هفت خان رستم

8 اسلاید پست توسط: آندیا رایت☣ انتشار: 1 روز پیش 2 مرتبه مشاهده شده گزارش ذخیره در مورد علاقه ها افزودن به لیست

بیت های داستان هفت خان رستم

برون آمد آن پهلو ، از نیمروز ؛همی رفت ،شادان رخ و دلفروز. دو روزه به یک روز بگذاشتی ؛شبِ تیره را روز پنداشتی . بر این سان، همی رخشِ پوینده راه شتابنده روز و شبانِ سیاه. تنش چون خورش خواست، بر پشت بور،یکی دشت پیش آمدش، پر ز گور . یکی رخش را تیز بنمود ران ؛سبک شد عِنان و رِکیبش گران . کمند و تگِ رخش و رستم سوار !نیابد از او دام و دد زینهار . کمندِ کَیانی بیانداخت شیر؛به حلقه در آورد گورِ دلیر. ز پیکانِ تیر آتشی برفروخت ؛بر او،خار و خاشاک چندی بسوخت . بر آن آتش، آن گور بریانش کرد ،از آن پس که بی پوست و بی جانش کرد . بخورد و بینداخت ز او استخوان ؛همین بود دیگ و همین بود خوان. لگام از سرِ رخش برداشت ،خوار ؛گیا دید و بگذاشت در مرغزار . یکی نیستان بستر ِخواب ساخت؛ درِ بیم را جایِ ایمن شناخت. در آن نیستان، بیشۀ شیر بود ،که پیلی نیارستی آن نَی پَسود . چو یک پاس بگذشت، درٌنده شیربه سویِ کُنام ِخود آمد، دلیر. برِ نَی، یکی پیلتن خفته دید؛ به پیشش، یکی شیر آشفته دید. «نخست اسپ را -گفت :باید شکست ؛چو خواهم، سوارم خود آید به دست». سویِ رخشِ رخشان بیامد دمان چو آتش بجوشید رخش آنزمان دو دست اندر آورد و زد برسرشهمان تیز دندان به پشت اندرش همی زدش بر خاک، تا خاک پاره کرد ؛ددی را چنان، خوار و بیچاره کرد . چو بیدار شد رستم تیز چنگ ،جهان دید بر شیر تاریک و تنگ ، چنین گفت با رخش کای هوشیار !که گفتت که" با شیر کن کارزار ؟" اگر کشته گشتی تو در چنگِ اوی ،مر این گرز و این مغفر کینه جوی ،چگونه کشیدی به مازندران ،کمند و کمان تیر و گرزِ گران ؟ سرم گر ز خواِب خوش آگه شدی ،تو را رزم با شیر کوته شدی ». چو خورشید برزد سر از تیره کوه ،تهمتن زخوابِ خوش آمد ستوه. زیزدان نیکی دِهِش کرد یاد؛رخ رخش بسترد و زین برنهاد. پهلو: در معنی پهلوان و نیرومند نیمروز :نام دیگر سیستان نیمروز به معنی جنوب است و سیستان بدان روزی بدین نام خوانده شده است یکی رخش را تیز بنمود ران:یعنی رستم رانش را به رخش می فشارد و رخش تندتر می تازد شیر استعاره آشکار از رستم پاس: یک هشتم شبانه روز

