اصوات موسیقیایی؟

همه ی صدا هایی که ما میشنویم یک صدا هستند اما همه ی انها صدای موسیقیایی نیستند. صداهای غیر موسیقیایی امواج ترکیبی با نوسانات غیر منظم هستن و بین ویژگی های فیزیک و ارتعاشات اونا رابطه ی خاصی نیست. صدا های موسیقیایی امواج ترکیبی با نوسانات منظم هستند و اغلب توسط ساز های موسیقی تولید میشن. همچنین صداهای موسیقیایی چهار مشخصه ی اصلی دارند که توی این تست کامل بهشون میپردازیم.

مشخصه ی اول برای تشخیص صدا های موسیقیایی رنگ صوتی است. رنگ صوتی در منحنی موج صدا تاثیر داره، هر صدا رنگ صوتی و کیفیت ویژه ی مخصوص خودشو داره که حتی اگر بسامد، طول موج و دامنه ی یکسان داشته باشن باعث میشه همچنان منبع تولیدشون برای ما قابل شناسایی باشه. به همین دلیل میتونیم تشخیص بدیم کدوم صدا مال کدوم سازه. البته رنگ صوتی باعث تشخیص صداهایی غیر موسیقیایی از یکدیگر مثل صدای افراد مختلف هم میشه ولی درواقع از مشخصه های اصلی صدا های موسیقیایی عه

مشخصه ی دوم، شدت و ضعف یا دینامیک است. ما میتوانیم صدا ها را با شدت متفاوتی تولید کنیم، خیلی اروم، خیلی بلند یا متوسط. اما این صدا ها باید توی محدوده ی صوتی انسان باشن. این بلندی یا اهستگی صداها در موسیقی با علائم و اختصاراتی مانند فورته (f)، پیانو (p) و... مشخص میشوند. تولید صدا توسط ساز های موسیقی به چهار دسته تقسیم میشود:

1_کوردوفون (زه صدا یا همون ساز های زهی) صدا در این نوع ساز با ارتعاش سیم یا تار ها تولید میشود. البته نحوه ی تولید صدا در ساز های زهی مختلف هم متفاوت است. مثلا میتوانیم صدا را با زخمه زدن به سیم توی ساز هایی مثل هارپ، گیتار، تار، سه تار و عود تولید کنیم. و یا با ضربه زدن مانند سنتور و یا حتی با ارشه کشی مانند ساز های ویولن، ویولن سل، کنترباس و کمانچه.

2_آیروفون (هوا صدا یا همون ساز های بادی) صدا توی این ساز ها با دمیدن هوا در ساز تولید میشود، مانند نی، فلوت، کلارینت، ترومپت و...

3_ممبرافون (پوست صدا) تولید صدا توی این ساز ها با ارتعاش و ضربه زدن به پوست ساز به دست میاد مثل طبل، تمبک، دف و...

4_ایدیوفون (خود صدا) تولید صدا با ارتعاش خود بدنه ی ساز به دست میاد، مانند ماریمبا، زنگ ها، سنج ها، مثلث و...

مشخصه ی سوم صداهای موسیقیایی فرکانس یا همون ارتفاع صوتی یا همون زیرایی هست. البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که هیچ صدایی به خودی خود زیر و هیچ صدایی به خودی خود بم نیست، صدا ها همواره با صدا های دیگه مقایسه میشن و نسبت به اونا سنجیده میشن. زیرایی از مشخصات اصلی ای هست که صدا رو زیبا می کنه و یه صدای موسیقیایی به ما میده، مثلا اگر خواننده تمام اهنگ رو با یه تن صدا بخونه مخاطب زده میشه و اون صدا دیگه بنظرش قشنگ نیست. در سیم ساز ها، سه عامل باعث زیر یا بم بودن ان میشود: طول) هرچی طول سیم کوتاه تر باشه صدا زیر تر و هرچی بلند تر باشه صدا بم تره ضخامت) هرچی سیم نازک تر باشه صدا زیر تر و هرچی ضخیم تر باشه صدا بم تره کشش) هرچی سیم بیشتر کشیده بشه صدا زیر تر و هرچی کشش کمتر باشه صدا بم تر میشه

مشخصه ی اخر کشش یا دیرند هست. به مدت زمانی که صدا یا نت موسیقی باید کشیده بشه و امتداد پیدا کنه دیرند یا کشش زمانی گفته میشه. این کشش زمانی نیز با اختصارات و قرارداد های مشخصی نمایش داده میشود. نت گرد واحد اصلی دیرند است و نت های دیگر با توجه به ارزش اون سنجیده میشن. اگر نت گرد رو یه واحد در نظر بگیریم به ترتیب: نت سفید (یک دوم واحد)_نت سیاه (یک چهارم واحد)_نت چنگ (یک هشتم واحد)_نت دولا چنگ (یک شونزدهم واحد)_نت سه لا چنگ (یک سی و دوم واحد و نت چهارلا چنگ (یک شصت و چهارم واحد) است.