
سخن هر چه گویم همه گفتهاند/بر باغ دانش همه رفتهاند_ اگر بر درخت برومند جای/نیابم که از بر شدن نیست رای_ کسی کو شود زیر نخل بلند/همان سایه ز او بازدارد گزند

همه یکی از مهم ترین عوامل پابرجا بودن زبان فارسی رو فردوسی و شاهنامه میدونن. سروده هایی که 35 سال از عمر شاعرشونو گرفتن. کتابی که به عنوان شناسنامه ی ایرانی ها شناخته میشه. بعد از حملاتی که از طرف کشورهای عربی به ایران شد که نتیجه اون تصرف ایران و سقوط حکومت ساسانی بود انتظار میرفت زبان ایرانی ها هم مثل بقیه کشور هایی دیگه به عربی تغییر کنه چون در اون زمان زبان رسمی کشور های اسلامی عربی بود ولی چندین عامل مانع این اتفاق شدن و یکیشون وجود شاهنامه ای بود که تقریبا در همون زمانا سروده شده بود. شاهنامه اسم سروده های حماسی ان که از 50000 تا 61000 بیت داره و یکی از بزرگترین سروده های حماسی جهانه که توش از اتفاقات سلسله های پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان گفته شده. توی شاهنامه فقط از حدود 800 لغت عربی استفاده شده و اون رو یکی از بزرگترین مراجع لغت زبان فارسی میدونن چون فردوسی توی شعراش از لغت هایی که خودش ساخته هم استفاده کرده! شاهنامه به سه بخش اسطوره ای و پهلوانی و تاریخی تقسیم میشه. این کتاب توی دنیا خیلی معروفه مخصوصا داستان رستم و سهراب که از روش داستان ها و شعرای زیادی گفته شده و شاعرای زیادی هم از فردوسی و شاهنامه توی شعراشون و گفتن و تحسینش کردن. هستن کسایی که به شاهنامه انتقاد میکنن و تحلیلای نادرستی ازش میکنن که فردوسی خودش اینجوری جوابشونو داده: از او هر چه اندر خورد با خرد/دگر بر ره رمز و معنی برد

یکی دیگه از افرادی که زبان فارسی رو نجات داد رادمان پورماهک یا همون یعقوب لیث صفاری حاکم صفاری بود، فردی که با داستان های زال و سیمرغ و رستم و سهراب بزرگ شده بود و مردم اون زمان به پهلوونی میشناختنش. اون تونست بعد از 200 سال که زبان عربی در ایران رسمی شده بود اون رو کنار بزنه و زبان فارسی رو جایگزینش کنه(با پس گرفتن کرمان و سیستان و خراسان و از بین بردن سلسله ی طاهریان قدرت این کارو به دست آورد) وقتی که شاعری در وصفش یه شعر عربی گفت یعقوب لیث در جوابش اینو گفت: چرا به زبان پارسی شعر نگویی؟ چیزی را که من اندر نیابم نباید گفت.

همه فردوسی رو برای اونهمه تلاشش تحسین میکنن ولی افراد کمی دهخدایی که 43 سال از عمرش رو برای جمع آوری لغت نامه اش گذاشت رو یادشونه! دهخدا شاعر و نویسنده ای بود که امثال الحکم و چرند و پرند و لغت نامه دهخدا از آثارش هستن. دهخدا به فردوسی معاصر مشهوره چون خدمتی که اون با آثارش مثل لغت نامه دهخدا به زبان فارسی کرد درست مثل کاری بود که فردوسی چند قرن پیش انجام داد. طبق گفته ی خودش و اطرافیانش توی اون 43 سالی که مشغول کار روی لغت نامه بوده فقط 4 روز رو به خاطر فوت مادرش و بیماری دست از کار کشیده. توی این لغت نامه علاوه بر معنی لغت ها پیشینه و تلفظ درستشون هم اومده

حالا که از پاسدار های زبان فارسی گفتیم چندتا از عجایبش رو هم بگیم: زبان فارسی دومین زبان کلاسیک دنیا بعد از یونانیه. ششمین زبان پر استفاده دنیا و هشتمین زبان پرکاربرد توی محتوای وب که توی 29 کشور دنیا کاربرد داره. زبان فارسی قابلیت ساخت 225 میلیون واژه رو داره و سومین کشور توی استفاده از ضرب المثله. پنج تا از ده تا شاعر برتر دنیا ایرانی ان. زبان فارسی تنها زبانیه که با 19 فعلش میشه داستان معنی دار ساخت. داشتم، میرفتم، دیدم، گرفته، نشسته، گفتم، بذار، بپرسم، ببینم، میآد، نمیآد، دیدم، میگه، نمیخوام، بیام، میخوام، برم، بگیرم، بخوابم

سروده های اوستا ثابت میکنه که ادبیات فارسی به بیش از 1000 سال قبل از میلاد بر میگرده و تا الان ما شاعرا و نویسنده های زیادی داشتیم که فارغ از جنسیت و موانعی که سر راهشون بوده بدون هیچ چشم داشتی به کشورشون خدمت کردن و زبان فارسی رو زنده نگه داشتن. افرادی که شعرها و نوشته هاشون در سطح جهانی شهرت دارن مثل مولانا، سعدی، حافظ، خیام، نظامی،پروین اعتصامی، شهریار، نیما یوشیج و سهراب سپری و... به خاطر موقعیت جغرافیایی و اتفاقاتی که توی گذشته افتاده مثل جنگ و مهاجرت و تجارت و... کلمات زیادی از زبان های دیگه مثل ترکی و عربی و ... وارد زبان فارسی شده و برعکس. این کلمه ها موندگار شدن و سالیان ساله که ازشون استفاده میشه این تبادلات همیشه به نوعی بوده که آسیب زیادی به زبان اصلی وارد نشده ولی الان با چیزهایی که توی فضای مجازی میبینیم زبان فارسی به کل داره آسیب میبینه. این مطلب فقط گوشه ای از سرگذشت زبان فارسی و شاعرا و نویسنده هامون بود و فهمیدیم که برای زنده نگه داشتن این زبان چقدر عمر صرف شده چقدر زحمت کشیده شده پس بیایم با استفاده از کلمات فارسی و رعایت املاشون سعی کنیم فارسی رو همچنان زنده نگه داریم و زحماتی که براش کشیده شده رو هدر ندیم
اگر پسندیدی، لایک کن و به سازنده انرژی بده!