یکی راه پیش آمدش ناگزیر همی رفت بایست بر خیره خیر پی اسپ و گویا زبان سوار ز گرما و از تشنگی شد ز کار پیاده شد از اسپ و ژوپین به دست همی رفت پویان به کردار مست همی جست بر چاره جستن رهی سوی آسمان کرد روی آنگهی چنین گفت کای داور دادگر همه رنج و سختی تو آری به سر گرایدونک خشنودی از رنج من بدان گیتی آگنده کن گنج من بپویم همی تا مگر کردگار دهد شاه کاووس را زینهار هم ایرانیان را ز چنگال دیو گشاید بی‌آزار گیهان خدیو گنهکار و افگندگان تواند پرستنده و بندگان تواند تن پیلوارش چنان تفته شد که از تشنگی سست و آشفته شد بیفتاد رستم بر آن گرم خاک زبان گشته از تشنگی چاک چاک همانگه یکی میش نیکوسرین بپیمود پیش تهمتن زمین ازان رفتن میش اندیشه خاست بدل گفت کابشخور این کجاست همانا که بخشایش کردگار فراز آمدست اندرین روزگار بیفشارد شمشیر بر دست راست به زور جهاندار بر پای خاست بشد بر پی میش و تیغش به چنگ گرفته به دست دگر پالهنگ بره بر یکی چشمه آمد پدید چو میش سراور بدانجا رسید تهمتن سوی آسمان کرد روی چنین گفت کای داور راستگوی هرانکس که از دادگر یک خدای بپیچد نیارد خرد را به جای برین چشمه آبشخور میش نیست همان غرم دشتی مرا خویش نیست به جایی که تنگ اندر آید سخن پناهت بجز پاک یزدان مکن بران غرم بر آفرین کرد چند که از چرخ گردان مبادت گزند گیابر در و دشت تو سبز باد مباد از تو هرگز دل یوز شاد ترا هرک یازد به تیر و کمان شکسته کمان باد و تیره گمان که زنده شد از تو گو پیلتن وگرنه پراندیشه بود از کفن که در سینهٔ اژدهای بزرگ نگنجد بماند به چنگال گرگ شده پاره پاره کنان و کشان ز رستم به دشمن رسیده نشان روانش چو پردخته شد ز آفرین ز رخش تگاور جدا کرد زین همه تن بشستش بران آب پاک به کردار خورشید شد تابناک چو سیراب شد ساز نخچیر کرد کمر بست و ترکش پر از تیر کرد بیفگند گوری چو پیل ژیان جدا کرد ازو چرم پای و میان چو خورشید تیز آتشی برفروخت برآورد ز آب اندر آتش بسوخت بپردخت ز آتش بخوردن گرفت به خاک استخوانش سپردن گرفت سوی چشمهٔ روشن آمد بر آب چو سیراب شد کرد آهنگ خواب تهمتن به رخش سراینده گفت که با کس مکوش و مشو نیز جفت اگر دشمن آید سوی من بپوی تو با دیو و شیران مشو جنگجوی بخفت و بر آسود و نگشاد لب چمان و چران رخش تا نیم شب

