اسپرایتس یا رعد و برق قرمز چیست؟

صاعقه با رعد و برق قرمز رنگ معمولا در میان دیگر رعد و برق‌ها به ندرت دیده می‌شود. این نوع رعد و برق معمولا ضعیف و بیش از چند ثانیه طول نمی‌کشد؛ به همین منظور، در دسته رعد و برق‌های خطرناک دسته‌بندی نمی‌شود. اما این رعد و برق‌های قرمز رنگ با حوادث هواپیمایی ارتباط دارد.

رعدوبرق قرمز رنگ (Red Lightning) یا اسپرایتس (Sprites)، تخلیه الکتریکی در مقیاس بسیار بزرگ است که در بالای ابر‌های کومه‌ای‌بارا یا کومولونیمبوس (cumulonimbus) رخ می‌دهد. ابر‌های کومولونیمبوس بلند و متراکم هستند و همراه با صاعقه بوده و پیش از طوفان ظاهر می‌شوند. این تخلیه الکتریکی باعث ایجاد طیف کاملا متنوعی از اشکال بصری مختلف می‌شود که در آسمان شب به رنگ قرمز دیده می‌شود.

راجر (Rodger) در سال ۱۹۹۹، رعد و برق‌های قرمز را براساس شکل ظاهری دسته‌بندی کرد:رعد و برق قرمز رنگ به شکل عروس دریایی: این نوع رعد و برق بسیار بزرگ است و ابعاد آن به ۵۰ در ۵۰ کیلومتر می‌رسد. رعد و برق قرمز رنگ به صورت ستونی (C-sprite): تخلیه الکتریکی در مقیاس بزرگ و در بالای زمین رخ می‌دهد. این نوع رعد و برق‌ها هنوز کاملا بررسی و شناخته شده نیستند. رعد و برق قرمز رنگ به شکل هویج: یک رعد و برق به شکل ستون و شاخک‌های بلندی که از یک سمت آن بیرون زده است.

واقعیت این است که رعد و برق قرمز رنگ یک پدیده واقعی است. اما این پدیده به اندازه دیگر رعد و برق‌ها با رنگ‌های دیگر رایج و معمول نیست. مشاهده، عکس و فیلم گرفتن از این رعد و برق کار آسانی نیست. برای فیلم‌برداری یا عکس گرفتن از این پدیده، باید در شرایط ویژه‌ای باشید، از جمله دیدی واضح و آسمانی که هنوز روشن نشده است و البته تجهیزاتی که به نور قرمز حساس باشند (ابر‌ها و باران اغلب دیدن این رعد و برق را با مشکل مواجه می‌کند).

به خاطر طبیعت فًرار این پدیده (این نوع رعد و برق در حدود چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد)، در اساطیر اروپاییان به اسپرایتس (sprites) به معنی «روح» مشهور بود. رعد و برق قرمز رنگ در اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی، آفریقای مرکزی و استرالیا دیده شده است.

اولین بار چه کسی رعد و برق قرمز رنگ را دید؟ در مورد اینکه چه کسی اولین‌بار رعد و برق قرمز رنگ را دید، اطلاعات دقیق و درستی وجود ندارد، اما اولین گزارش‌های مربوط به این پدیده به سال ۱۷۳۰ میلادی باز می‌گردد. در این سال، یوهان گئورگ استوور (Johann Georg Estor) نظرپرداز آلمانی در زمینه حقوق، به رعد و برق قرمز رنگ اشاره کرد و از آنجا این پدیده مشهور شد.

اما اولین عکسی از این پدیده طبیعی توسط دانشمندانی از دانشگاه مینه‌سوتا در سال ۱۹۸۹ گرفته شد. این دانشمندان تصویر رعد و برق قرمز رنگ را به صورت تصادفی و با استفاده از یک دوربین ویدئویی ثبت کردند و از آن زمان تاکنون پژوهش درباره رعد و برق قرمز رنگ به صورت گسترده شروع شد. آن‌ها از هواپیما و فضا و همچنین زمین عکس گرفته‌اند.

رعد و برق قرمز رنگ چطور ایجاد می‌شود؟ به طور کلی، رعد و برق بر اثر برخورد ابر‌های دارای بار‌های ناهم‌نام، واکنش‌های الکتریکی شدیدی به صورت نور تولید می‌کنند که با صدای شدیدی به نام رعد همراه است. در اثر برخورد ذرات آب، یک جبهه هوای گرم به ذرات یخ و یک جبهه هوای سرد، الکتریسته ساکن به وجود می‌آید که نسبت به زمین دارای بارالکتریکی منفی بوده و در صورتی که فاصله منبع جریان الکتریکی نسبتاً نزدیک به سطح زمین باشد، رعدوبرق بروز می‌کند. در رعدو برق‌های شدید معمولاً بیشترین تخلیه الکتریکی صورت می‌گیرد.

رعد و برق قرمز رنگ چطور ایجاد می‌شود؟ به طور کلی، رعد و برق بر اثر برخورد ابر‌های دارای بار‌های ناهم‌نام، واکنش‌های الکتریکی شدیدی به صورت نور تولید می‌کنند که با صدای شدیدی به نام رعد همراه است. در اثر برخورد ذرات آب، یک جبهه هوای گرم به ذرات یخ و یک جبهه هوای سرد، الکتریسته ساکن به وجود می‌آید که نسبت به زمین دارای بارالکتریکی منفی بوده و در صورتی که فاصله منبع جریان الکتریکی نسبتاً نزدیک به سطح زمین باشد، رعدوبرق بروز می‌کند. در رعدو برق‌های شدید معمولاً بیشترین تخلیه الکتریکی صورت می‌گیرد.