلاطم است.چرا آب دريا و اقيانوس‎ها حتي در دماهاي زير صفر هم يخ نمي‎زند؟

براي اين‎که دقيقا بفهميم چه رمز و رازي در اقيانوس‎ها وجود دارد کافي ا‎ست دو ليوان را پر از آب کنيم و درون يکي نمک بريزيم و بگذاريم توي فريزر. بعد از چند ساعت مي‎بينيم ليوان آبي که نمک داشته يخ نزده و ليوان آب بدون نمک کاملا منجمد شده‎است.

آب نمک خيلي ديرتر از آب شيرين منجمد مي‎شود چون نمک شبيه يک ناخالصی عمل مي‎کند و باعث مي‏شود آب در دمای خيلی سردتری يخ ببندد. اين يکی از کلک‎های اقيانوس است که باعث ميشود در طول زمستان و حتی در دماهای خيلی پايين باز هم يخ نبندد.

اما اين دليل به تنهايی کافی نيست. برای آن‎که اقيانوس‎هايی به اين عظمت دربرابر يخ بندان‎های شديد و سرما مقاومت کنند غیر از نمک زیاد چند دلیل ديگر هم وجود دارد: ۱)جریان های اقیانوسی کشش گرانشی ماه، حرکت چرخشی زمین و همرفت حرارتی با هم ترکیب می‌شوند تا جریان‌های بزرگی از آب اقیانوس‌ها به نام جریان‌های اقیانوسی را ایجاد کنند. این حرکت ثابت آب اقیانوس کمک می‌کند تا مولکول‌های آب از انجماد در حالت تا حدی ساکن کریستال‌های یخ جلوگیری کنند. مهمتر از آن، جریان های اقیانوسی به طور مداوم آب گرم را از مناطق استوایی به مناطق سردتر اقیانوس پمپ می کنند.

۲)حجم بالا هر چه حجم آب بیشتر باشد، برای یخ زدن آن باید حرارت بیشتری از آن خارج شود. یک قاشق چای خوری آب که در فریزر قرار می گیرد، خیلی قبل از یک پارچ گالن آب کاملاً جامد می شود. به طور دقیق تر، نسبت سطح به حجم برای یک دمای خارجی معین است که میزان اتلاف گرما و در نتیجه سرعت انجماد را تعیین می کند. از آنجایی که گرما باید از طریق سطح آن از بین برود، یک گودال کم عمق کوچک با سطح بزرگ سریعتر از یک دریاچه عمیق یخ می زند. حجم و عمق بسیار زیاد اقیانوس ها از یخ زدن خیلی سریع آنها جلوگیری می کند و در نتیجه به مکانیسم های گرمایش اجازه می دهد تأثیر بیشتری داشته باشند.

4. گرمایش داخلی زمین همانطور که معدنچیان به خوبی می‌دانند، با وجود اینکه از نور گرم خورشید دورتر می‌شوید، با حفاری مستقیم زمین گرم‌تر می‌شود و سردتر نمی‌شود. دلیل این امر این است که زمین منبع گرمای داخلی خود را دارد که عمدتاً توسط فروپاشی هسته ای عناصر داخل گوشته زمین هدایت می شود.

گرمای درونی زمین زمانی که گدازه جاری می شود و چشمه های آب گرم از سطح زمین می گذرد، بیشتر مشهود است. از آنجایی که پوسته عایق زمین در زیر اقیانوس ها بسیار نازک تر از زیر قاره ها است، بیشتر گرمای داخلی زمین به اقیانوس ها فرار می کند. اگرچه دمای هوا در سطح اقیانوس ممکن است منجمد باشد، دمای آب در اعماق اقیانوس به دلیل گرمای داخلی به طور قابل توجهی گرمتر است.

این ترکیبی از نمک، جریان های اقیانوسی، حجم زیاد و گرمایش داخلی، بیشتر اقیانوس را حتی در زمستان های سرد به شکل مایع نگه می دارد.