کزو پیل گفتی نیابد رها بدان جایگه بودش آرامگاه نکردی ز بیمش برو دیو راه بیامد جهانجوی را خفته دید بر او یکی اسپ آشفته دید پر اندیشه شد تا چه آمد پدید که یارد بدین جایگاه آرمید نیارست کردن کس آنجا گذر ز دیوان و پیلان و شیران نر همان نیز کامد نیابد رها ز چنگ بداندیش نر اژدها سوی رخش رخشنده بنهاد روی دوان اسپ شد سوی دیهیم جوی همی کوفت بر خاک رویینه سم چو تندر خروشید و افشاند دم تهمتن چو از خواب بیدار شد سر پر خرد پر ز پیکار شد به گرد بیابان یکی بنگرید شد آن اژدهای دژم ناپدید ابا رخش بر خیره پیکار کرد ازان کاو سرخفته بیدار کرد دگر باره چون شد به خواب اندرون ز تاریکی آن اژدها شد برون به بالین رستم تگ آورد رخش همی کند خاک و همی کرد پخش دگرباره بیدار شد خفته مرد برآشفت و رخسارگان کرد زرد بیابان همه سر به سر بنگرید بجز تیرگی شب به دیده ندید بدان مهربان رخش بیدار گفت که تاریکی شب بخواهی نهفت سرم را همی باز داری ز خواب به بیداری من گرفتت شتاب گر این‌بار سازی چنین رستخیز سرت را ببرم به شمشیر تیز پیاده شوم سوی مازندران کشم ببر و شمشمیر و گرز گران سیم ره به خواب اندر آمد سرش ز ببر بیان داشت پوشش برش بغرید باز اژدهای دژم همی آتش افروخت گفتی بدم چراگاه بگذاشت رخش آنزمان نیارست رفتن بر پهلوان دلش زان شگفتی به دو نیم بود کش از رستم و اژدها بیم بود هم از بهر رستم دلش نارمید چو باد دمان نزد رستم دوید خروشید و جوشید و برکند خاک ز نعلش زمین شد همه چاک چاک چو بیدار شد رستم از خواب خوش برآشفت با بارهٔ دستکش چنان ساخت روشن جهان‌آفرین که پنهان نکرد اژدها را زمین برآن تیرگی رستم او را بدید سبک تیغ تیز از میان برکشید بغرید برسان ابر بهار زمین کرد پر آتش از کارزار بدان اژدها گفت بر گوی نام کزین پس تو گیتی نبینی به کام نباید که بی‌نام بر دست من روانت برآید ز تاریک تن چنین گفت دژخیم نر اژدها که از چنگ من کس نیابد رها صداندرصد از دشت جای منست بلند آسمانش هوای منست نیارد گذشتن به سر بر عقاب ستاره نبیند زمینش به خواب بدو اژدها گفت نام تو چیست که زاینده را بر تو باید گریست چنین داد پاسخ که من رستمم ز دستان و از سام و از نیرمم به تنها یکی کینه‌ور لشکرم به رخش دلاور زمین بسپرم برآویخت با او به جنگ اژدها نیامد به فرجام هم زو رها چو زور تن اژدها دید رخش کزان سان برآویخت با تاجبخش بمالید گوش اندر آمد شگفت بلند اژدها را به دندان گرفت بدرید کتفش بدندان چو شیر برو خیره شد پهلوان دلیر بزد تیغ و بنداخت از بر سرش فرو ریخت چون رود خون از برش زمین شد به زیر تنش ناپدید یکی چشمه خون از برش بردمید چو رستم برآن اژدهای دژم نگه کرد برزد یکی تیز دم بیابان همه زیر او بود پاک روان خون گرم از بر تیره خاک تهمتن ازو در شگفتی بماند همی پهلوی نام یزدان بخواند به آب اندر آمد سر و تن بشست جهان جز به زور جهانبان نجست به یزدان چنین گفت کای دادگر تو دادی مرا دانش و زور و فر که پیشم چه شیر و چه دیو و چه پیل بیابان بی‌آب و دریای نیل بداندیش بسیار و گر اندکیست چو خشم آورم پیش چشمم یکیست

چو از آفرین گشت پرداخته بیاورد گلرنگ را ساخته نشست از بر زین و ره برگرفت خم منزل جادو اندر گرفت همی رفت پویان به راه دراز چو خورشید تابان بگشت از فراز درخت و گیا دید و آب روان چنان چون بود جای مرد جوان چو چشم تذروان یکی چشمه دید یکی جام زرین برو پر نبید یکی غرم بریان و نان از برش نمکدان و ریچال گرد اندرش خور جادوان بد چو رستم رسید از آواز او دیو شد ناپدید فرود آمد از باره زین برگرفت به غرم و بنان اندر آمد شگفت نشست از بر چشمه فرخنده‌پی یکی جام زر دید پر کرده می ابا می یکی نیز طنبور یافت بیابان چنان خانهٔ سور یافت تهمتن مر آن را به بر در گرفت بزد رود و گفتارها برگرفت که آواره و بد نشان رستم است که از روز شادیش بهره غم است همه جای جنگست میدان اوی بیابان و کوهست بستان اوی همه جنگ با شیر و نر اژدهاست کجا اژدها از کفش نا رهاست می و جام و بویا گل و میگسار نکردست بخشش ورا کردگار همیشه به جنگ نهنگ اندر است و گر با پلنگان به جنگ اندر است به گوش زن جادو آمد سرود همان نالهٔ رستم و زخم رود بیاراست رخ را بسان بهار وگر چند زیبا نبودش نگار بر رستم آمد پر از رنگ و بوی بپرسید و بنشست نزدیک اوی تهمتن به یزدان نیایش گرفت ابر آفرینها فزایش گرفت که در دشت مازندران یافت خوان می و جام، با میگسار جوان ندانست کاو جادوی ریمنست نهفته به رنگ اندر اهریمنست یکی طاس می بر کفش برنهاد ز دادار نیکی دهش کرد یاد چو آواز داد از خداوند مهر دگرگونه‌تر گشت جادو به چهر روانش گمان نیایش نداشت زبانش توان ستایش نداشت سیه گشت چون نام یزدان شنید تهمتن سبک چون درو بنگرید بینداخت از باد خم کمند سر جادو آورد ناگه ببند بپرسید و گفتش چه چیزی بگوی بدان‌گونه کت هست بنمای روی یکی گنده پیری شد اندر کمند پر آژنگ و نیرنگ و بند و گزند میانش به خنجر به دو نیم کرد دل جادوان زو پر از بیم کرد

