تاریخچه شعر ایرانی و فارسی

سلام این پست به شما کمک میکنه، تا چیزی بیشتر از گذشته، درباره تاریخ بدونید؛

اولین شاعران پارسی‌سرا (منظور از پارسی در اینجا فارسی دری و در مقابل فارسی میانه است) در دربار یعقوب لیث صفاری خودشون رو آشکار کردن. بر پایه کتاب تاریخ سیستان، محمد بن وصیف سگزی(سیستانی) اولین کسی بوده که به زبان فارسی، شعر عروضی گفته. و گفته می‌شه که اولین شعر کلاسیک فارسی توسط محمد بن وصیف سگزی(سیستانی)، نامه‌نگار یعقوب لیث صفاری بوده.

با اینکه نمونه‌هایی از شعر به زبان فارسی دری، قبل از این دوران وجود داره؛ ولی بررسی اونها مشخص می‌کنه که در زمان سروده شدنشون شعر فارسی هنوز قوام پیدا نکرده بوده؛ چرا که وزن اونها به‌طور مطلق عروضی نیست. در اینجا نمونه‌ای از این‌ اشعار رو (که تعدادشان انگشت شمار است) میاریم . این قطعه شعری که نوشته شده در آتشکده کرکویه واقع در سیستان هست: فُرخته باذا روش خُنیده کرشسپِ هوش همی برست از جوش. اَنوش کن می‌انوش دوست بَذآگوش بَذآفرین نهاده گوش همیشه نیکی کوش که دی گذشت و دوش شاها خدایگانا. بآفرین شاهی

محمد بن وصیف سگزی و بسام کُرد از سرایندگان یا شاعران دربار یعقوب و از جمله اولین سرایندگان شعر فارسی هستند. باید گفت شعر در دوره اسلامی بعد از وقفه‌ای چند صد ساله با الفبای عربی ایجاد شد. ادبیات فارسی دری بیشتر در مناطق شرقی و شمال شرقی؛ یعنی در سیستان و خراسان و فرارود (ماوراءالنهر) پا گرفت و در دوره سامانی در قلمرو شعر و نثر استقرار و گسترش پیدا کرد. در قلمرو شعر و شاعری، شاعران بزرگی مثل رودکی، شهید بلخی، ابوشکور بلخی و مدتی بعد فردوسی نقش‌آفرینی کردن.

●قالب‌های شعر کهن پارسی •ویرایش •مثنوی •قصیده •غزل •مسمط •مستزاد •ترجیع بند •ترکیب بند •قطعه •رباعی •دوبیتی •تک بیت (مفردات) •چهارپاره

●سبک‌های شعر کهن پارسی •سبک هندی •سبک خراسانی •سبک عراقی •سبک وقوع •سبک بازگشت این تقسیم‌بندی از ملک الشعرای بهاره و هنوز هم در بین ادیبان رایجه و معتبر، سعید نفیسی هم در برابر این تقسیم‌بندی، سبک‌های شعر پارسی رو برمبنای مکاتب یا نوشته های ادبی اروپا طبقه‌بندی کرده‌. تقسیم‌بندی‌های دیگه هم میشه پیدا کرد که در اون شعر نو و معاصر هم مورد توجه قرار گرفته‌.