۷ عدد مقدس!

عدد هفت در نزد ایرانیان از دیرباز تاکنون عددی مقدس و مشهور بوده . از میان همه اعداد , عدد هفت همیشه مورد توجه مشرق زمین و به خصوص ایرانیان قرار داشته ‚ اغلب در امور ایزدی و نیک و گاه در امور اهریمنی و شر به کار میرفته است ولی اکثر موراد در جهت نیت پاک و روحانی و مقدس استفاده می گردیده

در قرآن کریم، عدد هفت چندین‌بار به مناسبت‌های مختلف آمده است. بار‌ها در آیه‌های مختلف به هفت‌آسمان و هفت زمین اشاره شده است. در سوره 69 آیه 7: قوم عاد هفت شبانه‌روز به بلا مبتلا شدند. در سوره 12 آیه 43 و 49: خواب فرعون و تعبیر یوسف آمده است که هفت سال فراوانی و هفت سال قحطی بود. در سوریه 18 آیه 21: شماره اصحاب کهف به اعتباری هفت تن یاد شده است و در سوره 15، آیه 43 و 44: برای دوزخ هفت در، یاد شده است. در مناسک حج، دور کعبه، هفت دور و رمی جمرات نیز هفت بار است.

پس از آنکه سیارات هفتگانه کشف شدند، عدد هفت در احکام نجومی وارد شد؛ به طوری که برای جهان هفت دور قائل شدند که مدت هر دور، هزار سال بود و تعلق بر یکی از آن هفت سیاره داشت؛ و پس از دوره هزار ساله یک سیاره، دوره هزار ساله سیاره دیگر آغاز می‌شد. برخی‌ها هم عقیده داشتند که دوره هر سیاره هفت‌هزار سال است؛ و پس از اتمام این ادوار، قیامت فرا می‌رسد. کیمیاگران هم هریک از هفت فلز اصلی را که می‌شناختند به یکی از سیاره‌های هفتگانه نسبت می‌دادند یعنی طلا به آفتاب، نقره به ماه، ارزیر به مشتری، مس به زهره، سرب به زحل، آهن به مریخ و جیوه به عطارد. باری احترامی که آن اقوام برای عدد هفت قائل بودند، همچنان باقی ماند و به نسل‌های بعدی و به اقوام سرزمین‌های دور و نزدیک دیگر رسید؛ وارد کتاب‌ها، آئین‌ها و ادیان شد و تا امروز هم که در فرهنگ‌های عامه دیده می‌شود در جای خود باقی است

در انجیل، یوحنای لاهوتی در مکاشفات خود به هفت کلیسا خطاب کرده است و در رؤیای خود هفت روح و هفت مهر و هفت صورت و برده‌ای با هفت شاخ و هفت چشم و هفت پیاله زرین و هفت بلا و هفت فرشته دیده است که در حضور خدا ایستاده‌اند. در انجیل متی نیز از هفت روح پلید سخن گفته می‌شود، کاتولیک‌ها به هفت مناسک، هفت گناه اصلی، هفت فرامیر توبه، هفت اندوه، هفت شادی و هفت افتخار معتقدند. در تورات عدد هفت چندین‌بار در جایگاه عددی کامل و تام آورده شده است. در «سفر پیدایش» آمده است که خداوند جهان را در شش روز آفرید و در روز هفتم از کارهای خود آرام گرفت. خداوند روز هفتم را مبارک خواند و آن را تقدیس کرد و باز در تورات آمده است جانورانی که با نوح سوار کشتی شدند، هفت هفت بودند و فرعون نیز در خواب خویش هفت گاو لاغر و هفت گاو فربه و هفت سنبله خشک و هفت سنبله‌تر را دید و سال‌های قحطی و فراوانی هم که فرا رسید، هر یک هفت سال بود؛ و قوم یهود، در روز هفتم هفته و سال هفتم جمع می‌شوند؛ و سال یوبیل، عبارت است از هفت هفت سال. در این سال پرفیض، قرض‌ها بخشوده و برده‌ها آزاد و زمین‌ها به مالکان اصلی بازگردانده می‌شد