یکی مغفری خسروی بر سرش خوی آلوده ببر بیان در برش به ارژنگ سالار بنهاد روی چو آمد بر لشکر نامجوی یکی نعره زد در میان گروه تو گفتی بدرید دریا و کوه برون آمد از خیمه ارژنگ دیو چو آمد به گوش اندرش آن غریو چو رستم بدیدش برانگیخت اسپ بیامد بر وی چو آذر گشسپ سر و گوش بگرفت و یالش دلیر سر از تن بکندش به کردار شیر پر از خون سر دیو کنده ز تن بینداخت ز آنسو که بود انجمن چو دیوان بدیدند گوپال اوی بدریدشان دل ز چنگال اوی نکردند یاد بر و بوم و رست پدر بر پسر بر همی راه جست برآهیخت شمشیر کین پیلتن بپردخت یکباره زان انجمن چو برگشت پیروز گیتی‌فروز بیامد دمان تا به کوه اسپروز ز اولاد بگشاد خم کمند نشستند زیر درختی بلند تهمتن ز اولاد پرسید راه به شهری کجا بود کاووس شاه چو بشنید ازو تیز بنهاد روی پیاده دوان پیش او راهجوی چو آمد به شهر اندرون تاجبخش خروشی برآورد چون رعد رخش به ایرانیان گفت پس شهریار که بر ما سرآمد بد روزگار خروشیدن رخشم آمد به گوش روان و دلم تازه شد زان خروش به گاه قباد این خروشش نکرد کجا کرد با شاه ترکان نبرد بیامد هم اندر زمان پیش اوی یل دانش‌افروز پرخاشجوی به نزدیک کاووس شد پیلتن همه سرفرازان شدند انجمن غریوید بسیار و بردش نماز بپرسیدش از رنجهای دراز گرفتش به آغوش کاووس شاه ز زالش بپرسید و از رنج راه بدو گفت پنهان ازین جادوان همی رخش را کرد باید روان چو آید به دیو سپید آگهی کز ارژنگ شد روی گیتی تهی که نزدیک کاووس شد پیلتن همه نره دیوان شوند انجمن همه رنجهای تو بی‌بر شود ز دیوان جهان پر ز لشکر شود تو اکنون ره خانهٔ دیو گیر به رنج اندرآور تن و تیغ و تیر مگر یار باشدت یزدان پاک سر جادوان اندر آری به خاک گذر کرد باید بر هفت کوه ز دیوان به هر جای کرده گروه یکی غار پیش آیدت هولناک چنان چون شنیدم پر از بیم و باک گذارت بران نره دیوان جنگ همه رزم را ساخته چون پلنگ به غار اندرون گاه دیو سپید کزویند لشکر به بیم و امید توانی مگر کردن او را تباه که اویست سالار و پشت سپاه سپه را ز غم چشمها تیره شد مرا چشم در تیرگی خیره شد پزشکان به درمانش کردند امید به خون دل و مغز دیو سپید چنین گفت فرزانه مردی پزشک که چون خون او را بسان سرشک چکانی سه قطره به چشم اندرون شود تیرگی پاک با خون برون گو پیلتن جنگ را ساز کرد ازان جایگه رفتن آغاز کرد به ایرانیان گفت بیدار بید که من کردم آهنگ دیو سپید یکی پیل جنگی و چاره‌گرست فراوان به گرداندرش لشکرست گر ایدونک پشت من آرد به خم شما دیر مانید خوار و دژم وگر یار باشد خداوند هور دهد مر مرا اختر نیک زور همان بوم و بر باز یابید و تخت به بار آید آن خسروانی درخت