حتی زبان هم بو میکشد!

امیدوارم خوب شده باشه 😀

•حواس پنج‌گانه انسان همواره به‌عنوان ابزارهای مستقل درک محیط در نظر گرفته شده‌اند. در این میان، حس بویایی و چشایی بیشترین هم‌پوشانی را دارند، زیرا هر دو در تجربه‌ی طعم غذا نقش دارند. اما آیا این دو حس فقط در مغز با هم ترکیب می‌شوند یا در سطح سلولی نیز با یکدیگر درآمیخته‌اند؟ پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که زبان انسان ممکن است فراتر از مزه، توانایی تشخیص بو را نیز داشته باشد. این کشف می‌تواند درک ما از ادراک طعم، طراحی داروها، و درمان اختلالات حسی را متحول کند.

•تا مدت‌ها تصور می‌شد که گیرنده‌های بویایی فقط در اپی‌تلیوم بینی قرار دارند و زبان تنها مسئول تشخیص مزه‌های اصلی (شیرین، شور، ترش، تلخ، و اومامی) است. اما مطالعاتی که در مرکز تحقیقات شیمی مونل (Monell Chemical Senses Center) انجام شده‌اند، این دیدگاه را به چالش کشیده‌اند. پژوهشگران در این مرکز دریافتند که برخی سلول‌های چشایی زبان، گیرنده‌هایی مشابه گیرنده‌های بویایی بینی دارند.

•برای اثبات این فرضیه محققان سلولهای چشایی انسان را که در محیطی آزمایشگاهی کشت شده بودند در معرض مولکولهای بو قرار دادند و بررسی ها نشان داد که واکنش این سلول ها درست همانند واکنش سلولهای بویایی بینی انسانها در زمانی است که یک بوی مشخص در فضا پخش شود.

•یافته‌ها: - گیرنده‌های بویایی در سلول‌های چشایی زبان یافت شدند، به‌ویژه در سلول‌های نوع دوم که مسئول تشخیص مزه‌های شیرین و تلخ هستند. - این گیرنده‌ها به مولکول‌های معطر واکنش نشان دادند، مشابه گیرنده‌های بینی. - پاسخ سلول‌های چشایی به بوها نشان‌دهنده‌ی وجود مسیرهای حسی ترکیبی در زبان است. - این یافته‌ها نشان می‌دهند که زبان ممکن است نقش مستقیم‌تری در ادراک بو داشته باشد، نه فقط از طریق بازدم معکوس (retro-nasal olfaction) بلکه از طریق گیرنده‌های خاص خود.

•این کشف علمی چندین پیامد مهم دارد: ۱. بازتعریف مفهوم طعم: ادراک طعم همواره ترکیبی از مزه، بو، بافت و دما در نظر گرفته می‌شد. حالا با کشف گیرنده‌های بویایی در زبان، مشخص می‌شود که این ترکیب حتی در سطح سلولی نیز رخ می‌دهد، نه فقط در مغز. ۲. کاربرد در درمان اختلالات حسی: در بیماران مبتلا به آنوسمی (از دست دادن حس بویایی)، ممکن است تحریک گیرنده‌های بویایی زبان راهی برای بازگرداندن بخشی از تجربه‌ی طعم باشد. ۳. طراحی داروها و مکمل‌ها: درک بهتر از تعامل بو و مزه در زبان می‌تواند به طراحی داروهایی با طعم بهتر و پذیرش بیشتر توسط بیماران منجر شود. ۴. تحول در صنایع غذایی: شرکت‌های غذایی می‌توانند از این یافته برای طراحی طعم‌های پیچیده‌تر و طبیعی‌تر استفاده کنند، به‌ویژه در محصولات کم‌چرب یا کم‌نمک که نیاز به تقویت طعم دارند.