طرز رفتار با فرد عصبانی

مقابله با فرد عصبانی دشوار است اما روش‌هایی برای خنثی کردن خشم آن‌ها و آرام کردن تنش موقعیت وجود دارد. طبیعی است که گاهی اوقات خشمگین و عصبانی شویم. بسیاری از افراد استراتژی‌هایی برای انجام در زمان خشم و عصبانیت دارند. هر فردی می‌داند که چه چیزی عصبانیتش را تشدید می‌کند و چه چیزی باعث آرام‌تر شدنش می‌شود. اما در شرایطی که با فرد عصبانی مواجه می‌شویم باید چه کار کنیم؟ یادگیری چگونگی برخورد با فرد عصبانی می‌تواند به آرام کردن موقعیت و محافظت از خود در برابر خشونت‌های احتمالی کمک کند.

خشم و عصبانیت انواع مختلفی دارد. اگرچه عبارت‌های مختلفی برای توصیف انواع مختلف خشم استفاده می‌شوند، اما بیشتر انواع در یکی از این سه دسته‌ قرار می‌گیرند:خشم خارجی؛ این مدل عصبانیت به صورت ابراز خارجی خشم نسبت به یک فرد یا یک شیء است. به‌عنوان مثال بالا بردن صدا یا پرتاب یک شیء.- خشم درونی؛ در این مدل فرد خشم را نسبت به خود ابراز می‌کند و ممکن است دچار انزوا، صحبت درونی منفی یا حتی رفتارهای آسیب زننده نسبت به خود شود.- خشم منفعل؛ این مدل به روش‌های غیرمستقیمی که با آن‌ها خشم خود را ابراز می‌کنیم مانند بیان سخنان نابخردانه یا عبارات کنایه‌دار باز می‌گردد.

برخی مدل‌های خاص خشم: خشم عمدی- خشم رفتاری- خشم اعتیادآور یا از روی عادت- خشم رفتاری، قضاوتی یا عدالتی- خشم مبتنی بر ترس- خشم ناشی از خستگی- خشم ناگهانی یا شدید- خشم اساسی- خشم ناشی از درد- خشم خودآزاری- خشم روان‌شناسانه.

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شد نشان داد که دلایل ایجاد خشم اغلب به این دلایل هستند: افراد دیگر- محیط پیرامون فرد- رنج‌های جسمی یا روحی- دلایل نامشخص.

روش‌های مختلفی برای نمایش اینکه یک فرد در حال تجربه‌ی عصبانیت یا پرخاشگری است وجود دارند. این افراد ممکن است احساسات خود را به صورت جسمی ابراز کنند یا آن را با عمل یا واکنش خود نشان دهند. نشانه‌های جسمی خشم و عصبانیت به این شرح هستند: عرق کردن- تندی- گیر کردن فک- مشت گره کرده- اخم کردن یا ترشرویی- بالا بردن تن صدا- لرزش.

همچنین رفتارهای خاصی که می‌توانند نشان‌دهنده‌ی عصبانیت باشند به این صورت هستند: فریاد زدن- واکنش سریع و بی‌درنگ- پاسخ‌های کوتاه دادن- ابراز پرخاشگری فیزیکی- طغیان ناگهانی خشم- کینه‌توزی- توهین کردن- ابراز ناراحتی یا تحریک‌پذیری- بهانه آوردن- قهر کردن و افسردگی- ابراز عدم تحمل- خشونت ورزیدن- آسیب زدن به خود یا دیگران.

هنگامی که با فرد عصبانی روبه‌رو می‌شوید دانستن اینکه چگونه به روشی که موقعیت را بدتر نکند واکنش نشان دهیم دشوار خواهد بود. در ادامه چند استراتژی کمک کننده را معرفی می‌کنیم. البته توجه داشته باشید که این راهکارها ممکن است برای همه‌ی افراد کارساز نباشند. در صورتی که فرد خشمگین شد یا در گذشته خشمگین شده بود سعی کنید تنش شرایط را کاهش دهید. اگر شرایط رو به وخامت بود و از نظر امنیت جانی احساس ترس داشتید روش‌هایی برای مدیریت امن موقعیت و امن نگه داشتن خود در شرایط وجود دارند.

۱. به جای واکنش نشان دادن، پاسخ دهید: هنگامی که رفتار فرد دیگر رو به عصبانیت می‌رود، واکنش تدافعی بسیار ساده است. ممکن است ما به جای لحظه‌ای فکر کردن برای جواب دادن بسیار سریع و تند واکنش نشان دهیم. این کار اگرچه دشوار است اما گوش دادن، آرام ماندن و ارائه‌ی پاسخ‌های سنجیده می‌تواند به مدیریت شرایط استرس‌زا کمک کند. سعی کنید از عصبانی شدن در زمان تعامل جلوگیری کنید. در عوض تلاش کنید که با مهربانی و توجه پاسخ دهید. این کار به فرد نشان می‌دهد که شما به سخنان او گوش می‌دهید، دیدگاه او را درک می‌کنید و احساساتش را تأیید می‌کنید.

۲.از عبارت‌های متهم‌کننده استفاده نکنید: شخص عصبانی را سرزنش نکنید یا از استفاده از عبارت‌هایی که از خطاب به شخص است مانند «این مشکل تقصیر تو است» اجتناب کنید. این کار باعث می‌شود احساس تدافعی پیدا کنند که منجر به خشمگین شدنشان می‌شود. در عوض سعی کنید از عبارات حاوی «من» برای نشان دادن تأثیر خشم آن‌ها بر خودتان استفاده کنید به‌عنوان مثال بگویید «می‌خواهم به شما کمک کنم» یا «من احساس ترس دارم»

احساسات آن‌ها را نادیده نگیرید یا بی‌اعتبار نکنید: خشم و عصبانیت یک احساس طبیعی است. با تایید احساسی که فرد عصبانی دارد، به احساسات او اعتبار می‌بخشید و نشان می‌دهید که او را درک می‌کنید. نادیده گرفتن احساسات آن‌ها می‌تواند باعث خشم و عصبانیت بیشتر در او شود.- عصبانی نشوید و حالت تدافعی نگیرید: اگر در مقابله با فرد عصبانی خشمگین شوید به‌راحتی می‌توانید باعث ناراحتی بیشتر آن‌ها و خشمگین شدن خودتان شوید. در عوض سعی کنید احساسات خود را مدیریت کرده و آرام بمانید. در صورتی که خشمگین شدید، از موقعیت خارج شوید و چند لحظه تنها باشید.