ریه در بدن چه فایده ای دارد؟

ریه در بدن وظیفه دریافت اکسیژن از محیط و انتقال آن به جریان خون را برعهده دارد. این اندام با بیش از 6 میلیون تنفس در سال، بر عملکرد صحیح اندام‌های مختلف و سلامتی بدن ما بسیار موثر است. در این مطلب به معرفی ریه، ساختار و عملکرد آن، بیماری‌هایی که بر ریه‌ها تأثیر می‌گذارند و چگونگی حفظ ریه‌های سالم می‌پردازیم.

ریه‌ها یا شش‌ها در قفسه سینه، پشت دنده‌ها و در دو طرف قلب قرار دارند. آن‌ها تقریباً مخروطی شکل هستند و پایه‌های مسطح این مخروط‌ها، به دیافراگم متصل می‌شوند. اگرچه ریه‌ها به صورت جفت در بدن ما وجود دارند، اما هر کدام از آن‌ها از نظر اندازه و شکل با هم یکسان نیستند. ریه راست از سه لوب تشکیل شده است در حالی که ریه چپ فقط دو لوب دارد.

ریه‌‌ها از قسمت انتهای نای شروع می‌شوند. نای لوله‌ای است که هوا را به داخل و خارج از ریه‌‌ها منتقل می‌کند. هر ریه، لوله‌ای به نام برونش یا نایژه دارد که به نای متصل می‌شود. ادامه مجاری هوایی نای، یک ساختار Y وارونه را به نام «برونش» (Bronchi) در سینه ایجاد می‌کنند. این Y وارونه معمولاً «درخت برونشی» (Bronchial Tree) نامیده می‌شود.

برونش‌ها به برونش‌های کوچکتر و حتی لوله‌‌های کوچکتر به نام «برونشیول» (Bronchioles) منشعب می‌شوند. مانند شاخه‌‌های یک درخت، این لوله‌‌های ریز در تمام بخش‌های ریه‌ها کشیده می‌شوند. برخی از آن‌ها به قدری ریز هستند که ضخامت آن‌ها به اندازه ضخامت یک تار مو است. تقریباً در هر ریه 30٫000 برونشیول وجود دارد. هر لوله برونشیول با خوشه‌ای از کیسه‌‌های هوایی کوچک به نام «آلوئول» (Alveoli) (به صورت جداگانه به عنوان آلوئولوس یا حبابک نامیده می‌شوند) به پایان می‌رسد. آن‌ها مانند دسته‌‌های انگور ریز و یا بادکنک بسیار کوچک به نظر می‌رسند. در ریه‌‌ها حدود ۷00 میلیون کیسه هوایی یا آلوئول وجود دارد.

«کیسه‌های هوایی‌» (Small Air Sacs) نقطه پایانی سفر اکسیژن از جهان خارج به اعماق ریه‌‌ها به شمار می‌آیند. کیسه‌های هوایی‌‌، کیسه‌‌های کوچکی هستند که از نظر اندازه میکروسکوپی بوده و هر یک از آن‌ها در یک توری از جنس مویرگ‌‌ها پیچیده می‌شوند. در بدن هر انسان حدود 700 میلیون کیسه‌ هوایی وجود دارد. مساحت کل غشایی که کیسه‌های هوایی ایجاد می‌کنند، برابر با 70 متر مربع است. گفته می‌شود که این مساحت اغلب به اندازه نیمی از زمین تنیس است.

کیسه‌های هوایی‌ اکنون حاوی منبع جدیدی از اکسیژن هستند که فرد آن را تنفس کرده است. این اکسیژن از غشایی به نام غشا کیسه‌های هوایی مویرگی عبور می‌کند و وارد جریان خون می‌شود. در همین زمان، دی‌اکسید کربن که در جریان گردش خون از سلول‌های بدن در خون جمع‌آوری شده است، وارد کیسه‌های هوایی‌ می‌شود. این میزان دی‌اکسید کربن از کیسه‌های هوایی در هنگام بازدم به محیط بیرون وارد می‌شود. به عبارت ساده، با ورود اکسیژن، دی‌اکسید کربن از ریه‌ها بیرون می‌رود. به این فرایند مبادله گاز گفته می‌شود

ریه‌‌ها بخش اصلی دستگاه یا «سیستم تنفسی» (Respiratory System) بدن به شمار می‌آیند. این سیستم به دستگاه تنفسی فوقانی و دستگاه تنفسی تحتانی تقسیم می‌شود. دستگاه تنفسی فوقانی شامل بخش‌های زیر است: د‌هان و بینی: هوا از طریق د‌هان و بینی وارد ریه‌‌ها می‌شود. حفره بینی: هوا از بینی به داخل حفره بینی و سپس ریه‌‌ها انتقال می‌یابد. گلو (حلق): هوای وارد شده به د‌هان از طریق گلو به ریه‌‌ها ارسال می‌شود. حنجره: این قسمت از گلو کمک می‌کند تا هوا به داخل ریه‌‌ها برود و مسیر ورود مواد غذایی و آشامیدنی را به سمت مری من*حرف می‌کند.

دستگاه تنفسی تحتانی از بخش‌های زیر تشکیل شده است: ریه‌‌ها نای برونش‌ها برونشیول‌‌ها کیسه‌‌های هوایی سایر قسمت‌های دستگاه تنفسی به بدن کمک می‌کنند تا ریه‌‌های در هنگام تنفس منبسط و منقبض شوند. این قسمت‌ها شامل دنده‌‌های اطراف ریه‌‌ها و عضله دیافراگم که به شکل گنبدی در زیر ریه‌ها قرار گرفته، هستند.

بای بای 🌝