اولین شهید در راه علم

جوردانو برونو (به ایتالیایی: Giordano Bruno)کشیش و فیلسوف و کیهان‌شناس ایتالیایی بود.او در سال ۱۵۴۸ در نولا، شهری نزدیک ناپل به دنیا آمد. پدرِ برونو سرباز بود و خودش در 17 سالگی به صومعه‌ی بلندآوازه‌ی دومینیکنِ سَن دومینیکو مَگیوره در نزدیکی ناپل پیوست و نامش را از فیلیپو برونو به جوردانو برونو تغییر داد و همچنین درفلسفه و الهیات سرآمد بود و به یکی از بی‌پرواترین متفکران رنسانس بدل شد،جوردانو به دلیل بحث کردن راجع به قوانین و اعتقادات سنگین کلیسا با مافوقانش و همچنین پرس و جو کردن کتاب های ممنوعه آن زمان به شدت مورد انتقاد ودردسر قرار گرفت

او نظریه‌ی خورشیدمرکزیِ کوپرنیک را مبنای بسطِ فلسفه‌ای قرار داد که آن را «فلسفه‌ی نو» نام نهاد.و معتقد بود این خورشید است که در مرکز جهان است نه زمین و اولین انسانی بود که به این موضوع پی برده بود هر چند مورد حمایت قرار نمیگرفت.برونو، همساز با همین ایده‌ها، مدل‌هایی از تناسخ نفس (metempsychosis)،چندتبارباوری(polygenism) و همه‌جان‌انگاری (pansychism) ارائه کرد، تأکید مسیحیّت بر عدمِ کمالِ انسان را تکذیب کرد و مبلغ و مدافع اخلاقیاتی شد که انسان‌ها را به کمال‌بخشیدن به عقلشان تشویق می‌کرد. برونو در سال 1576 مجبور شد

در سیاهیِ شب از صومعه بگریزد، چرا که فهمیده بودند در خفا مشغول خواندن کتابی‌ست از اِراسموس و حالا مُفتشِ مذهبیِ محلی برای بازجویی در راه بود. برونو کتاب را درون گودالی انداخته بود تا مدرک را از بین ببرد، امّا انگار کسی به‌راستی قصد جانش را کرده بود، چرا که کتاب را از گودال بیرون کشیده بودند. چنین بود که دوره‌گردی‌های جوردانو برونو آغاز شد.و او را از شمال ایتالیا به فرانسه کشانید، مسیری که در آن برونو خود را، در حدود پنج سال، از راهبی خلع لباس شده (به سبب گریختن غیابی تکفیر شده بود) به مدرس دانشگاه و معلم خصوصی آنریِ سومِ فرانسه بدل ساخت. چنین پیشرفتی بی‌شک بیانگر تهور و جاذبه‌ی اوست، اما برونو با اینکه به سببِ داشتنِ حافظه‌ا‌ی درخشان و ابداع نظام حافظه‌ای مصنوعی شهرت و اعتباری کسب کرد و وارد حلقه‌های پرنفوذ شد، همواره موقعیتی پرمخاطره داشت. با همان سرعتی که بر شمار تحسین‌گرانش می‌افزود، به خیل دشمنانش هم اضافه می‌کرد و در بیشتر از یک شهر به خاطر اهانت در طول سخنرانیِ عمومی به زندان افتاد. کتاب‌هایی نیز منتشر کرد که بر شهرتش در مقام متفکری خطرناک افزودند. اما عشق به وطن در اول هرگز خاموش نشد و دباره طی سفر های پی در پی که داشت به ایتالیا برگشت. هر چند نمیدانست چه سرنوشتی در انتظار اوست.

محققان بر مبنای آنچه از حکم صادر شده علیه او به‌جای مانده است، چنین استنباط کرده‌اند که او با هشت اتهام مجزای ارتداد روبرو بوده که بابت هیچ‌یک استغفار نکرده است. اگرچه این‌ها هنوز هم محل بحث‌اند. برخی محققان می‌گویند که برونو از برخی مدعاهایش پا پس کشیده اما بر سر مسئله‌ی نَفْس (soul) کوتاه نیامده است. برونو بر این نظر بود که نَفْس بی جسم از بین می‌رود و پس از مرگ «هر دو به اقیانوسِ بی‌کرانِ هستیِ عالمگیر بازمی‌گردند». این نقطه‌نظرِ برونو نشان‌دهنده‌ی فاصله‌ی میان فلسفه‌ی او با الهیات مسیحی‌ست. و سر انجام در سال ۱۶۰۰ در بین انبوهی از جمعیت س*و*زا*ن*د*ه شد