چگونه درست درس بخوانیم؟

۱. خلاصه نویسی کنید. با مهم‌ترین نکته درس‌خوانی شروع می‌کنیم: خلاصه‌نویسی! با این تکنیک، هم چکیده یادگرفته‌های خود را مجددا به خاطر می‌آورید، هم درک خود را ارزیابی و هم مطالب آموخته‌شده را تکرار می‌کنید؛ در نهایت همیشه به مطالب مهم و کاربردی دسترسی دارید. خلاصه‌ای کوتاه در حد یک پاراگراف یا حداکثر یک صفحه که ایده اصلی آن مطلب و نکات مهم آن را شامل شود.

۲. یادگیری فعال را امتحان کنید. منظورم از یادگیری فعال این است که اگر قرار است یک ساعت درس بخوانید، آن یک ساعت مفید و با تمرکز کامل باشد. این یعنی در طول مطالعه به هیچ اتفاق دیگری نیاندیشید، حواستان به چیز دیگری پرت نشود و تمام فکر و ذکرتان یادگیری آن مطلب درسی باشد.

۳. از تکنیک رمزگذاری استفاده کنید. رمزگذاری یا سرواژه‌سازی یکی از بهترین روش‌ها برای حک‌کردن مطالب فراموش‌شدنی در ذهن است. مثلا اگر قرار است یک جمله سخت را حفظ کنید، حروف اول کلمات آن جمله را کنار هم بگذارید و یک اسم رمز بسازید؛ تا وقتی این اسم رمز را در ذهن دارید، آن جمله را هم می‌توانید به خاطر بیاورید.

۴. مطالب درسی را به کسی یاد بدهید. شاید شنیده باشید که موثرترین راه یادگیری، آموزش است. حتما برایتان پیش آمده که وقتی مبحثی را به یکی از هم‌کلاسی‌ها یا دوستانتان توضیح می‌دهید، انگار بهتر در ذهنتان جا باز می‌کند و درکش برای خودتان هم بهتر می‌شود. با این تکنیک، موضوع درسی وارد حافظه بلندمدت می‌شود و احتمال فراموش‌کردن آن هم کمتر است.

۵. همواره مطالب را مرور و تکرار کنید. به یک بار خواندن اکتفا نکنید! ذهن ما خیلی قابل اعتماد نیست! برای آنکه سخت‌ترین مفاهیم درسی در ذهن ثبت شوند و مطمئن شوید هیچ مطلبی از چشمتان دور نمانده، مطالعه مستمر داشته باشید و بگذارید ذهنتان ‌به آرامی و به‌مرور با آن مبحث آشنا شود. 

۶. اطلاعات جدید را روی کاغذ بنویسید. در به‌روزترین تکنیک‌های یادگیری مطالب درسی، نوشتن روی کاغذ همچنان یکی از موثرترین روش‌ها برای یادگیری طولانی‌مدت است. این شیوه یادگیری با تصویرسازی ذهنی ناخودآگاه مغز را آماده یادگیری عمیق می‌کند تا مطالب را به شکلی رمزگذاری‌شده بیاموزد.

۷. از خود آزمون بگیرید. به‌جای آنکه مطالب تمام دروس را پشت سر هم بخوانید، به همین خواندن اکتفا کنید و از کنار آنها بگذرید، برای تک‌تک دروس از خود امتحان بگیرید. نیازی به طرح سوالات عجیب‌غریب نیست! از کسی بخواهید چند پرسش از متن کتاب درسی برایتان طرح کند و سعی کنید به این پرسش‌ها پاسخ دهید. هدف به چالش‌کشیدن میزان درک شما از مفهوم آموخته‌شده است. 

۸. میان مطالب خوانده‌شده پیوند بزنید. بهترین حالت یادگیری این است که مطالب را به‌صورت دسته‌بندی‌شده و مرتب در ذهن بایگانی کنید تا پیداکردن و دستیابی به آنها ساده‌تر باشد. درست مثل یک کتابخانه بزرگ که هرچقدر مرتب‌تر و سازماندهی‌‌شده‌تر باشد، پیداکردن کتاب‌ها در آن راحت‌تر است.

۹. مطالعه منظم داشته باشید. شاید خودتان بی‌خبر باشید، اما کوچک‌ترین بی‌نظمی، به‌هم‌ریختگی، کثیفی و شلوغی می‌‌تواند تمرکزتان را به‌هم بزند و یادگیری را مختل کند. در چنین شرایطی ذهن به‌جای آنکه تمام‌قد معطوف به درس و یادگیری باشد، همواره درگیر موضوعات حاشیه‌ای است و کمتر توان تمرکز بر مطالب درسی را دارد.

۱۰. به اندازه کافی بخوابید. بی‌دلیل نیست که دانشمندان این‌همه بر تاثیر خواب بر تقویت حافظه تاکید دارند. مغز ما برای یادگیری به استراحت کافی نیاز دارد. حتی یک چرت کوتاه بعد از یادگیری می‌تواند به تثبیت مطالب در ذهن کمک کند.