هفت‌سین: از مشهور‌ترین مراسم جشن نوروز، آراستن هفت‌سین است و آن گردآوردن هفت‌چیز است، که نام آن‌ها با حرف «سین» آغاز گردد. بیشتر از بین اشیای زیر هفت چیز را انتخاب می‌کردند: سیب، سیاهدانه، سنجد، سماق، سیر، سرکه، سبزی، سبزه، سمنو. این سنت بسیار کهن به نظر می‌رسد. در گیلان خوانچه هفت‌سین در جشن عروسی نیز مرسوم است. سعید نفیسی به نقل از «دمشقی» در «نخبئ‌الدهر فی عجایب البر و البحر» در فصلی که درباره نوروز نوشته و به یقین از مأخذ معتبر و یکی از دانشمندان ایران گرفته باشد، درباره آداب نوروز در دربار شاهنشاهی ساسانی می‌گوید: «مردی وارد مجلس نوروزی می‌شد؛ و خوانی سیمین با خود می‌آورد که بر آن گندم، جو، نخود، لوبیا، لپه، کنجد، برنج و از هریک هفت خوشه و هفت‌دانه و پاره‌ای شکر و دینار و درهمی گذاشته بودند و آن را روبه‌روی پادشاه می‌گذاشت... و چنان می‌نماید که در زمان‌های بعد در نشاط و عشرت، چندچیز دلپسند که نخستین حروف نام‌های آن‌ها یکی بوده است، با هم جمع می‌کرده‌اند.»

سپتریا: (مأخوذ از سپتم لاتین به معنای هفت) نام جشنی است که در «دتفس» یونان از زمان رومیان، هر هفت سال یک بار برگزار می‌شود. سپتی من تیوم: (مأخذ از سپتم به معنای هفت و منس به معنای کوه) ‌نام جشنی سالانه است که سومین روز از پانزدهم دسامبر منعقد می‌شد. منشأ آن از زمانی است که هفتمین تپه در داخل حصار روم قرار گرفت و بسیار از این دست.

هفت قبیله: هرودوت می‌گوید: «در عهد هخامنشیان هفت قبیله در فارس بوده‌اند. در فارس، در دخمه شاهان هخامنشی، معروف به «نقش رستم» در بالای آرامگاه منسوب به داریوش جزو نقوش، از دو طرف تصویر شش تن منقوش است، که با پیکره شاه که در وسط ایستاده است، هفت تن می‌شوند؛ چنان که استاد آندراس حدس زده است: آنان نمایندگان شش قبیله فارسی هستند که هرودوت از آنان نام می‌برد. هفت وزیر: نیز آورده‌اند که به هنگام بار (شرف‌یابی) در ردیف آوای هفتگانه و کمی دور‌تر از تخت شاهی، هفت وزیر می‌ایستادند و آنان عبارت بودند از: هزار پر (یا صدراعظم)، وزیر مالیه، وزیر داخله، موبدان موبد، که جبه سفید بی‌آرایش و عصایی بلند در دست داشت، دبیرپر که کار او ضبط مقالات و اشعار به زبان‌های گوناگون و ثبت وقایع روزانه بود. گنجورشاه- که نگهداری جواهر با او بود- و انبار پر. در عهد اشکانیان نیز (ارشک اول) - مؤسس سلسله اشکانی- را هفت تن از بزرگان بر فراز تخت نشاندند

هفت قبیله: هرودوت می‌گوید: «در عهد هخامنشیان هفت قبیله در فارس بوده‌اند. در فارس، در دخمه شاهان هخامنشی، معروف به «نقش رستم» در بالای آرامگاه منسوب به داریوش جزو نقوش، از دو طرف تصویر شش تن منقوش است، که با پیکره شاه که در وسط ایستاده است، هفت تن می‌شوند؛ چنان که استاد آندراس حدس زده است: آنان نمایندگان شش قبیله فارسی هستند که هرودوت از آنان نام می‌برد. هفت وزیر: نیز آورده‌اند که به هنگام بار (شرف‌یابی) در ردیف آوای هفتگانه و کمی دور‌تر از تخت شاهی، هفت وزیر می‌ایستادند و آنان عبارت بودند از: هزار پر (یا صدراعظم)، وزیر مالیه، وزیر داخله، موبدان موبد، که جبه سفید بی‌آرایش و عصایی بلند در دست داشت، دبیرپر که کار او ضبط مقالات و اشعار به زبان‌های گوناگون و ثبت وقایع روزانه بود. گنجورشاه- که نگهداری جواهر با او بود- و انبار پر. در عهد اشکانیان نیز (ارشک اول) - مؤسس سلسله اشکانی- را هفت تن از بزرگان بر فراز تخت نشاندند