بازی های محلی و سنتی ایران

بازی های فراموش شده ایران

مسابقه قوطی کبریت این بازی یکی از ساده‌ترین مسابقاتی است که کودکان آن را بسیار سرگرم‌کننده خواهند یافت و به طرز جالبی، برای بزرگسالان نیز بازی جذابی است. برای انجام بازی سنتی قوطی کبریت، باید بازیکنان را به دو تیم تقسیم کنید و از هر تیم بخواهید در حالی که دستشان را در پشت خود به هم قلاب کرده‌اند، در صف پشت سر یکدیگر بایستند. نخستین فرد از هر دو صف پوشش قوطی کبریت را روی بینی خود قرار می‌دهد و با شنیدن صدای «شروع»، تنها با استفاده از بینی، قوطی کبریت را به بازیکن بعدی صف منتقل می‌کند و این کار به همین صورت تا پایان صف ادامه می‌یابد. اگر هر یک از بازیکنان قوطی کبریت را بیاندازند، دوباره این حرکت از نفر اول صف شروع خواهد شد و به همان صورت مجددا ادامه خواهد یافت. اولین تیمی که پوشش قوطی کبریت را به انتهای صف برساند برنده بازی خواهد شد.

پاس پرتقال بازیکنان را به ۲ تیم تقسیم کنید و از آن‌ها بخواهید در ۲ صف در ۲ ردیف، بغل دست یکدیگر بنشینند. دو تیم باید در طول زمین روبروی یکدیگر قرار گیرند. سپس به نخستین بازیکن هر یک از تیم‌ها پرتقالی داده می‌شود. با علامتی که داده می‌شود، نخستین بازیکن هر یک از تیم‌ها پرتقال را بین پاهای خود قرار می‌دهد و تنها با استفاده از پاها، پرتقال را به بازیکن بعدی می‌دهد. پرتقال به همین روش تا انتهای صف می‌رود و سپس دوباره به همین صورت به بازیکن نخست در صف بر می‌گردد. هر بازیکنی که پرتقال را بیاندازد، بدون توجه به اینکه پرتقال کجا غلطیده است، تنها با استفاده از پا باید دوباره آن را بردارد. هر پرتقالی که می‌افتد باید دوباره به نخستین بازیکن تیم برگردانده شود و این جریان مجددا تکرار گردد و این موضوع ممکن است بدین معنی باشد که بازیکن مجبور به حرکت کردن روی نشیمنگاه خود می‌باشد. نخستین تیمی که پرتقال را ابتدای صف به انتها برساند و مجددا برگرداند، برنده بازی خواهد بود. در گونه دیگری از این بازی، بازیکنان پرتقال را به جای نگهداشتن بین پاها، بین چانه و گردن خود نگه می‌دارند و مجددا آن را بدون استفاده از دست پاس می‌دهند. البته این نوع بازی ممکن است کمی دشوار و ناراحت کننده باشد چرا که بازیکنان باید با یکدیگر خیلی صمیمی و راحت باشند.

پانتومیم یکی از قشنگ‌ترین و خنده‌دار‌ترین انواع بازی سنتی که می‌شود در این مواقع انجام داد، بازی پانتومیم است. افراد به دو گروه تقسیم می‌شوند. یکی از گروه‌ها یک کلمه انتخاب می‌کند و به یک نفر از افراد گروه مقابل می‌گوید. این فرد با اجرای پانتومیم باید در زمان مشخص افراد گروه خودش را به کلمه مورد نظر برساند و به همین ترتیب گروه بعدی … این بازی روش دیگری هم دارد و آن این است که یک نفر یک جمله را در ذهنش انتخاب می‌کند و شروع می‌کند به اجرای کلمه‌های مختلف این جمله به صورت جدا جدا، هر بار یکی از کلمه‌ها را با پانتومیم اجرا می‌کند تا دوستان یا خانواده‌اش، جمله را یکی‌یکی از روی کلماتش کشف کنند.

منچ بازی بازی ساده، سرگرم کننده و گروهی «منچ» بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد. در سال ۱۹۱۴ میلادی، یکی از اهالی شهر مونیخ آلمان به نام یوزف فریدریش اشمیت، نوعی بازی دسته جمعی اختراع کرد. این بازی را امروزه همه ما می‌شناسیم. نام اصلی آلمانی آن: Mensch! rgere dich nicht به معنی: «عصبانی نشو مرد!» بوده و علتش هم این است که وقتی مهره‌ بازیکنی توسط مهره‌ بازیکن دیگری جایگزین می‌شود بازیکن اول می‌بایست دوباره به خانه‌ نخست برگردد و همین موجب عصبانی شدن و یا جوش آوردن او می‌شود. برای همین بر روی جعبه ی بازی کلمه Mensch چاپ می‌شود. بازی منچ به سال های دور باز می‌گردد. محل پیدایش این بازی در ایران، هند یا چین بوده است. کافی است یک صفحه این بازی و مهره‌هایش را بخرید و دو هم سرگرم باشید.

