ندانم گرایی؟

🟣 ندانم‌گرایی (Agnosticism): ندانم‌گرایی یک دیدگاه فلسفی است که بیان می‌کند دانش قطعی درباره‌ی برخی مسائل، به‌ویژه امور فراطبیعی مانند وجود خدا، زندگی پس از مرگ، و حقیقت نهایی، غیرممکن یا نامعلوم است

🟣انواع ندانم‌گرایی: ندانم‌گرایی را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد: 1. ندانم‌گرایی سخت: این دیدگاه معتقد است که دانش درباره‌ی امور فراطبیعی به‌طور کلی غیرممکن است و انسان هرگز نمی‌تواند به حقیقت نهایی این مسائل دست یابد.

2. ندانم‌گرایی نرم: این دیدگاه بیان می‌کند که در حال حاضر شواهد کافی برای اثبات یا رد وجود خدا یا دیگر امور فراطبیعی وجود ندارد، اما ممکن است در آینده چنین شواهدی به دست آید.

3. ندانم‌گرایی عمل‌گرا: این دیدگاه معتقد است که بحث درباره‌ی وجود خدا یا امور فراطبیعی بی‌اهمیت است و تأثیری در زندگی روزمره ندارد

🟣تاریخچه ندانم‌گرایی اصطلاح "ندانم‌گرایی" برای نخستین بار توسط توماس هاکسلی در قرن نوزدهم مطرح شد. اما این دیدگاه ریشه‌های عمیقی در فلسفه دارد و فیلسوفانی مانند دیوید هیوم، ایمانوئل کانت، و برتراند راسل به آن پرداخته‌اند

🟣تفاوت ندانم‌گرایی و خداناباوری ندانم‌گرایی با خداناباوری تفاوت دارد. خداناباوران معتقدند که هیچ خدایی وجود ندارد، در حالی که ندانم‌گرایان می‌گویند که نمی‌توان با قطعیت درباره‌ی وجود یا عدم وجود خدا نظر داد

🟣نظر فیلسوفان درباره‌ی ندانم‌گرایی: سقراط نیز با جمله‌ی معروف خود "دانم که ندانم" به نوعی ندانم‌گرایی اشاره کرده است. او معتقد بود که انسان هرگز نمی‌تواند به دانش قطعی درباره‌ی جهان خارج دست یابد.

برتراند راسل: او ندانم‌گرایی را به‌عنوان یک موضع منطقی معرفی کرد و معتقد بود که هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای برای اثبات یا رد وجود خدا وجود ندارد

ایمانوئل کانت: کانت بر این باور بود که شناخت امور متافیزیکی مانند خدا و روح فراتر از توانایی عقل بشری است و انسان نمی‌تواند به حقیقت نهایی این مسائل دست یابد

دیوید هیوم: هیوم شک‌گرایی را مطرح کرد و بیان داشت که باورهای دینی و متافیزیکی بر اساس تجربه قابل اثبات نیستند

عمر خیام: خیام در اشعار خود به ندانم‌گرایی اشاره کرده و بیان داشته که حقیقت نهایی جهان برای انسان ناشناخته است