سختی های شغل فضانوردی

فضانورد کانادایی، کریس هدفیلد (Chris Hadfield) هم اخیرا درباره زندگی در فضا و چالش خوابیدن صحبت کرده است. یکی از موارد عجیب زندگی در ایستگاه فضایی، چرخه متفاوت روز و شب است. ایستگاه هر 90 دقیقه یک دور کامل به دور زمین می زند به طوری که فضانوردان هر 45 دقیقه شاهد طلوع یا غروب خورشید هستند. با این وجود هدفیلد می گوید که موقع خوابیدن، لامپ های ایستگاه فضایی را خاموش می کنند. «ما بیشتر لامپ ها را موقع خوابیدن خاموش می کنیم ـــ احساس می کنیم کار درستی است.»

بالای یکی از درهای پایگاه فضایی که در ارتفاق 200 پا از زمین قرار دارد نوشته شده: «آخرین حمام روی زمین» آخرین حمام، و پس از آن فضانوردان سوار بر شاتل فضایی ناسا عازم ایستگاه فضایی بین المللی (International Space Station - ISS) می شوند. بدون شک، زندگی کردن در ایستگاه فضایی 1 میلیارد دلاری که 260 مایل بالاتر از سطح زمین قرار دارد، تجربه ای شگفت انگیز است. تجربه ای که ممکن است فقط یک بار و آن برای افراد بسیار کمی رخ دهد اما همین کافیست که نگاهشان به زندگی برای همیشه عوض شود. تجربه های شگفت انگیز آسان به دست نمی آیند. زندگی در ایستگاه فضایی هم سختی های خودش را دارد. ران گاران (Ron Garan)، فضانوردی که در سال 2011 به مدت 6 ماه در ایستگاه فضایی زندگی کرد، کتابی با نام «The Orbital Perspective» نوشت که در آن از تجربه های زندگی در آن جا و این که چگونه این تجربه دید او را به زندگی تغییر داد، نوشته است.

توجه به زمان در فضا، معیار سنجش زمان، تعداد روزهای پرواز (Flight Days - FD) است. اولین روزی که گاران تخته را نگاه کرد، روی آن نوشته بود FD1 (روز اول پرواز)، روز بعد از آن FD2 و به همین ترتیب برای دیگر روزها. فضانوردان آمریکایی، بری ویلمور (Barry Wilmore) و تری ویرتس (Terry Virts) که در حال حاضر در ایستگاه فضایی به سر می برند گفتند که در شب سال نو، تا نیمه شب شمارش معکوس کردند و 16 بار سوت زدند. به این دلیل که در طول نیمه شب، 16 بار از یک نقطه زمین گذشتند. آن ها با سرعت 17400 مایل بر ساعت در حال گردش به دور زمین بودند.

ضایعات بدن در فضا آب بینی شما راه نمی افتد و نمی توانید گریه کنید. البته همچنان اشک خواهید ریخت اما بر صورتتان جاری نمی شود بلکه قطرات اشک به صورت قطره های توپی در هوا معلق می شود.

- بی وزنی گاران، بعد از آخرین حمامش روی زمین، به سوی فضا روانه شد. او اولین ساعاتش را در آن جا با حالت تهوع سپری کرد. اگر چه فضانوردان روی زمین برای شرایط بی جاذبه تمرین هایی را پشت سر می گذارند، اما تمرین چندساعته کجا و زندگی کردن برای 6 ماه کجا. فضانورد قصه ما، اولین لحظات بی وزنی را بسیار لذت بخش توصیف می کند. اما لحظاتی طول نکشید تا حالت تهوع دوباره به سراغ او آمد. گاران می گوید انگار بدن او با این حالت مقابله می کرد و می گفت: «هی، جاذبه صفر قرار نبود اینقدر طول بکشد. حتماً یک جای کار ایراد دارد.» بالاخره در پایان روز، بدن او توانست به شرایط عادت کند اما کنار آمدن با جاذبه صفر فقط به همین مورد محدود نمی شود و مشکلات زیادی پیش پای فضانوردان قرار درد. راید وایزمان (Reid Wiseman)، اولین تجربه بی وزنی اش را روی توییتر این گونه توصیف کرد: "Still adjusting to zero g. Just flipped a bag upside down to dump out its contents. #doesntworkhere." «هنوز دارم خودم را با جاذبه صفر وفق می دهم. الان یک کیسه را برعکس کردم تا محتوایش بیرون بریزد. اینجا کار نمی کند.»

خوابیدن در آن بالا نمی توانید دراز بکشید و چشمانتان را روی هم بگذارید. خوابیدن به این راحتی نیست. گاران درباره اولین شبی که در شرایط بی وزنی خوابید گفت: «ما کیسه های خوابمان را به دیوارها و سقف بستیم، آن را پوشیدیم و اسمش را گذاشتم شب.» ولی یک مشکل دیگر هم وجود دارد. شاید بدنتان اینگونه ثابت بماند اما اینطور که گاران می گوید، سرتان همچنان در خواب تکان می خورد و نمی توانید سرتان را راحت روی متکا بگذارید. چند هفته طول کشید تا گردن او توانست به حالت خوابیدنش عادت کند و بتواند خوابی شیرین را تجربه کند.

چشم انداز پنجره ای در ایستگاه فضایی وجود دارد که بسیاری از فضانوردان آن را محل مورد علاقه خود از ایستگاه فضایی معرفی کرده اند.

این نمای زمین از ایستگاه فضایی، نگاه گاران به زندگی را کاملاً تغییر داد. او پس از بازگشت به زمین، شخصیتی کنشگرا شد و تلاش می کند به مردم بگوید برای تغییر دنیا، باید خودشان را تغییر دهند. گاران در کتابش نوشته: «دیدن زمین از این بالا به من دیدگاهی بیتا عطا کرد ـــ آنچه که من چشم انداز اوربیتالی می خوانمش. بخشی از آن، این حقیقت است که همه ما روی سیاره مان با هم در حال سفر هستیم و این که اگر ما از چنین منظری جهان را بنگریم، پی می بریم که هیچ چیز غیر ممکن نیست.» او ما را به اتحاد و بشردوستی دعوت می کند. حقیقتاً که هیچ سلاحی قدرتمندتر از اتحاد نیست تا ناممکن ها را ممکن سازد.