دلفین ها

دُلفین‌ها پستاندارانی دریازی از راسته آب‌بازسانان هستند که رابطه نزدیکی با نهنگ‌ها و گرازماهی‌ها دارند. اجداد این جانوران جفت‌سم‌سانانی بودند که نزدیک به ۵۰ میلیون سال پیش برای پیدا کردن غذا از خشکی به دریا وارد شدند. به صورت تقریبی ۴۰ گونه دلفین وجود دارد که در ۱۷ سرده گوناگون رده‌بندی شده‌اند.

بدن دلفین‌ها در طی میلیون‌ها سال به تدریج برای زندگی در آب تطابق یافته‌است. دلفین‌ها و دیگر آب‌بازسانان برای حرکت در آب باله دارند و دمشان همچون ایجادکننده پیش‌رانش کار می‌کند. بدنشان نیز به گونه‌ای است که برای شنای هر چه سریع‌تر در آب و ماندگاری برای مدت زمان بیشتر در آن با یک بار نفس‌گیری مناسب است. نیاز به پدیدآوردن سامانه‌های عصبی پیشرفته برای پژواک‌یابی در آب باعث شده‌است که دلفین‌ها مغزهای بزرگ و به نسبت پیچیده‌تری به دست آورند. چنین چیزی توانایی‌های ادراکی بالایی به آن‌ها بخشیده که باعث شده‌است در میان بعضی از آن‌ها، گونه‌ای فرهنگ نمودار باشد.

آن‌ها همانند بسیاری دیگر پستانداران فرزندانشان را زنده به دنیا می‌آورند و به آن‌ها شیر می‌دهند. زیستن گروهی در بسیاری از انواع دلفین‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا خطرات زندگی در طبیعت را برای خود و فرزندانشان کمینه سازند. آن‌ها از توانایی‌هایی چون تولید سونار و شنوایی بسیار قوی برای یافتن طعمه‌هایشان بهره می‌گیرند. غذای این جانوران را ماهی و سرپایان تشکیل می‌دهند. اما نهنگ قاتل تنها دلفینی است که پستانداران دریایی بزرگ را نیز شکار می‌کند.

اعضای دو گروه عمده دلفین‌های اقیانوسی و دلفین‌های رودخانه‌ای در همه آب‌های آزاد جهان و همچنین در بعضی رودخانه‌های در امتداد آب شیرین یافت می‌شوند. به دلیل توانایی‌های هوشی بالا، ظاهر دوستانه، و جنب و جوش همیشگی‌شان، دلفین‌ها از گذشته در طول تاریخ توجه انسان‌ها را به خود جلب کرده‌اند. آن‌ها نه تنها در فرهنگ و هنر آدمیان حضور پیدا کرده‌اند، که انسان‌ها از دلفین‌ها برای کاربردهای گوناگونی چون یافتن ماهی، مین‌یابی، و حتی خوردن گوشتشان بهره گرفته‌اند.

دلفین‌ها همانند دیگر آب‌بازسانانی چون نهنگ‌ها و گرازماهی‌ها، نوادگان پستانداران دریایی هستند. دوره سنگواره‌ای این جانوران از میوسن پیشین تا امروزه است. اجداد دلفین‌های امروزین نزدیک به ۵۴–۵۳ میلیون سال پیش در دوره ائوسن وارد دریا شدند.[۵] بررسی‌های انجام گرفته توسط داده‌های ایمنی‌شناسانه، دورگه‌سازی دی‌ان‌ای-دی‌ان‌ای[پانویس ۲] و زنجیره دی‌ان‌ای میتوکندریایی نشان می‌دهند که نیاکان آب‌بازسانان به احتمال بسیار سم‌داران ابتدایی بودند

در طی ۶۰ میلیون سال فرگشت، بدن دلفین‌ها برای زندگی و شنا در آب خود را تطابق داده‌است. بعضی از مهم‌ترین دگرگونی‌های صورت گرفته در اندام‌های دلفین‌ها برای زندگی در آب عبارتند از توانایی حرکت در آب، شیرجه، تنظیم دمایی، و تنظیم فشار درونی بدن.[۱۳] بدن دلفین‌ها دوک‌وار است که به آن‌ها امکان شنا کردن سریع را می‌دهد. دم-بالهٔ آن‌ها برای پیش‌رانش به کار می‌رود و باله‌های کناری نیز برای جهت‌گیری. بالهٔ فوقانی نیز – در میان نژادهایی که دارای آن هستند – باعث تعادل در هنگام شنا می‌شود. از آنجا که روش‌های شنای گوناگونی در میان گونه‌های دلفین وجود دارد، سرعت شنای هر گونه ممکن است با دیگری فرق داشته باشد. بیشتر دلفین‌ها با بیشینه سرعتی کمتر از ۱۰ متر بر ثانیه شنا می‌کنند؛ دلفین خال‌دار گرمسیری سریع‌ترین دلفین است با ۱۱٫۱ متر بر ثانیه سرعت. این سرعت کمتر از سرعت بسیاری دیگر از آب‌بازسانانی چون نهنگ‌ها است.[۱۴][پانویس ۳]