شهر شناسی

قزوین، پایتخت ایران در زمان حکومت صفوی به‌دلیل داشتن موزه‌ها، کلیساها، بازارهای قدیمی و بناها و آثار تاریخی متعدد و زیبا یکی از جاهای دیدنی ایران به‌حساب می‌آید. قزوین ازنظر تعداد آثار تاریخی، رتبه‌ی اول را در ایران دارد. دیدنی های قزوین آن‌قدر زیاد است که در طول تاریخ لقب‌های زیادی ازجمله دروازه‌ی بهشت، باغ‌شهر و دارالسلطنه را با خود به‌همراه داشته است.

ریشه شهر قزوین متعلق به دوران ساسانیان است که به دستور شاپور رونق یافت. قزوین در زمان حکومت صفوی ۵۷ سال پایتخت ایران بوده‌ و به همین دلیل دارای اماکن و موزه‌های تاریخی بسیاری است. که در یک سفر کوتاه نمی‌توانید به همه‌شان سر بزنید

کاخ چهلستون: شاید بتوان مهم ترین اثر تاریخی قزوین را کاخ چهلستون دانست که به ایده ی خیلی از افراد، نماد قزوین هم محسوب می شود. جالب است بدانید که کاخ چهلستون قزوین، هم نام کاخ چهلستون اصفهان است اما چندین دهه قبل تر از آن ساخته شده است. کاخ چهلستون قزوین هم در زمان شاه تهماسب صفوی ساخته شده است و امروزه به موزه تبدیل شده است. البته بخشی از آن هم شامل خوشنویسی است. این کاخ، در میدان آزادی و یا سبزه میدن قرار دارد

دروازه تهران قدیم: دروازه تهران قدیم یا دروازه قدیم تهران، از زیباترین جاذبه های تاریخی قزوین است. این دروازه‌ تاریخی در ورودی جنوب شرقی شهر قزوین است که جاده تهران، قزوین از آنجا وارد شهر قزوین میشده است. این دروازه از شهر قزوین در برابر حملات و دزدی و غارت شهرهای دیگر محافظت می‌کرده‌ است. در آغاز، این دروازه در بیرون شهر ساخته شده بود، ولی هم اکنون به دلیل گسترش جمعیت، در درون شهر قزوین قرار دارد. دروازه‌ تهران قدیم که قدمت آن به دوران قاجار باز می‌گردد، مزین به معماری زیبا و کاشی‌کاری‌های دوران پادشاهی ناصرالدین شاه است.

مجموعه‌ باغ صفوی: مجموعه‌ باغ صفوی یا دولت‌خانه‌ صفوی از چندین بنای تاریخی تشکیل شده، ازجمله: سردر عالی قاپو، عمارت نادری، عمارت پهلوی، عمارت قاجاری، گراندهتل، کاخ چهلستون و چندین جاذبه‌ی تاریخی و فرهنگی دیگر. در روزهای مختلف سال، نمایشگاه‌های دائمی و فصلی هم در قسمت‌های مختلف این مجموعه برگزار می‌شوند. این مجموعه که در فهرست آثار ملی کشورمان هم به ثبت رسیده، متشکل از بناهای مختلفی مربوط به دوره‌ی صفویه، دوره‌ی قاجار و دوره‌ پهلوی است. با این حساب می‌توان تاریخ حدود ۵۰۰ سال گذشته‌ی ایران را در این مجموعه یک‌جا تماشا کرد.

حسینیه امینی‌ها: حسینیه امینی‌ها در واقع یک خانه بزرگ تاریخی است که برای انجام مراسم مذهبی بویژه سوگواری محرم مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین علت به حسینیه معروف شده است. این خانه با چند دست حیاط در دوره قاجار ساخته شده و متعلق به یکی از تجار بزرگ قزوین به نام «حاج محمدرضا امینی» بوده است. زیباترین بخش خانه امینی‌ها سه تالار بزرگ و مجلل آن است که با ارسی‌های 9 دهنه و گره چینی شده از هم جدا می‌شوند. در حسینیه امینی‌ها به طور معمول بسته است اما سریدار آن همیشه در را به روی گردشگران می‌گشاید. این حسینیه در خیابان مولوی قرار دارد.

بازار قزوین و سرای سعدالسلطنه: بازار قزوین بازاری بزرگ با فضاهای متعدد و معماری بسیار شکوهمند است؛ به گونه‌ای که زیبایی راسته‌ها و سراهای آن، عموم گردشگران را مبهوت می‌سازد. کالبد کنونی این بازار مربوط به دوره صفویه و پس از آن است و بیشتر بناهای فعلی‌ در دوره قاجار ساخته شده‌اند. این بخش‌ها عبارتند از: سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه‌‌های روباز و سر پوشیده و راسته قیصریه. جالب‌ترین بخش بازار کاروانسرای سعدالسلطنه است که لقب بزرگترین مجموعه کاروانسرای درون شهری ایران را یدک می‌کشد و از آثار دوره ناصرالدین شاه قاجار است. این سرا و بازار مجاور آن، یعنی بازار وزیری، در سالیان اخیر به شایستگی مرمت شده‌اند و انتظار می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، به قلب گردشگری قزوین تبدیل شوند. مجموعه بازار قزوین در خیابان امام خمینی قرار دارد.