اختلالp1 OCD

اختلال وسواس فکری-عملی، یا اختلال وسواسی-جبری (به انگلیسی: Obsessive-Compulsive Disorder (OCD)) یک اختلال روانی است که در آن فرد افکار افراطی و خاص (با نام وسواس فکری: Obsessions) را به‌طور مکرر تجربه می‌کند یا نیاز به انجام مکرر اعمال خاصی (با نام وسواس عملی: Compulsions) را احساس می‌کند تا حدی که باعث پریشانی یا اختلال در عملکرد عمومی فرد می‌شود.

فرد جز برای مدت زمان کوتاهی، قادر به کنترل افکار و اعمال وسواسی خود نیست. طبق ملاک‌های دی‌اس‌ام، اختلال وسواس به دو صورت فکری و عملی تعریف می‌شود.وسواس‌های عملی رایج شامل شستن دست‌ها، شمارش اشیا و بررسی قفل شدن در است.

این وسواس‌ها تا حدی رخ می‌دهند که زندگی روزمره فرد تحت تأثیر منفی قرار می‌گیرد، به‌طوری که اغلب بیش از یک ساعت در طول روز صرف پرداختن به این وسواس‌ها می‌شود.بیشتر بیماران بزرگسال متوجه می‌شوند که این رفتارها منطقی نیستند. این بیماری با اختلال تیک، اختلال اضطراب و افزایش خطر خودکشی همراه است

شستن مکرر و بیش از حد دست‌ها در برخی از افراد مبتلا به اوسی‌دی اتفاق می‌افتد. تخصص: روان‌پزشکی، روان‌شناسی بالینی نشانه‌ها: احساس نیاز به بررسی مکرر موارد مختلف، انجام مکرر برخی از کارهای معمول، تکرار افکار خاصی در ذهن عوارض:اختلال تیک، اختلال اضطراب، خودکشی دورهٔ معمول آغاز: پیش از ۳۵ سالگی علت:نامعلوم عوامل خطر:کودک‌آزاری، فشار روانی روش تشخیص؛بر اساس علائم تشخیص افتراقی:اختلال اضطراب، اختلال افسردگی عمده، اختلال خوردن، اختلال شخصیت وسواسی جبری درمان:روان‌درمانی، بازدارنده بازجذب سروتونین، کلومیپرامین فراوانی:۲/۳ درصد

علت این بیماری ناشناخته است. به‌نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی مؤثر باشند؛ چرا که هر دو دوقلوی همسان بیشتر از هر دو دوقلو ناهمسان تحت تأثیر بیماری قرار می‌گیرند. عوامل خطر شامل سابقه کودک آزاری یا سایر حوادث استرس‌زا است. ابتلا به برخی موارد از این بیماری به دنبال یک عفونت گزارش شده است. تشخیص براساس علائم است و مستلزم رد سایر دلایل احتمالی دارویی یا پزشکی است. برای ارزیابی شدت بیماری می‌توان از مقیاس‌های درجه‌بندی مانند مقیاس وسواس اجباری ییل-براون (Y-BOCS) استفاده کرد. سایر اختلالات با علائم مشابه شامل اختلالات اضطراب، افسردگی اساسی، اختلالات خوردن، اختلالات تیک و اختلال شخصیت وسواسی اجباری است.

درمان ممکن است شامل روان‌درمانی، مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT)، و داروهای ضدافسردگی، مانند بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRI) یا کلومیپرامین باشد.CBT برای درمان وسواس شامل افزایش مواجهه با ترس و وسواس است و درعین حال جلوگیری از رفتار اجباری که به‌طور معمول با وسواس همراه است، می‌باشد. بر خلاف این درمان، درمان فراشناختی (MCT) رفتارهای تشریفاتی و آیینی بیمار در پاسخ به وسواس فکری را تشویق می‌کند تا رابطهٔ افکار شخص با رفتارهای آیینی را تغییر دهد. در حالی که به‌نظر می‌رسد کلومیپرامین به خوبی SSRIها عمل می‌کند، اما عوارض جانبی بیشتری دارد و معمولاً کلومیپرامین به‌عنوان یک درمان خط دوم تجویز می‌شود.در موارد مقاوم به درمان، استفاده از آنتی‌سایکوتیک‌های آتیپیک به همراه SSRI، ممکن است مفید باشد اما با افزایش خطر عوارض جانبی نیز همراه است. بدون درمان، این بیماری اغلب دهه‌ها طول می‌کشد

طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی 5-DSM، اختلال وسواسی -جبری و اختلالات مرتبط شامل اختلال وسواسی- جبری OCD، اختلال بدریخت انگاری بدن، اختلال ذخیره‌سازی، اختلال کندن مو، اختلال خراشیدن پوست، اختلال وسواسی -جبری و اختلالات ناشی از مواد/دارو، اختلال وسواسی-جبری و اختلالات مرتبط ناشی از بیماری طبی، اختلال وسواسی-جبری و اختلالات مرتبط معین دیگر و اختلال وسواسی-جبری و اختلالات مرتبط نامعین می‌باشد.