اشنایی با فرهنگستان

منبع:کتاب فارسی تکمیلی هفتم، هشتم، نهم

این مبحث یعنی اشنایی با فرهنگستان زبان فارسی در کتاب تکمیلی فارسی پایه هفتم، هشتم و نهم امده که ما در اینجا برایتان بازگو میکنیم

چنان که میدانیم زبان فارسی زبان ملی و رسمی ایران و یگانه زبان مشترک میان همه ایرانیان است. « فرهنگستان زبان و ادب فارسی» نهادی است که با هدف نگهداشت و گسترش زبان فارسی در سال 1368 بنیاد نهاد شده است. پیش از انقلاب اسلامی در ایران، نخستین بار در دوره حکومت رضا پهلوی «فرهنگستان ایران»_ که امروزه با نام «فرهنگستان اول» شناخته میشود_ پایه گذاری شد و از سال 1314 تا 1320 هجری خورشیدی برقرار بود. برخی از بزرگان ادب فارسی چون ملک الشعرا بهار، علامه دهخدا، بدیع الزمان فروزانفر و محمدعلی جمالزاده عضو فرهنگستان اول بودند. در پی وقفه ای طولانی،« فرهنگستان زبان ایران» در دوران حکومت پهلوی دوم از سال1349 اغاز به کار کرد و تا سال1357 به فعالیت پرداخت. دکتر محمود حسابی_ فیزیکدان نام‌اور معاصر_ در همین فرهنگستان (=فرهنگستان دوم) عضویت داشته است.

امروزه فرهنگستان زبان و ادب فارسی_ که فرهنگستان سوم نامیده میشود،_ از هنگاری بسیاری از برجسته ترین ادبیان، زبان‌شناسان و مترجمان ایران برخوردار است (در این میان زنده یاد قیصر امین‌پور_شاعر سرشناس_ و هوشنگ مرادی کرمانی_ داستان نویس چیره دست_ برایتان اشناست). فرهنگستان دربرگیرنده گروه هایی از قبیل دستور زبان فارسی، زبان های ایرانی، فرهنگ‌نویسی، گویش شناسی، ادبیات معاصر، زبان و رایانه، واژه گزینی و… است.« گروه واژه گزینی را باید مهمترین و پرکارترین گروه فرهنگستان قلمداد کرد. گروه واژه گزینی خود از 35 گروه تخصصی شکل گرفته است که در هر یک، متخصصان رشته ای ویژه پس از بررسی ها و پژوهش های پردامنه، برای واژگان بیگانه معادل یابی میکنند. این واژه ها پس از تایید «هیئت فنی» باید به تصویب«شورای فرهنگستان» برسند تا با امضای رئیس جمهور، به قلمرو واژگان زبان فارسی راه یابند. برخی از گروه های تخصصی فرهنگستان بدین قرارند: باستان‌شناسی، تغذیه، روان‌شناسی، ریاضی، زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، شیمی، علوم پایه پزشکی و فیزیک. تاکنون «فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان» در ده جلد به چاپ رسیده و شمارِ واژه ها از سی و پنج هزار گذشته است.

میدونم که این بخش یکم کسل کننده بود ولی بخش های بعد که به انالیز و ریشه یابی کلمات پرداخته میشه بسیار زیبا تر و شیوا تر هستند پس با ما همراه باشید