اختلال شخصیت اجتنابی چیست؟

اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant Personality Disorder - AvPD) یک اختلال روانی است که با احساس عمیق ناتوانی، حساسیت شدید به طرد شدن و انتقاد، و اجتناب فراگیر از تعاملات اجتماعی مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب مایل به برقراری ارتباط هستند، اما ترس از مورد قضاوت یا طرد شدن قرار گرفتن، آن‌ها را وادار به دوری گزیدن از موقعیت‌های اجتماعی، شغلی و عاطفی می‌کند. این سند به بررسی جامع این اختلال، علائم، علل، تشخیص و روش‌های درمانی آن می‌پردازد.

اختلال شخصیت اجتنابی زیرگروهی از اختلالات شخصیتی خوشه‌ای B در سیستم طبقه‌بندی DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم) قرار می‌گیرد، هرچند که ویژگی‌های آن بیشتر شبیه به اختلال شخصیت دوری‌جو (Schizoid) و اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder) است، اما تفاوت‌های مهمی با آن‌ها دارد. ویژگی کلیدی: ترس غالب از طرد، عدم پذیرش و انتقاد، که منجر به اجتناب شدید از موقعیت‌های اجتماعی می‌شود.

برای تشخیص AvPD، فرد باید الگوی فراگیری از اجتناب از فعالیت‌های شغلی یا اجتماعی که مستلزم تعامل بین فردی است، داشته باشد، که در اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه‌های مختلف آشکار می‌شود، همراه با چهار (یا بیشتر) مورد از موارد زیر: ل شخصیت اجتنابی چیست؟ download اختلال شخصیت اجتنابی چیست؟ مقدمه اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant Personality Disorder - AvPD) یک اختلال روانی است که با احساس عمیق ناتوانی، حساسیت شدید به طرد شدن و انتقاد، و اجتناب فراگیر از تعاملات اجتماعی مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب مایل به برقراری ارتباط هستند، اما ترس از مورد قضاوت یا طرد شدن قرار گرفتن، آن‌ها را وادار به دوری گزیدن از موقعیت‌های اجتماعی، شغلی و عاطفی می‌کند. این سند به بررسی جامع این اختلال، علائم، علل، تشخیص و روش‌های درمانی آن می‌پردازد. تصویر کاور تصویر کاور به عنوان محتوای اصلی سند قرار می‌گیرد: ۱. تعریف و ویژگی‌های اصلی اختلال شخصیت اجتنابی اختلال شخصیت اجتنابی زیرگروهی از اختلالات شخصیتی خوشه‌ای B در سیستم طبقه‌بندی DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم) قرار می‌گیرد، هرچند که ویژگی‌های آن بیشتر شبیه به اختلال شخصیت دوری‌جو (Schizoid) و اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder) است، اما تفاوت‌های مهمی با آن‌ها دارد. ویژگی کلیدی: ترس غالب از طرد، عدم پذیرش و انتقاد، که منجر به اجتناب شدید از موقعیت‌های اجتماعی می‌شود. ۱.۱. تفاوت با اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder - SAD) اگرچه شباهت‌های زیادی وجود دارد، تفاوت اصلی در محور نگرانی است: اضطراب اجتماعی (SAD): نگرانی اصلی مربوط به بروز رفتارهای خجالت‌آور یا نشان دادن علائم اضطراب در جمع است (مثلاً لرزش صدا یا سرخ شدن). اختلال شخصیت اجتنابی (AvPD): نگرانی اصلی مربوط به قضاوت منفی کلی و ناقص بودن خود است. فرد معتقد است که ذاتاً معیوب، نالایق یا نامطلوب است و به همین دلیل طرد خواهد شد. ۱.۲. معیارهای تشخیصی DSM-5 برای تشخیص AvPD، فرد باید الگوی فراگیری از اجتناب از فعالیت‌های شغلی یا اجتماعی که مستلزم تعامل بین فردی است، داشته باشد، که در اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه‌های مختلف آشکار می‌شود، همراه با چهار (یا بیشتر) مورد از موارد زیر: اجتناب از مشاغل: اجتناب از مشاغل مستلزم تماس بین فردی قابل توجه به دلیل ترس از انتقاد، عدم پذیرش یا طرد شدن. اجتناب از روابط: تمایلی به درگیر شدن با افراد ندارد مگر اینکه مطمئن باشد که مورد علاقه و پذیرش است. احتیاط در روابط: خودداری از ابراز عقاید یا احساسات در روابط صمیمی به دلیل ترس از شرم یا تمسخر. انتظار طرد: تفسیر موقعیت‌های اجتماعی به عنوان موقعیت‌هایی که در آن‌ها مورد انتقاد یا طرد قرار خواهد گرفت. محدودیت در روابط: اجتناب از موقعیت‌های جدید به دلیل احساساتی مبنی بر “کم بودن” یا نالایق بودن. خودپنداره منفی: خود را از نظر اجتماعی ناشی، از نظر شخصی فاقد جذابیت، یا از نظر ذهنی کندتر از دیگران می‌بیند. عدم تمایل به ریسک: فرد تمایلی به انجام فعالیت‌های جدید یا ریسک کردن ندارد زیرا ممکن است خجالت‌آور باشد.

علائم AvPD در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر می‌شوند و در بزرگسالی به طور مداوم پابرجا هستند. این علائم زندگی فرد را در چندین حوزه تحت تأثیر قرار می‌دهند خودانتقادی شدید: تمرکز بیش از حد بر نواقص احتمالی خود. ذهن‌خوانی منفی: فرض بر اینکه دیگران در حال ارزیابی منفی آن‌ها هستند، حتی اگر شواهدی وجود نداشته باشد. تعمیم بیش از حد: تعمیم دادن یک تجربه منفی (مثلاً یک انتقاد در کار) به تمام تعاملات اجتماعی آینده. اضطراب شدید اجتماعی: تجربه سطوح بالای اضطراب در هر موقعیتی که شامل تعاملات است. احساس شرم و خجالت مزمن: احساس اینکه همیشه در معرض خطر افشا شدن “خود واقعی و ناقص” خود هستند. تنهایی عمیق: با وجود میل شدید به صمیمیت، احساس انزوا و تنهایی می‌کنند. اجتناب فعال: ترک کردن مهمانی‌ها، جلسات کاری، یا حتی تماس‌های تلفنی. تأیید طلبی (در صورت امکان): در مواقعی که مجبور به تعامل هستند، بیش از حد مطیع و تأییدکننده رفتار طرف مقابل می‌شوند تا از ناراحت کردن یا مورد انتقاد قرار گرفتن جلوگیری کنند. ایجاد فاصله عاطفی: حفظ فاصله حتی در روابط نزدیک برای جلوگیری از آسیب‌پذیری بیش از حد.

درمان اختلال شخصیت اجتنابی درمان AvPD اغلب طولانی‌مدت است و هدف آن تغییر باورهای هسته‌ای فرد در مورد ارزش خود و کاهش ترس از تعاملات اجتماعی است. روان‌درمانی اولین خط درمان محسوب می‌شود.