اصطلاح زیر درخت آلبالو گم شدن از کجا اومده؟

احتمالا بیشتر شما شعر دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده را شنیده باشید و براتون سوال پیش اومده باشه که این شعر اولین بار از کجا اومده؟ اصلا چرا دستمال؟ چرا آلبالو؟ در این پست به همه ی این سوالات و حتی بیشتر جواب میدم!

اصطلاح «زیر درخت آلبالو گم شدن» از شعر کودکانه‌ای گرفته شده که در دهه‌های گذشته در ایران بسیار محبوب بوده و در بازی‌های گروهی کودکان، به‌ویژه بازی «دستمال‌بازی» یا «گرگم به هوا»، استفاده می‌شده و برای بسیاری از ایرانیان این شعر ریشه در برخی از شیرین ترین خاطرات کودکی دارد. شعری کودکانه که نه‌تنها در کتاب‌ها، بلکه در بازی‌ها، ترانه‌ها و حتی گفت‌وگوهای روزمره جا باز کرده است.

این شعر توسط وجیهه عبدیزدان سروده شده و در قالب کتابی برای کودکان با همین عنوان منتشر شده است. بخش معروف شعر: «دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده، خبر داری؟ نچ نچ، بی‌خبری؟ نچ نچ، پس تو گرگ من هستی!» نحوه ی بازی ۱ : در این بازی، کودک دستمالی را پشت یکی از شرکت‌کنندگان می‌اندازد و با خواندن این شعر، بازی را آغاز می‌کند. کسی که دستمال پشتش افتاده باید بلند شود و کودک را دنبال کند تا او را بگیرد. نحوه ی بازی ۲ :کودک دستمالی را به‌عنوان نماد گم‌شده معرفی می‌کند و با پرسش‌های تکرارشونده، دیگران را وارد بازی می‌کند. در نهایت، کسی که «بی‌خبر» باشد، به‌عنوان «گرگ» انتخاب می‌شود و بازی آغاز می‌گردد. این شعر نه‌تنها ریتم ، آهنگ و تکرار جذابی دارد، بلکه ساختار پرسشی‌اش باعث تعامل و هیجان در گروه می‌شود.

🍒 چرا «درخت آلبالو»؟ انتخاب «درخت آلبالو» در این شعر کاملاً شاعرانه،فرهنگی و هدفمند است. - تصویرسازی خیال‌انگیز: درخت آلبالو با شکوفه‌های صورتی و میوه‌های قرمز، تصویری رؤیایی و کودکانه دارد. برای کودکان، این درخت نماد زیبایی، بازی و کشف است. - آهنگ و وزن شعر: واژه «آلبالو» با ریتم شعر هماهنگ است و موسیقی دلنشینی ایجاد می‌کند. انتخاب واژه‌هایی با آواهای لطیف، در شعر کودکانه بسیار مهم است. - آشنایی فرهنگی: درخت آلبالو در بسیاری از باغ‌های ایرانی وجود دارد. کودکان با آن آشنا هستند و همین آشنایی باعث می‌شود شعر برایشان احساس آشنا و خوبی داشته باشد. -نماد بازی و کشف: گم شدن چیزی زیر درخت، فضایی برای جست‌وجو و بازی فراهم می‌کند؛ درخت آلبالو با ظاهر جذابش این فضا را تقویت می‌کند. - رنگ و نمادگرایی: رنگ قرمز و براق آلبالو می‌تواند نماد هیجان، شور و بازی باشد. رنگ و هیجانی که بقیه ی میوه ها که برای شعر هم مناسب باشند(مانند زردآلو) ندارند؛

از شعر کودکانه‌ تا کاربرد روزمره: امروزه اصطلاح «زیر درخت آلبالو گم شدن» گاهی به‌صورت طنز یا کنایه در گفت‌وگوهای روزمره هم استفاده می‌شود. مثلاً وقتی کسی بهانه‌ای عجیب برای گم شدن چیزی می‌آورد، ممکن است بگویند: «نکنه زیر درخت آلبالو گم شده؟!» این استفاده نشان می‌دهد که اصطلاح از فضای کودکانه فراتر رفته و وارد زبان غیررسمی و طنزآمیز بزرگ‌ترها هم شده!

اسلاید اضافه:)

حالا شاید بعد از همه ی این توضیحات داشته باشید باخودتون فکر کنید که: وا،ما که شعر دیگه ای شنیدیم! احتمالا شعری که بیشترتون از زیر درخت آلبالو به یاد دارین اینطوری هست: دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده، سواد داری؟نه نه، بی سوادی؟نه نه، پس تو خر من هستی (ناظر عزیز،واژه ی خر به معنای بزرگ هم می باشد) خب باید بدونید که این نسخه‌ از شعر ،یکی از شکل‌های طنزآمیز ، معروف و البته غیررسمی شعر معروف «دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده» هست، این شعر در اصل برای برخی بازی‌های گروهی استفاده می‌شده، ولی با گذر زمان، بچه‌ها خودشون تغییراتی توی متنش دادن تا خنده‌دارتر یا شیطنت‌آمیزتر بشه، البته این مسئله باعث شده که برخی نسخه ها دیگه برای بازی مناسب نباشند و به اصطلاحات روزمره و... تبدیل شوند! چرا این تغییرات اتفاق افتاده؟ - زبان کودکانه و بازیگوشی: بچه‌ها دوست دارن شعرها رو با شوخی و خلاقیت خودشون تغییر بدن. اضافه کردن عباراتی مثل «سواد داری؟ نه نه» یا «خر من هستی» بیشتر جنبه طنز و بازی داره. - تطبیق با فضای بازی: این تغییرات باعث می‌شه شعر بیشتر با فضای شوخی و رقابت بازی هماهنگ بشه. - تقلید و انتقال شفاهی: چون این شعرها بیشتر به‌صورت شفاهی بین بچه‌ها منتقل می‌شن، هر گروه ممکنه نسخه خودش رو بسازه و مشخص نیست که چه کسی اولین بار این نسخه را سروده!