چرا ماهی ها در زمستان یخ نمی زنند؟

۱ _ ویژگی های خاص آب : وقتی دما به زیر صفر می رسد آب سطحی یخ می زند و تبدیل به لایه ای از یخ می شود. این لایه یخی به عنوان عایق عمل می کند و از تبادل سریع دما بين هوا و آب جلوگیری می کند در نتیجه آب زیر یخ که دمای آن به حدود ۳ درجه سانتی گراد می رسد. به اندازه کافی گرم باقی می ماند تا ماهی ها در آن زندگی کنند. این دما برای ماهی ها مناسب است و آنها می توانند به راحتی در آن شنا کنند و تغذیه کنند.

۲ _ پروتئین های ضدیخ : ماهی ها برای زنده ماندن در دما های بسیار پایین به نوع خاصی از پروتئین ها نیاز دارند که به آنها پروتئین های ضدیخ ( Antifreeze Proteins ) می گویند. این پروتئین ها به جلوگیری از یخ زدن خون و مایعات بدن ماهی ها کمک می کنند. وقتی دمای آب به زیر صفر می رسد بلور های یخ ممکن است در مایعات بدن ماهی ها تشکیل شوند. پروتئین های ضدیخ به این بلورها میچسبند و از بزرگ شدن آنها جلوگیری می کنند به این ترتیب یخ زدن خون ماهی ها جلوگیری می شود.

۳ _ کاهش فعالیت ها و ذخیره انرژی : در زمستان ماهی ها به طور طبیعی فعالیت کمتری دارند. آنها به عمق آب می روند جایی که دما پایدار تر است و کمتر دچار تغییرات شدید دما می شود. با کاهش فعالیت های خود ماهی ها انرژی کمتری مصرف می کنند. این کاهش فعالیت به آنها کمک می کند تا با ذخیره انرژی خود در طول زمستان بدون نیاز به غذای زیاد زنده بمانند. در این دوره ماهی ها بیشتر به ذخایر چربی خود تکیه می کنند تا انرژی مورد نیازشان را تأمین کنند.

۴ _ اکسیژن کافی در آب سرد : آب سرد قادر است مقادیر زیادی اکسیژن را در خود حل کند. این به این معنی است که حتی اگر سطح آب یخ زده باشد هنوز هم اکسیژن کافی برای تنفس ماهی ها در زیر یخ وجود دارد ماهی ها از این اکسیژن برای نفس کشیدن استفاده می کنند و به همین دلیل می توانند در دماهای پایین و در زیر یخ زنده بمانند.

۵ _ سازگاری های فیزیولوژیکی : برخی ماهی ها همچنین تغییرات فیزیولوژیکی دیگری را در بدن خود انجام می دهند تا با شرایط سود سازگار شوند برای مثال برخی از آنها سرعت متابولیسم خود را کاهش می دهند. به این معنی که بدنشان برای تولید انرژی به میزان کمتری از غذا نیاز دارد. این تغییرات به آنها کمک می کند تا با منابع غذایی محدود در زمستان کنار بیایند.

نتیجه گیری : ماهی ها با استفاده از پروتئین های ضدیخ دمای پایدار زیر یخ کاهش فعالیت ها و اکسیژن کافی در آب سرد می توانند در شرایط سخت زمستانی زنده بمانند. این ویژگی ها و سازگاری ها به ماهی ها کمک می کنند تا در دما های بسیار پایین و حتی در آب هایی که سطح شان یخ زده است دوام بیاورند و زندگی کنند.