اسم روی پیشانی این بازی سنتی هم یکی از شادترین و سرگرم‌کننده‌ترین بازی‌های داخل خانه است. اگر باران می‌بارد یا حوصله بیرون رفتن از خانه را ندارید، می‌توانید در خانه بنشینید و با هم یک بازی شاد را تجربه کنید. بازی اسم روی پیشانی این‌طور اجرا می‌شود که شما یک کلمه را که برای طرف مورد بازی یک خاطره دارد و یا به آن علاقه‌مند است را روی یک تکه کاغذ نوشته و روی پیشانی او بچسبانید. بقیه افراد با دادن راهنمایی به او کمک می‌کنند تا آن کلمه را حدس بزند.

بازی هُپ هُپ! این بازی یکی از نوستالژیک‌ترین بازی‌های ایرانی است که تقریبا هر فردی حداقل یک بار این بازی را انجام داده‌است. برای انجام این بازی هرچه تعداد بازیکنان بیشتر باشند، بهتر است و بازی هیجان‌انگیزتر خواهد بود. تنها قانون این بازی این است که هنگام به ترتیب شمردن اعداد از یک تا … توسط بازیکنان، هنگام رسیدن به اعداد مضرب عدد ۵ مانند ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و غیره، باید بازیکنان کلمه‌ی “هُپ” را به جای آن اعداد بگویند و اگر فراموش کنند، به اصطلاح سوخته و از آن دور بازی خارج می‌شوند. بازی باید آنقدر ادامه پیدا کند که در نهایت یک نفر باقی‌ بماند و به عنوان برنده معرفی شود.

قلعه در این بازی دو تیم جایی را به عنوان قلعه خود انتخاب می‌کنند. یک گروه «گرگ» می‌شود که دنبال گروهی دیگر به نام «بره» می‌دوند. اگر دست گرگ‌ها به بره خورد، بره باید به قلعه گرگ‌ها برود و برای آزاد سازی بره زندانی، بره دیگر باید از دست گرگ‌ها فرار کند و دست خود را به بره زندانی بزند و بگوید آزاد؛ آنگاه بره آزاد می‌شود. بازی تا جایی ادامه دارد که تمام بره‌ها گرفته شوند.

وسطی این بازی که از محبوب‌ترین بازی های قدیمی و مخصوصا زمان مدرسه بود، برای گذراندن زمان به پرهیجان‌ترین شکل ممکن توصیه می‌شود! در این بازی افراد به دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند و به قید قرعه یا شیر و خط، یکی از گروه‌ها در وسط محوطه بازی می‌ماند و گروه دیگر، در دو قسمت، به طرفین عرضی محوطه بازی روانه می‌شوند.

هفت سنگ در بازی هفت سنگ افراد به دو گروه مساوی تقسیم شده و هر گروه، یکی از بازیکنان خود را به عنوان سردسته و رهبر برمی‌گزینند. یک گروه در فاصله معینی از محل هفت سنگ، که روی هم چیده شده‌اند، قرار می‌گیرند تا به نوبت با توپ تنیس سنگ‌ها را مورد هدف قرار داده و بزنند.

بازی زو در این بازی اصیل ایرانی که قدمت آن بیش از ۴ هزار سال قبل است، بازیکان به دو گروه چند نفره و مساوی تقسیم می‌شوند. به قید قرعه یک گروه گرگ و دیگری بره انتخاب می‌شوند و گروه گرگ باید به گله بره حمله کنند و در هر نوبت بره‌ها را شکار کنند. بازی در یک زمین که فضای آن از قبل مشخص شده انجام می‌شود. زمین به دو نیمه تقسیم می‌شود و هر گروه در نیمه خود قرار می‌گیرد. هر فرد از گروه گرگ‌ها به شکل جداگانه و نوبتی با سر دادن صدای «زوووووو» به زمین حریف یا همان گروه بره حمله کرده و با گرفتن آن‌ها، بره‌ها را تک به تک اسیر می‌کنند. هر کسی از گروه گرگ که از زووووو گفتن بیفتد و به اصطلاح نفس کم بیاورد، در زمین بره‌ها مانده و جزئی از بره‌ها خواهد شد.

امیدواریم از این نوشته لذت برده باشید و بتوانید خود و اطرافیانتان را با یکی از بازی‌های قدیمی ایرانی هنگام مهمانی‌ها و دورهمی‌ها سرگرم کنید و لحظات شیرینی را خاطره بسازید.