تروما چیست ؟

تروما (Trauma) یا روان زخم نوعی زخم ناپیدا اما عمیق در روان انسان است که بر اثر تجربه اتفاقات ناخوشایند زندگی ایجاد می‌شود. این آسیب روحی روانی خصوصا اگر در دوران کودکی شکل گرفته باشد، می‌تواند زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اتفاقات و رویدادهای ناخوشایند اجتناب‌ناپذیر هستند و برای همه انسان‌ها در طول زندگی رخ می‌دهند. اگر ما نتوانیم از این اتفاقات به‌راحتی عبور کنیم و تاثیر آن‌ها آن‌قدر شدید باشد که در ذهن ما برای مدت‌های طولانی باقی بماند، اصطلاحا با پدیده تروما یا آسیب روحی و روانی مواجه هستیم. اکثر افراد آسیب ناشی از این رخداد را به شدت در زندگی خود حس می‌کنند و برای کنار آمدن با آن یا از بین بردن حس بی‌اعتمادی به جلسات مشاوره نزد دکتر روانشناس نیاز دارند.

انواع تروما در روانشناسی چیست ؟ بسیاری از تجربیات مهم زندگی می‌توانند آسیب‌زا باشند و باعث ایجاد تروما شوند. به همین دلیل انواع مختلفی از تروما وجود دارد که پیامدهای متفاوتی برای سلامت روان دارند؛ در ادامه با برخی از آن‌ها آشنا می‌شویم:

ترومای عاطفی : ترومای عاطفی یکی دیگر از انواع روان زخم است که ناشی از واکنش‌های روانی و عاطفی نسبت به تجارب استرس‌زایی مانند خشونت، طردشدن، تنهایی و... است. در واقع تجربه این‌گونه اتفاقات به احساس امنیت، کنترل یا ارزش‌های شخصی فرد آسیب می‌زند و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت روانی فرد داشته باشد که به شکل‌های مختلفی بروز می‌یابد. به همین دلیل افرادی که دچار ترومای عاطفی می‌شوند ممکن است به‌صورت کوتاه‌مدت یا بلندمدت علائم جسمی یا روانی مختلفی را تجربه کنند.

علائم ترومای روحی چیست : علائم تروما به دودسته علائم فیزیکی و علائم روانی تقسیم می‌شوند و این علائم در افراد مختلف از خفیف تا شدید متغیر است. علائم روانی ممکن است بر نگرش، رفتار، عملکرد و دیدگاه فرد نسبت به جهان تأثیرگذار باشند و علائم فیزیکی نیز همان‌طور که از نامش مشخص است باعث ناراحتی‌های جسمی می‌شود.

درمان ترومای روحی چیست؟ خوشبختانه تروما در روانشناسی یا روان زخم قابل‌درمان است که یکی از مؤثرترین روش‌های درمان آن روان‌درمانی است. روان‌درمانی شامل رویکردهای مختلفی است که می‌تواند کمک کند علائم ناشی از تروما و کیفیت زندگی بهبود یابد.

درمان شناختی رفتاری درمان شناختی رفتاری یا CBT یکی از رویکردهای روان‌درمانی است که در آن بر ارتباط بین افکار و باورها بر احساسات و الگوهای رفتاری تمرکز می‌شود. یعنی درمانگر ابتدا به فرد کمک می‌کند باورهای غلط خود را تشخیص دهید و تأثیر آن را بر احساس و رفتار خود درک کند. سپس باید باورهای صحیح و مثبتی را جایگزین کند تا به احساسات مثبت و الگوهای رفتاری بهتری منجر شود.

روش‌ های مقابله با تروما و آسیب‌ های آن برخی روش‌های مقابله‌ای و تمرین‌های خودمراقبتی می‌تواند به افراد کمک کند تا علائم روانی و جسمی تروما را بهتر مدیریت کنند؛ برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

ورزش کردن افراد مبتلا به روان زخم بهتر است در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنند. زیرا تروما با تغییراتی که در مغز ایجاد می‌کند باعث افزایش هورمون‌های استرس و فعال‌شدن پاسخ جنگ یا گریز در بدن می‌شود و در این شرایط ورزش می‌تواند به کاهش این هورمون‌ها و افزایش آرامش کمک می‌کند.

حضور داشتن در جمع کناره‌گیری از دیگران یکی از علائم رایج تروما است؛ ولی بهتر است تاحدامکان فرد ارتباط خود با دوستان و خانواده را حفظ کند تا دچار احساس تنهایی و انزوا نشود. همچنین حفظ روابط اجتماعی در پیشگیری از اختلال PTSD و بهبود سطح خلق‌وخو نقش مهمی دارد

تسلط به اعصاب منظور از تسلط به اعصاب افزایش ذهن‌آگاهی یا مایندفولنس است. در این روش با استفاده از روش‌هایی مثل تنفس آگاهانه، مدیتیشن و سایر تمرین‌های مبتنی بر تمرکز حواس به افراد کمک می‌کنند تا در زمان حال حضور داشته باشند و نسبت به تغییرات بدنی خود آگاه باشند.

اهمیت دادن به سلامتی و خواب مناسب تروما می‌تواند کیفیت خواب و زندگی فرد را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد؛ در این شرایط انتخاب یک سبک زندگی سالم و تلاش برای بهبود کیفیت خواب می‌تواند به افراد در بهبود سلامت روان کمک کند. برای این کار تلاش کنید و حداقل هشت ساعت در روز بخوابید .